Honoursstudent maakt documentaire over Romeinse keizer in Katwijk
Hij had voor zijn honours assignment ook een paper mogen schrijven, “maar het leek mij leuk om iets creatiefs te doen”, zegt geschiedenisstudent Eden Dijkstra. Met de documentaire ‘Caligula in Katwijk’ blaast hij een eeuwenoud verhaal over een eigenzinnige keizer nieuw leven in.
Eden Dijkstra had net zijn bachelorscriptie achter de rug, toen hij voor het Honours College Archeology & Society een creatieve eindopdracht moest bedenken. Hij koos ervoor een documentaire te maken. “Op de universiteit krijg je daar nooit echt de kans toe. Bovendien was ik ook wel even klaar met scripties”, grapt Eden.
De 21-jarige geschiedenisstudent had zich laten inspireren door de NPO-serie Het Verhaal van Nederland, met Daan Schuurmans als verteller. “Ik dacht: zoiets wil ik doen. Re-enactment-beelden, afgewisseld met een presentator. Natuurlijk is de uitvoering wel wat minder professioneel geworden.”
Vreemde veldslag
‘Caligula in Katwijk’ zoomt, zoals de voice-over vertelt, in op “een van de vreemdste veldslagen uit de geschiedenis”, gevoerd door de Romeinse keizer Caligula (12-41 n.Chr.). In de oorlog tegen Brittannia zou de veldheer zijn soldaten op een West-Europees strand de opdracht hebben gegeven om schelpen te rapen, die hij de “buit van de zee” noemde.
-
Caligula inspecteert de buit. Beeld: 'Caligula in Katwijk' -
Soldaten op schelpenjacht. Beeld: 'Caligula in Katwijk' -
Caligula kijkt uit naar Britannia. Beeld: 'Caligula in Katwijk' -
Caligula heft zijn zwaard. Beeld: 'Caligula in Katwijk' -
Caligula met zijn zus Drusilla. Beeld: 'Caligula in Katwijk'
In de documentaire onderzoekt Eden of deze opmerkelijke gebeurtenis zich in Katwijk kan hebben afgespeeld. Een aanwijzing hiervoor is dat er een wijnvat uit de persoonlijke voorraad van Caligula is opgegraven. Eden: “Ik weet dat er nu nog meer opgravingen gedaan worden in Katwijk. Zo is er recentelijk een fort teruggevonden. Dat maakt het nog aannemelijker dat Caligula daar echt geweest is.”
Echt uitsluitsel over het waar en waarom van dit bijzondere verhaal kan Edens film echter niet geven. “Wat ik vooral interessant vind, is dat je naar één zo’n stukje tekst uit een antieke bron kan kijken en dat er zoveel theorieën over bestaan.” In de wetenschap bestaat geen consensus over de passage. Mogelijk was zij bedoeld om Caligula zwart te maken. Het schelpen rapen zou ook een passend ritueel kunnen zijn geweest binnen de Romeinse religieus-militaire cultuur.
Buiten de comfortzone
Vaststaat in ieder geval dat Eden van het onderzoek genoten heeft. “In mijn studie is het vooral heel veel schrijven, heel veel lezen. Nu ben ik ook veel naar plaatsen toe gegaan. Verder was het heel leuk om samen te werken met mensen van buiten een academische context. De acteurs kende ik bijvoorbeeld via Instagram, en een vriendin van de kunstacademie heeft me geholpen met typografie.”
Kortom, de Honours assignment gaf Eden de ruimte om buiten zijn comfortzone te treden. En dat is ook precies de bedoeling, vertelt Marike van Aerde, coördinator van Archaeology & Society. “Studenten krijgen de vrijheid om hun eigen ideeën te verkennen. Zo kunnen ze werken aan zowel hun academische als creatieve vaardigheden en ook echt die verbinding zoeken tussen archeologie en de samenleving.”
Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.
Bekijk de video op de oorspronkelijke website of“Creatieve projecten zoals die van Eden passen hier perfect bij”, vervolgt Van Aerde, die trots is op het resultaat. “Ik ben vooral trots dat Eden hier laat zien dat studenten niet alleen kunnen uitblinken met hoge tentamencijfers, maar juist ook door de creativiteit en originaliteit van wat zij zelf bedenken en ontwikkelen.”
Certificaatuitreiking
De documentaire betekende voor Eden het sluitstuk van zijn tijd bij het Honours College. Hij kijkt nu uit naar de certificaatuitreiking in november. Of hij daarna door zal gaan met video’s maken? Eden lacht: “Als er nog een keer zo’n project zou zijn, zou ik zeker denken aan een videoformat. Maar ik wil eigenlijk ook wel weer een keer een scriptie schrijven.”
(Tekst: Michiel Knoester)