Op initiatief en kosten van Z.M. Koning Willem-Alexander verricht de Universiteit Leiden in de periode 2023-2026 een onderzoek naar de rol van het Huis Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis van Nederland.

Nadia Bouras, 'Het Land van Herkomst, Perspectieven op verbondenheid met Marokko, 1960-2010' (2012) Uitgeverij Verloren.

Wat is het Nederlandse koloniale en slavernijverleden nu precies? Waarom juist nu die herontdekking? Wat kunnen we verwachten van excuses en ‘herstel’? Wie vraagt daar eigenlijk om? Is er een goede manier om rekenschap af te leggen over dit verleden en zijn ‘we’ hiermee op de goede weg?

Dit recent verschenen boek analyseert en verklaart de opkomst en ondergang van Nederland als koloniale mogendheid vanuit militair perspectief.

Het koloniale en slavernijverleden vormt een belangrijk thema in het onderwijs en onderzoek van de Universiteit Leiden. Daarbij is ook veel aandacht voor structurele misstanden die uit deze geschiedenis voortkwamen en vaak nog steeds bestaan.

De sterke betrokkenheid van de Hofstad met de koloniën en slavernij van vele kanten belicht.

Van economie en politiek tot architectuur en museale collecties, van een 'ethische roeping' en voor- en naoorlogse migratieverhalen tot hedendaagse debatten in de stad. Alles komt aan bod in dit boek over het koloniale verleden van Rotterdam.

In ‘Kerk, kolonialisme en slavernij’ belichten Bente de Leede en Martijn Stoutjesdijk de relatie tussen het christendom en slavernij door de eeuwen heen, aan de hand van casussen uit de Nederlandse geschiedenis.

Alicia Schrikker, Sanne Ravensbergen, Lennart Bes, Pouwel van Schooten & Anita van Dissel (eds.)

Koloniale geschiedenis staat volop in de aandacht. Thema’s als slavernij, machtsmisbruik, ongelijkheid en geweld zijn onderwerp van vurig debat. In dit debat klinkt een roep om meerstemmigheid in de geschiedschrijving en een vraag om nieuwe verhalen.

‘Nederland moet al het koloniaal erfgoed teruggeven aan de herkomstlanden, als redelijk zeker kan worden aangetoond dat die landen de stukken onvrijwillig zijn kwijtgeraakt.’ Dat advies gaf de Raad voor Cultuur op 7 oktober aan minister Van Engelshoven. Pieter ter Keurs, hoogleraar Musea, Collecties…

Prof.dr. Simone Buitendijk, vice-rector magnificus in het College van Bestuur van de Universiteit Leiden, aanvaardt een nieuwe functie als vice-rector Onderwijs (Vice-Provost Education) aan Imperial College in Londen. Ze wordt op Imperial College aangesteld als hoogleraar Maternal and Child Health.…

Hoe positioneerde onze academische gemeenschap zich ten opzichte van een systeem dat mensen van hun vrijheid beroofde? Welke rol heeft de universiteit als onderwijsinstelling ingenomen ten opzichte van kolonialisme en het slavernijsysteem? Hoe kunnen wij het beste omgaan met onze bijzondere collecti…

Alicia Schrikker is helemaal niet van de stadsgeschiedenis. Ze is van de koloniale geschiedenis van Azië en een beetje van Zuid-Afrika. Dat is haar terrein als universitair hoofddocent. Dus dat zij, samen met buurtgenoten, een stadsgeschiedenis-onderzoek gaat doen, dat vindt ze zelf ook best opmerke…

Simone Buitendijk (voormalig vice-rector Universiteit Leiden) heeft al haar spullen ingepakt en staat klaar om naar Londen te vertrekken, waar ze vanaf augustus aan de slag gaat bij het Imperial College. In haar periode als bestuurder in Leiden heeft ze veel betekend voor het honoursonderwijs, waarop…

Wetenschappers op het gebied van Zuidoost Azie en Caraïbische studies (van het KITLV) gaan onderzoek doen naar het koloniale en slavernijverleden van Rotterdam. Het onderzoek wordt uitgevoerd door een team van onderzoekers van het KITLV en andere, voornamelijk Rotterdamse onderzoekers. Voor de wetenschappelijke…

Op zaterdagmiddag 27 januari presenteerde het streekarchief in de Chocoladefabriek een publicatie over het koloniaal en slavernijverleden van Gouda. De bundel is het resultaat van een verkenning door diverse onderzoekers naar het koloniaal en slavernijverleden. Dit gebeurde in opdracht van de Gemeente…

Herman Willem Daendels was niet alleen patriot, politicus en militair, maar ook bestuurder in Indië en Elmina. Wat wij weten over zijn koloniale optreden roept vandaag de dag ongemak op, terwijl hij voorheen juist werd geroemd als een man van stavast. Wij kijken nu eenmaal veel kritischer naar koloniale…

De Universiteit Leiden biedt een specifieke masteropleiding die kolonialisme en slavernij behandelt.

Binnen het maatschappelijk debat over racisme komt ook het koloniale verleden van Nederland beelden en musea die met dat verleden samenhangen opnieuw ter sprake. Moeten musea hun collecties niet opschonen en objecten teruggeven aan het land van herkomst? Hoogleraar musea, collecties en samenleving Pieter…

Niet eerder werd onderzoek gedaan naar de gang van zaken in de koloniale rechtbanken op Java tijdens de negentiende eeuw. Sanne Ravensbergen biedt met haar proefschrift Courtrooms of Conflict inzicht in de werking van het koloniaal strafrecht. Haar promotie vond plaats op 27 februari.

Leidse onderzoekers hebben een nieuwe methode ontwikkeld om de geografische herkomst van mensen uit het verleden te bepalen. Archeoloog Jason Laffoon en zijn team gebruikten de techniek om te ontdekken waar prekoloniale pioniers in het Caribisch gebied vandaan kwamen.

Het Caribisch gebied van vandaag is fundamenteel gevormd door haar koloniale verleden en globalisering. Als gevolg van het kolonialisme heeft praktisch iedereen die er woont voorouders die afkomstig zijn van een ander continent. De effecten daarvan zijn nog altijd te zien in de regio. Caribische schrijvers…

Het Nederlandse koloniale verleden in Indonesië heeft grote invloed gehad op de literatuur.

De aandacht voor het koloniale verleden is flink toegenomen. Maar we zijn er nog lang niet, zegt Karwan Fatah-Black, historicus aan de Universiteit Leiden. Lees hier een eerder interview met Karwan Fatah-Black in Vrij Nederland.

Was de progressieve koloniale bestuursambtenaar de voorloper van de post-koloniale ontwikkelingswerker?

Hoe doe je onderzoek met bronnen die zijn geschreven of verzameld in een koloniale context? Deze vraag staat centraal in het tweedejaars geschiedeniscollege ‘Koloniale en wereldgeschiedenis: Nederlandse bronnen als venster op de wereld’. Om studenten zo goed mogelijk te begeleiden bij hun onderzoek…

Te midden van de ophef rondom het Nederlandse koloniale verleden, klonken er stemmen vanuit de gemeente Urk straten in een nieuwbouwwijk te vernoemen naar zeehelden van vroeger.

Op 17 augustus 1945, twee dagen na de Japanse capitulatie, verklaarde Indonesië zich onafhankelijk. Nederland erkende dit niet en trachtte met geweld zelf de regie te voeren over het onvermijdelijke proces van dekolonisatie. Dit leidde tot vier jaren van moeizame onderhandelingen en bittere oorlogvoering.…

Het is cruciaal dat de Universiteit Leiden reflecteert op haar eigen koloniale verleden. Dat stelde Cleveringahoogleraar Gert Oostindie in zijn oratie op 24 november. ‘Als universitaire gemeenschap moeten wij onszelf een spiegel durven voorhouden en, waar nodig en mogelijk, ook concrete stappen zett…

Het koloniale verleden van Nederland staat volop in de belangstelling volgens hoogleraar Rick Honings. Maar in een opiniestuk van Trouw vraagt hij zich af waarom we dan onze archieven niet opstellen voor Indonesische onderzoekers.

Het kolonialisme was niet uniek voor Nederland. Ook andere Europese landen koloniseerden gebieden buiten Europa. Dat leverde Franse, Duitse, Spaanse, Portugese, Italiaanse en Deense, maar vooral veel Engelstalige, koloniale literatuur op.

Hoe vertel je huidige generaties over de donkere kanten van het verleden? Leidse wetenschappers werken met stichting Gedeeld Verleden, Gezamenlijke Toekomst, aan publieksprogramma’s over het Nederlandse slavernijverleden.

De golf van restituties die werd verwacht na de belofte van de Franse president Emmanuel Macron in 2017 om gestolen kunst terug te geven aan Afrika, is gestuit op juridische en politieke versperringen. Maar terwijl voormalige koloniale machten terugdeinzen, lijken 'Nieuwe Wereld'-landen meer te doen…

De koning laat onafhankelijk onderzoek doen naar de rol van het Huis Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis. Het onderzoek neemt drie jaar in beslag en omvat de periode van de late zestiende eeuw tot het postkoloniale heden. Het onderzoek wordt uitgevoerd aan de Universiteit Leiden.

Wereldwijd en ook in Nederland wordt veel gediscussieerd over de teruggave van geroofde cultuurgoederen uit voormalige koloniën. Over claims wordt vaak gesteld dat dat geen juridische kwestie is maar een ethische, terwijl er wel degelijk juridische normen zijn op dit gebied. Zo stelt jurist Evelien…

Hoe kijken jonge Indonesiërs naar het koloniale verleden van Nederland? En hoe verhoudt dit zich tot het perspectief van Indische Nederlanders en hun kinderen? In 'De postkoloniale podcast' gaan Rick Honings, Scaliger-hoogleraar, en Coen van ’t Veer, docent-onderzoeker, van de Universiteit Leiden in…