Jojanneke van der Toorn trakteert op wereldwijd Workpride-congres
Bijzonder hoogleraar Jojanneke van der Toorn viert dat ze vijf jaar de leerstoel 'LGBT workplace inclusion' bezet. Ze trakteerde op 20 en 21 mei op een wereldwijd, online congres over inclusie op de werkvloer, in samenwerking met Workplace Pride en gehost door de universiteit.
Opvallend is dat de afkorting LGBT (lesbian, gay, bisexual en transgender) in de afgelopen vijf jaar is aangegroeid met twee letters, de I, de Q, en een +. Met de letters worden interseksuele en queer mensen aangeduid en met de plus alle anderen die qua genderidentiteit, genderexpressie, seksualiteit of seksekenmerken buiten de standaard vallen zoals die veelal in de maatschappij wordt gezien.
Het tweedaagse congres is net halverwege als we Van der Toorn spreken, terwijl ze op zoek is naar een Leids terras om het goede verloop van dag 1 én het vijfjarige bestaan van de leerstoel te vieren. Die leerstoel is ingesteld door de Universiteit Leiden en Workplace Pride. Deze stichting zet zich in voor een inclusieve werkvloer voor LHBTIQ+ personen.
Voordelen van online
Van der Toorn blikt tevreden terug op de eerste congresdag. Het congres telt 175 deelnemers, niet alleen onderzoekers en studenten, maar ook werkgevers, beleidsmakers en belangenorganisaties. Ongeveer dertig deelnemers leveren een inhoudelijke bijdrage. Het is een divers gezelschap, afkomstig uit Europa, Noord- en Zuid-Amerika, Azië en Afrika. 'Het mooie van zo'n online congres is toch dat er minder belemmeringen zijn voor deelname, omdat niemand hoeft te reizen,' zegt Van der Toorn. 'En met hulp van de sponsoren KPN en Elsevier was deelname ook nog eens gratis.'
Belang van context
Het is onmiskenbaar dat LGBTIQ-ers in Europa en Noord-Amerika meer worden geaccepteerd dan elders op de wereld, wat niet wil zeggen dat daar niks meer te winnen valt. 'Nederlanders denken wel vaak dat onderwerpen als seksuele oriëntatie en genderidentiteit niet relevant zijn voor de werkvloer maar dat zijn ze wel degelijk. De werkvloer is hetero-normatief, net als de maatschappij, en dat uit zich ook hier in uitsluiting, dikwijls op subtiele wijze. Organisaties kunnen stappen zetten door die hetero-norm aan de kaak te stellen in het organisatiebeleid, attituden en gedrag, en door systematisch in kaart te brengen hoe het ervoor staat met inclusie en ongelijkheid. Op basis daarvan kunnen ze gerichte acties ondernemen.'
Gegevensverzameling precair onderwerp
De verzameling van gevoelige medewerkersdata was onderwerp van de panelsessie op 20 mei Daarbij was de spanning tussen het nastreven van inclusie enerzijds en de bescherming van de privacy van medewerkers anderzijds de rode draad. Van der Toorn: 'Bij dit onderwerp speelt de context uiteraard een grote rol. In landen waar homoseksualiteit bij wet verboden is, zullen LHBTIQ+ medewerkers immers minder snel geneigd zijn hun seksuele oriëntatie of genderidentiteit in hun personeelsdossier te laten opnemen of die in een intern survey te vermelden. Maar ik verwacht dat vertrouwen in de werkgever overál een rol speelt.'
Inclusiviteit is ook moraliteit
Organisaties hechten veel belang aan de business-case voor diversiteit en inclusiviteit. Dit omdat een diverse en inclusieve werkvloer de creativiteit en de productiviteit bevordert. Daarmee benadrukken ze de vooral zakelijke kant. Van der Toorn wil graag uitdragen dat bij werkgevers niet alleen zakelijke overwegingen een rol zouden moeten spelen, maar ook moraliteit: het idee dat iedereen zich bij hen op hun gemak moet kunnen voelen.
Contact maken
De hoogleraar benadrukt dat het doel van het congres niet alleen is de stand van het onderzoek op te maken maar vooral ook: contacten leggen en in contact blijven. 'Op het congres komen onderzoekers uit verschillende disciplines samen die elkaar normaliter niet zo makkelijk vinden. 'Dat is nu wel het geval!, aldus Van der Toorn. 'Daarnaast biedt het uitgebreid gelegenheid voor uitwisseling tussen wetenschap en praktijk, waarmee een daadwerkelijk inclusieve werkvloer dichterbij komt.’
Van zo'n cadeau heb je ook op de langere termijn plezier.
Tekst: Corine Hendriks
Mail de redactie