Ben Wielstra onderzoekt balanced lethal systems, waarin de helft van het nageslacht al voor de geboorte sterft. In vakblad Current Biology legt hij op toegankelijke wijze uit hoe zoiets nadeligs kan ontstaan in de natuur.

Volgens mij moeten we hierheen. Hierheen! HIER! HEEN!! Je verstaanbaar maken in een stad is soms lastig. Dat geldt niet alleen voor mensen: ook vogels blijken last te hebben van het omgevingsgeluid. Eerder bewees onderzoeker Hans Slabbekoorn al dat Leidse mezen anders communiceren in de stad. Nu blijkt…

Ben Wielstra en zijn team hebben een ENW-M-1 beurs ontvangen. De beurs, uitgegeven door NWO, is goed voor een bedrag van 354.000 euro. Onderzoekers van het Instituut Biologie Leiden (IBL) en Naturalis kunnen hiermee hun evolutionair salamanderonderzoek vervolgen.

Vier Leidse groene onderzoeksinstituten slaan de handen ineen om onderzoek in evolutie en biodiversiteit te integreren, op Leids én op nationaal niveau. Spil in deze samenwerking is Frederic Lens.

Een wereldwijd biologisch onderzoek heeft het meest directe bewijs tot nu toe geleverd dat mensen, en specifiek steden, de aanjager zijn van evolutionaire veranderingen op Aarde. De Universiteit Leiden, Naturalis en de gemeente Leiden droegen inhoudelijk en financieel bij aan de studie.

In het kader van de Nationale Wetenschapsagenda ontvangt gedragsbioloog Hans Slabbekoorn (Instituut Biologie Leiden) een beurs van 750.000 euro van NWO om met een consortium onderzoek te doen naar vissen en geluiden rondom windmolenparken in de Noordzee.

Net zoals mieren, termieten en bijen, werken sommige bacteriën ook samen in een groep. Daarbij is er sprake van een strikte taakverdeling, zodat de groep als geheel weerbaar is tegen gevaren van buitenaf. Onderzoekers hebben nu ontdekt dat een deel van sommige bacteriën zich wel heel erg in dienst stellen…

Dat een papegaai geluiden na-aapt is niks geks. Maar vocaal leren is bij dieren lang niet vanzelfsprekend. Toch heeft onderzoeker Carel ten Cate van het Instituut Biologie Leiden (IBL) van Universiteit Leiden een eendensoort (her)ontdekt die geluiden imiteert. ‘Het begon met een obscure referentie over…

Geluiden van menselijke activiteit in en rond de oceanen hebben impact op mariene soorten en ecosystemen via verandering van het akoestische klimaat onderwater. Hans Slabbekoorn van het Instituut Biologie Leiden pleit voor technische oplossingen om de geluidsoverlast te verminderen. Science review paper…

Hoe kan het dat vlinders van dezelfde vlindersoort verschillende patronen op hun vleugels hebben? Volgens onderzoekers Ben Wielstra en Emma Berdan, van het Institute of Biology Leiden (IBL), ligt het antwoord bij supergenen. Dit zijn stukken van een chromosoom met daarin veel genen die sterk aan elkaar…

‘Ik had niet verwacht dat ik de beurs zou ontvangen, maar het biedt wel ruimte voor een heel gaaf onderzoek,’ vertelt Michelle Spierings. De onderzoeker van het Instituut Biologie Leiden (IBL) heeft een Veni-beurs toegekend gekregen van wetenschapsfinancier NWO, voor maximaal 280.000 euro.

Meetikken op een ritme, patronen in geluiden herkennen en genieten van muziek: voor mensen klinkt het als de normaalste zaak van de wereld. Maar hoe zit dat met dieren? Michelle Spierings zoekt het uit en maakt met haar onderzoek kans op de Klokhuis Wetenschapsprijs.

Gaat een slang dood wanneer hij op zijn lip bijt? Waarom overleeft een mangoest een cobrabeet, maar wij mensen niet? Die vragen doolden door de hoofden van gif-enthousiastelingen en masterstudenten Biologie Jory van Thiel en Roel Wouters. Ze verzamelden informatie uit vele bronnen en publiceerden hun…

Van duiven tot zebravinken. Carel ten Cate bestudeerde vogelgeluiden. En dat niet alleen. Samen met Leidse linguïsten onderzocht hij de parallel tussen vogelzang en taal. Op 9 juni was het afscheidssymposium, als afsluiting van zijn brede carrière. Nou ja, afsluiting? Carel ten Cate is nog niet klaa…

‘Dit was een ontdekking die we niet hadden zien aankomen,’ vertelt Remko Offringa, hoogleraar ontwikkelingsgenetica van planten. Vandaag publiceert hij in Current Biology een nieuwe functie van een veelzijdig gen: het maakt voor planten het verschil tussen een kruidachtige of een verhoute stengel.…

Voor het eerst hebben onderzoekers uit Utrecht, Leiden, Amsterdam, Liverpool en Maastricht mini-orgaantjes van slangengifklieren in het lab gekweekt. De groepjes cellen kunnen gifmoleculen produceren. Dit is een belangrijke stap om slangenbeten beter te behandelen. Publicatie in toptijdschrift Cell…

Leidse biologen hebben aangetoond dat een gen dat aanwezig is in planten, dieren en gisten wel degelijk een belangrijke rol speelt in planten, al werd daar jaren anders over gedacht. Zonder het gen blijkt de ontwikkeling van vaatweefsel in planten niet goed op gang te komen. Publicatie in Nature Plants…

Oogst na oogst binnenhalen van rijstveld, zonder nieuwe rijstplanten te zetten? Door een ontdekking komt dit scenario misschien wel dichterbij. Leidse wetenschappers hebben een gen ontdekt waarmee ze eenjarige planten na het bloeien opnieuw laten groeien, in plaats van dat de planten sterven. Publicatie…

Zonder een gewas opnieuw te zaaien toch nakomelingen produceren, die zelfs groter kunnen zijn dan de ouderplant. Volgens Leidse onderzoekers is dat mogelijk door het overstimuleren van één gen. Daarmee verjongt een cel en gaat deze terug naar de embryonale fase.

Het onderzoeksproject van Jos Raaijmakers is genomineerd voor de Huibregtsenprijs 2022. De onderzoeker van het NIOO, met gastaanstelling bij het Instituut Biologie Leiden (IBL), is één van de zes genomineerden. Op de Avond van Wetenschap & Maatschappij, 10 oktober 2022, maakt de jury de winnaar beke…

Elf onderzoekers van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen staan op de 2021 Highly Cited Researchers-lijst van Clarivate Analytics. Slechts 0,1 procent van de wereldwijde onderzoekers komt in deze lijst voor, waarmee ze dus letterlijk één uit duizend zijn.

Een internationaal team met onderzoekers uit Leiden heeft ontdekt hoe een bacterie een intern systeem heeft herschikt om grip op beweging te krijgen. Gecontroleerde beweging is heel belangrijk bij het binnendringen van een gastheer, met mogelijk ziekte tot gevolg. Publicatie op 27 april in Nature Co…

Gilles van Wezel van het Instituut Biologie Leiden gaat een Europees consortium leiden om nieuwe medicijnen en ziekte-onderdrukkende microben te vinden, met behoud van biodiversiteit. Er wordt gekeken naar het nog grotendeels onbekende potentieel van in de zee levende micro-organismen.

Planten kunnen zichzelf niet beschermen door van zich af te slaan met scherpe klauwen. Maar toch kan de plant voor hem levensgevaarlijke herbivoren afschrikken. Dat is mogelijk met geuren. Klaas Vrieling van het Instituut Biologie Leiden kwam tot de ontdekking dat evolutie een grote rol speelt om de…

De nieuwe instituutsmanager van het IBL studeerde zelf een half jaar biologie, maar ging toch een heel andere kant op: ontwikkelingssamenwerking en de financiële sector. Drie decennia later maakt Resi Janssen een radicale carrièreswitch. Of toch niet? ‘Ik wil dat we over tien jaar in een nieuw, duurzaam…

Ariane Briegel, hoogleraar Ultrastructuurbiologie in Leiden, heeft een prestigieuze beurs ontvangen van de Gordon and Betty Moore Foundation. Met de toekenning van 800.000 euro zet Briegel een nieuwe onderzoekslijn op om symbiotische interacties op nanoschaal te bestuderen.