Drie Leidse hoogleraren krijgen Spinoza- en Stevinpremies uitgereikt
Drie Leidse hoogleraren zijn beloond met de hoogste wetenschappelijke onderscheiding van Nederland: Maria Yazdanbakhsh en Marc Koper krijgen een Spinozapremie, Judi Mesman krijgt een Stevinpremie. Op 13 oktober kregen zij hun prijzen uitgereikt.
De onderzoekers ontvingen de premie voor hun uitmuntende, baanbrekende en inspirerende werk. Bij beide premies staat de kwaliteit van de onderzoeker voorop; waar bij de Spinozapremie de nadruk ligt op het wetenschappelijke werk en fundamentele vraagstukken, honoreert de Stevinpremie in de eerste plaats de maatschappelijke impact. De laureaten krijgen ieder 2,5 miljoen euro, te besteden aan wetenschappelijk onderzoek en activiteiten met betrekking tot kennisbenutting. In totaal reikt NWO vier Spinozapremies uit, en twee Stevinpremies.
De Leidse laureaten, op de foto boven v.l.n.r.: Judi Mesman, Marc Koper en Maria Yazdanbakhsh.
Marc Koper - Spinozapremie
Marc Koper is hoogleraar Katalyse en oppervlaktechemie bij de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. Hij onderzoekt hoe je elektrische energie kunt inzetten om chemische verbindingen te maken of te breken. ‘Elektrochemie is het deelgebied van de scheikunde dat de relatie tussen elektriciteit en chemische reacties onderzoekt. Dat soort reacties vinden onder meer plaats in de batterij van je mobiele telefoon, maar hebben nog veel meer toepassingen. Denk bijvoorbeeld aan de opslag van groene stroom,’ legt Koper uit. Toch is Koper vooral een man van de fundamentele wetenschap. ‘Ik ben dit vakgebied niet ingerold omdat ik een wereldverbeteraar ben, maar omdat ik op een atomair niveau wil begrijpen wat er gebeurt als je elektriciteit door een chemische vloeistof stuurt.’ NWO kent Koper de Spinozapremie toe omdat hij met zijn fundamentele werk cruciale bijdragen levert aan het vergroenen van onze energievoorziening en de chemische industrie.
‘In mijn vakgebied zijn er nog veel openstaande uitdagingen en hiaten in onze kennis.’
Lees het volledige interview met Marc Koper over zijn Spinozapremie
Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.
Bekijk de video op de oorspronkelijke website ofMaria Yazdanbakhsh - Spinozapremie
Maria Yazdanbakhsh is hoogleraar Cellulaire immunologie van parasitaire infecties en afdelingshoofd Parasitologie bij het Leids Universitair Medisch Centrum. Een van haar meest spectaculaire ontdekkingen was dat parasieten mensen niet alleen ziek maken, maar dat een infectie met een parasiet ook het immuunsysteem van mensen weerbaarder maakt. Vooral tegen ontstekingsziekten als allergieën of diabetes type 2. Dankzij haar onderzoek wordt het mogelijk zowel betere vaccins te ontwikkelen tegen parasitaire infecties als betere geneesmiddelen tegen ontstekingsziekten. Daarnaast heeft Yazdanbakhsh een grote rol gespeeld in de ontwikkeling van mogelijke vaccins tegen malaria, die bestaan uit genetisch gemodificeerde malariaparasiten. Het is een techniek waar Leiden, mede door haar onderzoek, wereldwijd in vooroploopt. NWO roemt haar als een grensoverschrijdende wetenschapper, die laboratoriumonderzoek vertaalt naar klinische trials en veldonderzoek.
'Een Spinozapremie ontvangen is een enorme eer, niet alleen voor mijzelf maar ook voor mijn fantastische team.'
Lees het volledige interview met Maria Yazdanbakhsh over haar Spinozapremie
Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.
Bekijk de video op de oorspronkelijke website ofJudi Mesman - Stevinpremie
Judi Mesman is hoogleraar in de Interdisciplinaire studie van maatschappelijke uitdagingen en dean van het Leiden University College in Den Haag. Welke invloed hebben opvoeding en onderwijs op het wereldbeeld van kinderen? Op die vraag zoekt hoogleraar Judi Mesman een antwoord. ‘Ik ben dus benieuwd hoe kinderen zichzelf en anderen zien op het gebied van zaken als seksualiteit, etniciteit en gender, en hoe dat wordt gevormd door de manier waarop belangrijke volwassen in hun omgeving hiermee omgaan.’ De Stevinpremie is specifiek bedoeld voor wetenschappers die goed zijn in kennisbenutting. Mesman: ‘Ik denk dat ik deze premie krijg om twee redenen: enerzijds probeer ik heel actief om mijn onderzoek in te zetten voor de maatschappij, bijvoorbeeld door samen te werken met educatieve uitgeverijen of professionals die met jeugd werken. En daarnaast omdat we in Nederland verschrikkelijk achterlopen met dit onderzoeksonderwerp, hoewel het inmiddels wel hoog op de maatschappelijke agenda staat.’
‘Het is echt pionieren, en het is fijn dat er nu waardering komt.’
Lees het volledige interview met Judi Mesman over haar Stevinpremie
Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.
Bekijk de video op de oorspronkelijke website ofAndere laureaten
De andere twee Spinozapremies gaan naar José van Dijck, hoogleraar Media en digitale samenleving aan de Universiteit Utrecht, en Lieven Vandersypen, Antoni van Leeuwenhoek-professor in de Quantum-nanowetenschappen aan de TU Delft en wetenschappelijk directeur van QuTech. Bart Jacobs, hoogleraar Security, privacy en identity aan de Radboud Universiteit Nijmegen, ontvangt een Stevinpremie.
Meer informatie over de overige laureaten is te vinden op de website van NWO
Beeld: Freek van den Bergh / NWO