Op initiatief en kosten van Z.M. Koning Willem-Alexander verricht de Universiteit Leiden in de periode 2023-2026 een onderzoek naar de rol van het Huis Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis van Nederland.

Nadia Bouras, 'Het Land van Herkomst, Perspectieven op verbondenheid met Marokko, 1960-2010' (2012) Uitgeverij Verloren.

‘Nederland moet al het koloniaal erfgoed teruggeven aan de herkomstlanden, als redelijk zeker kan worden aangetoond dat die landen de stukken onvrijwillig zijn kwijtgeraakt.’ Dat advies gaf de Raad voor Cultuur op 7 oktober aan minister Van Engelshoven. Pieter ter Keurs, hoogleraar Musea, Collecties…

Wat is het Nederlandse koloniale en slavernijverleden nu precies? Waarom juist nu die herontdekking? Wat kunnen we verwachten van excuses en ‘herstel’? Wie vraagt daar eigenlijk om? Is er een goede manier om rekenschap af te leggen over dit verleden en zijn ‘we’ hiermee op de goede weg?

Dit recent verschenen boek analyseert en verklaart de opkomst en ondergang van Nederland als koloniale mogendheid vanuit militair perspectief.

Het koloniale en slavernijverleden vormt een belangrijk thema in het onderwijs en onderzoek van de Universiteit Leiden. Daarbij is ook veel aandacht voor structurele misstanden die uit deze geschiedenis voortkwamen en vaak nog steeds bestaan.

Lezing, Studium Generale

De sterke betrokkenheid van de Hofstad met de koloniën en slavernij van vele kanten belicht.

Alicia Schrikker is helemaal niet van de stadsgeschiedenis. Ze is van de koloniale geschiedenis van Azië en een beetje van Zuid-Afrika. Dat is haar terrein als universitair hoofddocent. Dus dat zij, samen met buurtgenoten, een stadsgeschiedenis-onderzoek gaat doen, dat vindt ze zelf ook best opmerke…

Van economie en politiek tot architectuur en museale collecties, van een 'ethische roeping' en voor- en naoorlogse migratieverhalen tot hedendaagse debatten in de stad. Alles komt aan bod in dit boek over het koloniale verleden van Rotterdam.

In ‘Kerk, kolonialisme en slavernij’ belichten Bente de Leede en Martijn Stoutjesdijk de relatie tussen het christendom en slavernij door de eeuwen heen, aan de hand van casussen uit de Nederlandse geschiedenis.

Alicia Schrikker, Sanne Ravensbergen, Lennart Bes, Pouwel van Schooten & Anita van Dissel (eds.)

Koloniale geschiedenis staat volop in de aandacht. Thema’s als slavernij, machtsmisbruik, ongelijkheid en geweld zijn onderwerp van vurig debat. In dit debat klinkt een roep om meerstemmigheid in de geschiedschrijving en een vraag om nieuwe verhalen.

De Romeinen waren enorm succesvolle veroveraars. Hun rijk strekte zich op een gegeven moment uit van Engeland tot Egypte. Maar hoe hielden zij al dat gebied onder controle? En hoe Romeins was het rijk eigenlijk? Hoogleraar Archeologie Miguel John Versluys vertelt erover tijdens de Nacht van Kunst &…

Prof.dr. Simone Buitendijk, vice-rector magnificus in het College van Bestuur van de Universiteit Leiden, aanvaardt een nieuwe functie als vice-rector Onderwijs (Vice-Provost Education) aan Imperial College in Londen. Ze wordt op Imperial College aangesteld als hoogleraar Maternal and Child Health.…

Hoe positioneerde onze academische gemeenschap zich ten opzichte van een systeem dat mensen van hun vrijheid beroofde? Welke rol heeft de universiteit als onderwijsinstelling ingenomen ten opzichte van kolonialisme en het slavernijsysteem? Hoe kunnen wij het beste omgaan met onze bijzondere collecti…

Simone Buitendijk (voormalig vice-rector Universiteit Leiden) heeft al haar spullen ingepakt en staat klaar om naar Londen te vertrekken, waar ze vanaf augustus aan de slag gaat bij het Imperial College. In haar periode als bestuurder in Leiden heeft ze veel betekend voor het honoursonderwijs, waarop…

Wetenschappers op het gebied van Zuidoost Azie en Caraïbische studies (van het KITLV) gaan onderzoek doen naar het koloniale en slavernijverleden van Rotterdam. Het onderzoek wordt uitgevoerd door een team van onderzoekers van het KITLV en andere, voornamelijk Rotterdamse onderzoekers. Voor de wetenschappelijke…

Hoort koloniale roofkunst in westerse musea, of moet het worden teruggegeven aan de herkomstgemeenschappen? Deze vraag stond centraal in de film Black Panther, maar helaas zien we dergelijke diefstallen ook terug in de werkelijkheid.

Het Rijksmuseum geeft zes door Nederland gestolen kunstobjecten terug aan Sri Lanka. Het is de eerste keer dat het museum koloniale roofkunst teruggeeft. Onderzoeker Evelien Campfens legt onder andere uit hoe de teruggave van koloniale roofkunst begonnen is.

In Amsterdam zijn onlangs QR-codes geplaatst die de duistere geschiedenis laten zien achter historische figuren die genoemd worden op straatnaamborden. Emeritus hoogleraar koloniale en postkoloniale geschiedenis Gert Oostindie praat hierover bij de Volkskrant.

Historici startten onlangs het vooronderzoek naar de rol van de Universiteit Leiden in het koloniale en slavernijverleden. De kennis hierover is nog te beperkt en te versnipperd. Met een nieuwe bril inventariseren ze Leidse archieven en collecties. Een interview met historici Alicia Schrikker en Ligia…

Twee onderzoekers van de Faculteit der Archeologie ontvingen een beurs vanuit het stimuleringsgebied Museums, Collections and Society. Deze beurs richt zich specifiek op collectie-gebaseerd onderzoek. Waar dr. Jason Laffoon de beurs inzet voor onderzoek naar de herkomst van Centraal-Amerikaans turkoois,…

Op zaterdagmiddag 27 januari presenteerde het streekarchief in de Chocoladefabriek een publicatie over het koloniaal en slavernijverleden van Gouda. De bundel is het resultaat van een verkenning door diverse onderzoekers naar het koloniaal en slavernijverleden. Dit gebeurde in opdracht van de Gemeente…

Seks en macht zijn nauw met elkaar verbonden, en dat gold zeker in de voormalige Nederlandse koloniën. Promovenda Sophie Rose onderzocht hoe seksuele en liefdesrelaties de achttiende-eeuwse machtsstructuren daar beïnvloedden. ‘Je ziet dat er constant wordt gevochten over wie waar stond in de sociale…

Herman Willem Daendels was niet alleen patriot, politicus en militair, maar ook bestuurder in Indië en Elmina. Wat wij weten over zijn koloniale optreden roept vandaag de dag ongemak op, terwijl hij voorheen juist werd geroemd als een man van stavast. Wij kijken nu eenmaal veel kritischer naar koloniale…

De Universiteit Leiden biedt een specifieke masteropleiding die kolonialisme en slavernij behandelt.

Binnen het maatschappelijk debat over racisme komt ook het koloniale verleden van Nederland beelden en musea die met dat verleden samenhangen opnieuw ter sprake. Moeten musea hun collecties niet opschonen en objecten teruggeven aan het land van herkomst? Hoogleraar musea, collecties en samenleving Pieter…

Niet eerder werd onderzoek gedaan naar de gang van zaken in de koloniale rechtbanken op Java tijdens de negentiende eeuw. Sanne Ravensbergen biedt met haar proefschrift Courtrooms of Conflict inzicht in de werking van het koloniaal strafrecht. Haar promotie vond plaats op 27 februari.

Leidse onderzoekers hebben een nieuwe methode ontwikkeld om de geografische herkomst van mensen uit het verleden te bepalen. Archeoloog Jason Laffoon en zijn team gebruikten de techniek om te ontdekken waar prekoloniale pioniers in het Caribisch gebied vandaan kwamen.

Het Caribisch gebied van vandaag is fundamenteel gevormd door haar koloniale verleden en globalisering. Als gevolg van het kolonialisme heeft praktisch iedereen die er woont voorouders die afkomstig zijn van een ander continent. De effecten daarvan zijn nog altijd te zien in de regio. Caribische schrijvers…

Het Nederlandse koloniale verleden in Indonesië heeft grote invloed gehad op de literatuur.

De aandacht voor het koloniale verleden is flink toegenomen. Maar we zijn er nog lang niet, zegt Karwan Fatah-Black, historicus aan de Universiteit Leiden. Lees hier een eerder interview met Karwan Fatah-Black in Vrij Nederland.

Was de progressieve koloniale bestuursambtenaar de voorloper van de post-koloniale ontwikkelingswerker?

Op 1 juli wordt jaarlijks het Keti Koti feest gevierd: de afschaffing van de slavernij in Nederland (1 juli 1863). De slavernij en Nederlands koloniale verleden is een thema dat gemoederen hoog doet oplopen. Waarom is dat zo en hoe ga je hier als historicus mee om? Gert Oostindie, hoogleraar koloniale…

Een internationaal team van sterrenkundigen, met daarbij ook astronomen van de Universiteit Leiden, heeft de ontbrekende schakel gevonden in het pad dat water aflegt via stervormingswolken en jonge sterren naar kometen en planeten. Ze deden dat met hulp van het ALMA-observatorium in Chili. De onderzoekers…

Hoe doe je onderzoek met bronnen die zijn geschreven of verzameld in een koloniale context? Deze vraag staat centraal in het tweedejaars geschiedeniscollege ‘Koloniale en wereldgeschiedenis: Nederlandse bronnen als venster op de wereld’. Om studenten zo goed mogelijk te begeleiden bij hun onderzoek…

Te midden van de ophef rondom het Nederlandse koloniale verleden, klonken er stemmen vanuit de gemeente Urk straten in een nieuwbouwwijk te vernoemen naar zeehelden van vroeger.

Samen met studenten en buurtbewoners deden historici Ariadne Schmidt en Alicia Schrikker onderzoek naar de Leidse Transvaalwijk. Donderdag 20 oktober presenteren ze de resultaten op een speciaal georganiseerd minifestival in de wijk.

Kunst en voorwerpen uit de koloniale tijd zijn niet per definitie roofkunst. Pieter ter Keurs, hoogleraar Musea, Collecties en Samenleving, pleit voor meer nuance in het debat over kunst en verzamelobjecten uit een beladen verleden. Oratie op 2 december.