In de AD-rubriek de 'Zomeruniversiteit' vertellen de knapste koppen van Nederland over de ontwikkelingen in hun vakgebied. Deze week was de beurt aan hoogleraar Moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck.

Gezondheidspsycholoog Andrea Evers onderzoekt met een ERC Consolidator Grant voor excellente onderzoekers hoe verwachtingen over gezondheid de ziekte-uitkomsten beïnvloedden. Onlangs is een extra ERC Proof of Concept subsidie aan Evers toegekend om aansluitend innovatieve therapeutische interventies…

Hoog boven de zuidpool van de Saturnus-maan Titan verscheen in 2012 plotseling een geheimzinnige wolk. Planeetonderzoekers hebben nu ontdekt dat deze wolk verrassend genoeg bestaat uit zeer giftig blauwzuurijs, dat zich waarschijnlijk heeft gevormd na een snelle en extreme afkoeling van gassen in de…

Een internationaal team van astronomen onder leiding van de Leidse promovenda Leah Morabito heeft met de LOFAR-radiotelescoop de grootste koolstofatomen buiten onze Melkweg ontdekt. Astronomen kunnen nu bepalen hoe koud en compact het gas rond deze atomen is. Dit gas heeft invloed op stervorming en…

The ministry of education (OC en W) has generously decided to subsidize the Encompass program with a grant of 1 million euro’s for the years 2012-2016.

Sinds de oprichting is LUC een college voor onderwijsontwikkeling en experimentatie. In de missie van het college wordt LUC beschreven als "een plek van innovatie op het gebied van didactiek, curriculumontwerp en studentwelzijn." Deze visie wordt toegepast via een studentgerichte benadering in het onderwijs…

Astronomen van onder meer SRON en de Sterrewacht Leiden hebben met ESA’s ruimtetelescoop XMM-Newton gas gevonden dat één van de puzzelstukjes vormt om de totale hoeveelheid ‘normale’ materie in het heelal in kaart te brengen. Het onderzoek wordt 21 juni gepubliceerd in Nature.

Een internationaal team van astronomen, onder leiding van Andreas Schruba (MPE), heeft de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) gebruikt om in te zoomen op stervormingsgebieden in het nabije sterrenstelsel NGC 6822.

De vroegste sterrenstelsels in het heelal lijken op een draaikolk, vergelijkbaar met ons eigen sterrenstelsel de Melkweg. Dat ontdekte een internationaal team astronomen uit onder andere Leiden.

Ze verliet Leiden na haar PhD en keert nu, 14 jaar later, terug als hoogleraar Extragalactische sterrenkunde. Mariska Kriek onderzoekt hoe sterrenstelsels ontstaan en evolueren. Én ze wacht met smart op de lancering van de nieuwe James Webb-telescoop: ‘Het coolste wat we gaan vinden, zijn dingen waar…

Planeten ontstaan in schijven van gas en stof rond een ster-in-wording, maar wanneer en hoe dergelijke protoplanetaire schijven ontstaan is nog steeds een mysterie. Een team van astronomen, onder leiding van de Leidse promovenda Nadia Murillo en hoogleraar Ewine van Dishoeck, heeft de jongste protoplanetaire…

Wetenschapsfinancier NWO kent bijna 19,5 miljoen euro toe aan een Nederlands cluster dat bijdraagt aan de ontwikkeling van een röntgencamera annex spectrograaf voor de nieuwe Europese ruimtetelescoop Athena. De Leidse Sterrewacht is een van de leden van het cluster.

Bijna honderd studenten en wetenschappers kunnen op uitwisseling van en naar de Universiteit Leiden. Veertien uitwisselingsprojecten kregen een subsidie toegekend uit het Erasmus+ International Credit Mobility-programma van de Europese Unie.

Hoogleraar Ontwikkelingsbiologie Christine Mummery en chemicus dr. Dennis Hetterscheid hebben een Proof of Concept-subsidie gekregen van de ERC. Deze subsidies zijn bedoeld om de resultaten van hun eerdere ERC-projecten toe te snijden op vernieuwende maatschappelijke toepassing.

De European Research Council heeft 5 Leidse onderzoekers een Starting Independent Researcher Grant toegekend. Twee van die onderzoekers zijn van sterrenkunde.

Milieuwetenschapper Martina Vijver ontvangt een ERC Consolidator Grant van maar liefst 2 miljoen euro onderzoek naar de effecten van nanomaterialen op het milieu. Het Leidsch Dagblad schreef over haar nieuwe onderzoek en het Levend Lab.

Een internationale commissie heeft wiskundig onderzoek van alle Nederlandse universiteiten beoordeeld over de periode 2009-2014. Wiskunde in Leiden kreeg het 'hoogste' cijfer (een 1) op alle criteria; kwaliteit van het onderzoek, maatschappelijke relevantie en levensvatbaarheid.

Een tweetal opnamen van een jonge, zware ster met een tussenpoos van 18 jaar heeft gedetailleerde, realtime informatie opgeleverd over de vorming en ontwikkeling van dit type sterren. De compacte bolvormige schil van heet gas rond de ster bleek in 18 jaar tijd te zijn geëvolueerd tot een langgerekte…

Het Instituut Psychologie streeft nationaal en internationaal naar een prominente rol in onderwijs en onderzoek.

Quantum, machine learning, AI en qubits. Quantum Leiden bundelt onderzoek en onderwijs van Universiteit Leiden naar supercomputers of quantumcomputers

Een internationaal team van astronomen heeft met de ALMA-telescoop in Noord-Chili een jonge ster ontdekt die zo'n explosieve groei heeft doorgemaakt dat hij in eerste instantie zo'n 100 keer helderder was dan hij nu is. De ster is in de afgelopen 100.000 jaar gevormd in ons eigen sterrenstelsel, de…

The Leiden University Centre for the Arts in Society (LUCAS) invites applications for a PhD Position in the ERC Starting Grant project Pages of Prayer: The Ecosystem of Vernacular Prayer Books in the Late Medieval Low Countries, c. 1380-1550. Deadline: 30 November 2022.

Researchers from the Department of Economics - Kees Goudswaard, Koen Caminada, Marike Knoef, Pierre Koning and Olaf van Vliet - have been awarded a grant of one million euros by Instituut Gak to investigate self-sufficiency and social protection.

Het Event Horizon Telescope (EHT)-team, dat de allereerste foto van een zwart gat maakte, heeft vandaag een nieuwe afbeelding gepresenteerd. De afbeelding toont hetzelfde zwarte gat in gepolariseerd licht. Het is voor het eerst dat het astronomen is gelukt om polarisatie – een kenmerk van magnetische…

Op de nieuwe site Duurzaam in Beeld van de Universiteit Leiden zijn per gebouw het energie- en waterverbruik en de CO2-footprint te vinden. ’We doen veel op het gebied van duurzaamheid’, zegt Jeroen Waijenberg, Duurzaamheids- en Energiecoördinator bij het Vastgoedbedrijf van de universiteit. ‘Maar het…

Een Nederlands-Italiaans-Duits team van sterrenkundigen heeft een enorme gloed van radiostraling waargenomen rond een cluster van duizenden sterrenstelsels. Hiervoor richtten ze achttien nachten lang duizenden LOFAR-antennes op een gebied ter grootte van vier volle manen. Het is voor het eerst dat sterrenkundigen…

Waarschijnlijk hebben astronomen met ESO’s Very Large Telescope voor het eerst een planeet-in-wording waargenomen die nog in een dikke schijf van gas en stof genesteld zit. De ontdekking is gedaan door een internationaal team van astronomen, onder wie Matthew Kenworthy van de Universiteit Leiden. Indien…

Op dinsdag 3 november 2014 sprak prof.dr. Jelle Kaastra zijn oratie uit over zijn leeropdracht 'hoge-energieastrofysica'. De titel van zijn oratie luidt 'Röntgendiagnostiek in de ruimte – lijnen in het heelal'.

Een team bestaande uit de Leidse astronomen Tiffany Meshkat en Matthew Kenworthy heeft met behulp van ESO’s Very Large Telescope een zwak object in beeld gebracht dat met een heldere ster mee beweegt. Met een geschatte massa van vier of vijf keer die van Jupiter zou het de minst zware planeet buiten…

The University of Lille offers four postdoc positions in the ERC Advanced Grant 2020 AGRELITA Project, « The reception of ancient Greece in pre-modern French literature and illustrations of manuscripts and printed books (1320-1550): how invented memories shaped the identity of European communities »,…

A temporary position of Senior Researcher (SKO 1109) in Medieval Studies is available at the Department of Archaeology, Conservation and History, University of Oslo. The position will be linked to the ERC Advanced Grant project 101018645 MINiTEXTS “Minuscule Texts: Marginalized Voices in Early Medieval…

Vier wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een Starting Grant van de European Research Council (ERC) ontvangen. Met zo’n beurs van maximaal twee miljoen euro kunnen onderzoekers met veel potentie vijf jaar lang een onderzoeksteam leiden.

Wat gebeurt er met kinderen wanneer je ze traint om zich te beheersen? Om dit te onderzoeken heeft Niko Steinbeis een grote Europese subsidie binnengehaald. Nieuw in onderzoek naar zelfbeheersing is de doelgroep, een individuele trainingsaanpak en het kinderbrein in de scanner.

Astrochemicus Ewine van Dishoeck gaat de Europese subsidie van 2,5 miljoen die ze kreeg, gebruiken voor het verwerken en interpreteren van data van de nieuwe radiotelescoop ALMA in Chili. Van Dishoeck is in Chili als ze de vraag naar de bestemming van het geld voorgeschoteld krijgt.

Transparantie wordt gezien als een belangrijke voorwaarde voor democratisch overheidsbeleid. Betekent dit dat staatsgeheimen – zoals vertrouwelijke informatie van de inlichtingendiensten en achterkamertjespolitiek – moeten worden afgeschaft? Politiek filosoof Dorota Mokrosinska onderzoekt met een ERC-subsidie…

In de schijven van stof en gas rondom jonge sterren, komen mysterieuze structuren voor. Samen met hoogleraar Ewine van Dishoeck onderzocht promovendus Paolo Cazzoletti hoe we deze vormen, zoals ringen, spiralen en gaten, kunnen verklaren. Op 12 december verdedigt hij zijn proefschrift.

Een internationaal team van astronomen, met daarbij een hoofdrol voor onderzoekers van de Sterrewacht Leiden, heeft de brandstof voor het vormen van sterrenstelsels in kaart gebracht in het iconische Hubble Ultra Deep Field. De resultaten van het onderzoek zijn geaccepteerd voor publicatie in The Astrophysical…

De Leidse promovenda Karin Öberg is een van de 17 winnaars van de NASA Hubble Fellowship. Na haar promotie dit najaar verhuist ze naar de Verenigde Staten voor een driejarig postdoctoraal onderzoek naar de rol van ijs bij de geboorte van sterren.

Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van prof.dr. Jelle Kaastra heeft een vreemd fenomeen ontdekt bij het superzware zwarte gat in het centrum van een veel bestudeerd sterrenstelsel.

10 oktober is de Dag van de Duurzaamheid. Hoe staat het met de duurzaamheid bij de Universiteit Leiden? Het schiet op. Hoogleraar Milieubiologie en decaan van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen, Geert de Snoo, schetst alweer een nieuw vergezicht: biodiversiteit.

Ook in 2020 hebben veel van onze medewerkers en studenten mooie prijzen gewonnen en belangrijke onderzoekssubsidies binnengehaald.

Een team van onderzoekers heeft door slim gebruik van twee soorten telescopen, prachtige beelden geproduceerd van clusters van sterrenstelsels. Het levert niet alleen mooie plaatjes op, maar geeft ook meer informatie over de enorme hoeveelheden energie die vrijkomen rond superzware zwarte gaten in clusters.…

Een jaar na zijn lancering heeft NASA’s planetenjager TESS zijn eerste exokometen ontdekt, rond de ster Bèta Pictoris. De kometen verraden zich door hun lange, stoffige staarten.

Chemicus Alexander Kros en astronoom Joop Schaye maken deel uit van de vier Leidse wetenschappers die dit jaar uit de Vernieuwingsimpuls van NWO een Vici toegekend hebben gekregen. Met deze subsidie van anderhalf miljoen kunnen ze een eigen onderzoeksgroep opzetten en promovendi aanstellen.

Een internationaal team van sterrenkundigen, onder wie de Leidse astronomen Corentin Schreiber en Ivo Labbé, heeft een reusachtig sterrenstelsel ontdekt uit de tijd dat het heelal pas 1,6 miljard jaar jong was. Het stelsel moet kort na de oerknal extreem snel gegroeid moet zijn, wat ingaat tegen alle…

Hormonale veranderingen bereiden vrouwen tijdens hun zwangerschap voor op het ouderschap. Bij vaders is dat niet of minder het geval. Kunnen we vaders sensitiever maken voor hun baby door een gedragsgerichte interventie of door het toedienen van hormonen? Hoogleraar gezinspedagogiek Marian Bakermans-Kranenburg…

Hoogleraar Eveline Crone is op 13 januari toegetreden tot de Scientific Council van de European Research Council (ERC), de onderzoeksraad van de Europese Unie.

Ze zijn allebei chemicus maar de een bestudeert de onmetelijke ruimte en de ander de kleinste bestanddelen van de menselijke cel. Ewine van Dishoeck, hoogleraar Astrochemie, en Hermen Overkleeft, hoogleraar Bio-organische synthese, kregen beiden een Europese miljoenensubsidie.

Nederlandse astronomen van de Leidse Sterrewacht, ASTRON en SRON hebben voor het eerst een begin van een botsing tussen twee enorme groepen van sterrenstelsels geobserveerd. Ze publiceerden erover in het tijdschrift Nature Astronomy.