Sense Jan van der Molen is vanaf 1 maart de nieuwe wetenschappelijk directeur van het Leiden Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde.

Als Europese landen alleen vertrouwen op technologische vooruitgang, kunnen we de opwarming van de aarde niet beperken tot 1,5 graad. Ook huishoudens moeten hun levensstijl veranderen. Deze 'inconvenient truth' is het resultaat van de berekeningen van industrieel ecoloog Stephanie Cap. ‘Het is geen…

Is polderrijst een haalbaar circulair alternatief voor koeien op veengrond? Deze week is een proefexperiment van start gegaan. Op 22 mei plantten onderzoekers van Universiteit Leiden en Wageningen University & Research (WUR) zo’n 3.000 rijstplanten op het Polderlab bij Leiden.

Voor het eerst is onderzocht hoe de gezondheid van gedetineerden voorafgaand aan de detentie verschilt van niet-gedetineerden en in welke mate de gezondheidsproblemen veranderen over de tijd: van vóór naar ná de detentieperiode.

Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben een AI-model ontwikkeld dat het risico op de terugkeer van baarmoederkanker nauwkeurig kan voorspellen.

Het ontwikkelen van nieuwe geneesmiddelen is een moeilijk proces. Farmaceutisch wetenschapper Xuhan Liu heeft met behulp van kunstmatige intelligentie methoden ontwikkeld die kunnen helpen bij het sneller en goedkoper ontwerpen van medicijnen. Promotie op 15 februari.

Ooit was de spoorlijn van Kimberley naar Kambove in zuidelijk Afrika een teken van welvaart en vooruitgang. Inmiddels kenmerken de uitgeputte mijnsteden zich door verval en vervuiling. Hoogleraar Jan-Bart Gewald ontvangt een NWO L-beurs om te onderzoeken wat de langetermijngevolgen voor de wereld zi…

Hoe weten we waar een quantumcomputer goed voor is, terwijl die nog niet gebouwd is? Dat onderzocht promovendus Casper Gyurik door twee begrippen die je vaak hoort te combineren: quantum computing en machine learning.

Drie wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een Starting Grant van de Europese onderzoeksraad. Met deze subsidie kunnen onderzoekers hun eigen project lanceren en een eigen onderzoeksteam vormen.

Techgiganten zoals Google, Apple en Microsoft bepalen steeds meer de digitale wereld waarin we leven. Reijer Passchier waarschuwt: ‘Er zijn dringend maatregelen nodig om deze invloed in te perken.’

De Caribische literatuur neemt een unieke positie in binnen de wereld. Literatuur uit de Caribische regio is extreem divers, niet alleen vanwege de grote verscheidenheid aan talen die er wordt gesproken, maar ook door de verschillende koloniale erfenissen die in de Archipel doorwerken. Ondanks culturele…

Van de energietransitie in Namibië tot duurzame werkgelegenheid voor Nigeriaanse jongeren, van Afrikaanse kookboeken tot vodcasts over vintage Swahili pockets: tijdens een bezoek van het College van Bestuur etaleerden collega’s van het African Studies Centre Leiden en de African Library hun werk op…

De universiteit lijkt wat stil in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober. (Hoger) onderwijs en onderzoek zijn in de media ook amper een verkiezingsthema. Maar achter de schermen wordt druk gelobbyd. Waarnemend CvB-voorzitter Timo Kos: ‘We vechten voor de toekomst van onze universite…

Festival

Promotie

De Engelstalige interdisciplinaire minor ‘AI and Society’ behandelt de rol van kunstmatige intelligentie in onze samenleving. Het interdisciplinaire karakter biedt student én docenten een grote meerwaarde. Kijk mee in de collegezaal.

Cursus

‘Onze politiek verandert, maar kent ook stabiliteit; die spanning fascineert mij.’ Sarah de Lange bestudeert onder meer het Nederlandse partijsysteem, en specifiek hoe de opkomst van extremistische partijen de democratie beïnvloedt. Medio oktober begint zij als hoogleraar in Leiden.

Astronomen hebben met de James Webb Space Telescope mogelijk atmosferische gassen ontdekt rond 55 Cancri e, een hete rotsachtige exoplaneet die 41 lichtjaar van de aarde is verwijderd. Dit is het beste bewijs tot nu toe voor het bestaan van een atmosfeer van een rotsachtige planeet buiten ons zonnestelsel.…

Veel neuropsychologen maken voor hun onderzoek gebruik van de hersenscanners in het LUMC. Toen de coronacrisis uitbrak werden de toegangseisen voor het ziekenhuis flink aangescherpt, en dreigde heel wat psychologisch onderzoek in de soep te lopen. Dankzij goede protocollen kunnen de onderzoekers nu…

Sinds de uitbraak van de oorlog in Oekraïne vluchtten veel mensen naar Nederland, waaronder ook studenten. Maar ook al vóór deze oorlog klopten studenten met een vluchtelingachtergrond aan bij de Universiteit Leiden voor een studie. Hoe helpt de universiteit jonge mensen met allerlei verschillende achtergronden…

Congres/symposium

Alumni-activiteit, Lustrum

Promotie

Promotie

Een microscoop die ongelooflijk scherp kijkt en daarbij preparaten intact laat: Guido Stam hielp bij de ontwikkeling ervan. In zijn promotieonderzoek combineerde hij licht met elektronen – en kon hij zelfs levende bacteriën bestuderen. ‘We kunnen meten wat eerder niet kon.’

Wat als ernstig zieke patiënten hun diagnose niet willen horen? Moet een arts een patiënt altijd alle beschikbare informatie geven? Communicatieonderzoeker Liesbeth van Vliet, medisch antropoloog Annemarie Samuels en onderzoeksstagiaire Fiona Brosig stelle deze vragen over open informatievoorziening…

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

Veel gemeenten gebruiken puntensystemen zodat bouwprojecten rekening houden met biodiversiteit en aanwezigheid van groen. Maar die werkwijze doet óók veel goeds voor wijken en bewoners, ontdekte masterstudent Marije Sesink. Ze gebruikt Den Haag als specifiek voorbeeld.

Op 25 november is de wereldwijde 16-daagse campagne ‘Orange the World’ tegen geweld tegen vrouwen en meisjes gestart. Ook de Universiteit Leiden vraagt hier aandacht voor. Op vrijdag 9 december geven Renate van der Zee en Marieke Liem een lezing op de Campus Den Haag over zichtbaar en onzichtbaar geweld…

Dankzij een slimme onderzoeksmethode zit er schot in het onderzoek naar betere medicijnen tegen tuberculose. Binnen een Amerikaans consortium dat 30 miljoen dollar subsidie kreeg, speelt de Leidse onderzoeker Rob van Wijk een belangrijke rol. ‘De volgende doorbraak in tbc-onderzoek komt heel wat sneller…

Wat hebben tienjarige kinderen en chatbots met elkaar te maken? Promovendus Bram van Dijk onderzocht de taalontwikkeling in kinderen én in AI-taalmodellen. ‘Het is eigenlijk heel praktisch dat we menselijke eigenschappen toekennen aan een chatbot.’

Donororganen zijn er nooit genoeg. De organen die wel beschikbaar zijn, moeten vliegensvlug getransplanteerd worden. De geneeskunde zet daarom volop in op het langer goedhouden van organen. Marlon de Haan (24) onderzoekt hoe je nieren buiten het lichaam in leven kunt houden.

Op maandag 14 maart verzamelden de deelnemers van de Denktank Humanities Campus zich voor de eerste bijeenkomst in het restaurant van het Pieter de la Courtgebouw van FSW.

Van mensenrechten in Soedan tot een nieuwe heldencultus in China. Het Instituut voor Privaatrecht en het Institute for Area Studies maakten tijdens het bezoek van de collegeleden hun maatschappelijke relevantie glashelder. Wat speelt hier in het onderwijs en onderzoek?

Wanneer een internationaal kartel wordt ontmaskerd, worden de partijen vaak door meerdere autoriteiten beboet voor dezelfde gedraging. Daarbij vindt nauwelijks internationale coördinatie plaats. Dat moet en kan anders, stelt promovendus Pieter Huizing in zijn proefschrift dat hij verdedigt op 10 maart…

Tweedejaars studenten van de Bachelor Bestuurskunde, track Bestuur Beleid en Organisatie (BBO), hebben tijdens het vak BBO II: Multi-level governance gewerkt aan een praktijkopdracht voor de gemeente Leiden. De bevindingen werden aan elkaar gepresenteerd tijdens een interactieve sessie.

Ruim 160 jaar geleden was het de Haagse fotopionier en reiziger Alexine Tinne (1835-1869) die het huidige Zuid-Soedan en haar bewoners vastlegde op de gevoelige plaat. Ze behoren tot de aller vroegste foto’s die in het hart van het Afrikaanse continent werden gemaakt.

Natuurkundige Remko Fermin van de Universiteit Leiden heeft een Rubiconbeurs van NWO gewonnen. Daarmee gaat hij onderzoek doen naar supergeleidende diodes die zouden kunnen bijdragen aan het verminderen van de CO2 uitstoot van datacenters.

Psycholoog Ellen de Bruijn onderzoekt de effecten van hormonale schommelingen op gedrag en hersenen tijdens de levensloop van vrouwen. Met een ERC Consolidator grant versterkt zij met drie PhD’s en een postdoc haar EEG-onderzoek naar de fases waarin meisjes en vrouwen te maken krijgen met sterke hor…

Met vurige pamfletten en zelfs een staatsgreep streed de Leidse patriot Pieter Vreede (1750–1837) voor meer volksinvloed. In zijn proefschrift laat historicus Dirk Alkemade zien hoe deze idealistische pionier met radicale middelen de Nederlandse democratie hielp vormgeven.

Als je makkelijke antwoorden wil op bestuurlijke vragen, kun je de democratie beter afschaffen, vindt dr. Carola Schoor. Want een democratie hoort te wringen en vragen op te roepen. Voor een evenwichtige en rechtvaardige rechtsstaat is ‘een rechtsstatelijk kompas’ nodig.

Wat is de milieu-impact van de vis op ons bord? En is een elektrische auto wel duurzamer wanneer we het opwekken van de elektriciteit meerekenen? Jeroen Guinée brengt de milieu-impact van producten en technologieën in kaart. Hij analyseert het van de ontginning van de grondstof tot de uiteindelijke…

Twaalf jaar blijven mensen gemiddeld rondlopen met angstklachten voor ze professionele hulp zoeken. Zonde én onnodig, vindt ontwikkelingspsycholoog Leonie Vreeke. Daarom ontwikkelt ze preventieprogramma’s waarin ouders leren behulpzaam te reageren op het angstige gedrag van hun peuters en kleuters.

Ab de Jong, hoogleraar vergelijkende godsdienstwetenschap, is sinds 1 september j.l. de wetenschappelijk directeur van het Leiden Institute for Area Studies (LIAS). We spraken hem over zijn plannen en de toekomst van het LIAS.

Turkish politics was shaken by the arrest of Istanbul mayor Ekrem İmamoğlu, along with dozens of others from the main opposition party.

Misschien ken je het als citizen science. Of misschien ken je het als volunteer mapping, patient co-researcher, of zelfs community engaged learning. Participatief onderzoek en onderwijs hebben veel verschillende namen, maar welke jij ook kiest: weet dat er veel van dit soort open science gaande is bij…

De nieuwe, gigantische dataset uit de Europese Gaia-telescoop deed heel wat (sterren)stof opwaaien. Details van 1,6 miljard sterren, zo'n tien miljoen sterrenstelsels en bijna 160.000 asteroïden zijn erin te vinden. Hoofd van het datateam van vijfhonderd mensen is de Leidse sterrenkundige Anthony Brown.…

Het aantal studenten met angst- en stressklachten daalde iets ten opzichte van 2021. Maar nog altijd heeft ongeveer de helft last van psychische problemen. Het alcoholgebruik blijft onverminderd hoog. Dat blijkt uit de landelijke Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik. Hoe bevordert de Universiteit…

Hij kwam voor drie maanden naar Nederland en ging nooit meer weg. Marcello Bonsangue is per januari van dit jaar de nieuwe wetenschappelijk directeur van het Leiden Institute of Advanced Computer Science (LIACS). ‘Ik vind het belangrijk om er te zijn voor de mensen van ons instituut. Mijn deur staat…