88 zoekresultaten voor “kosmologie” in de Publieke website
-
‘Een opgeblazen heelal’, publiekslezing 4 april 2014
Binnen een fractie van de eerste seconde na de oerknal groeide het heelal van de grootte van een atoom tot de afmeting van het zonnestelsel. Tot voor kort was dit slechts theorie maar nieuw onderzoek suggereert dat dit idee echt klopt. In deze lezing leggen Leidse sterrenkundigen uit wat de recente…
-
Leidse astronomen leggen het universum uit in onderwijsvideo's
Een elastische doek over een kom die de ruimte voorstelt, een knikker die op het oppervlak een kuiltje veroorzaakt en zo de ruimte vervormt. Eenvoudige klasexperimenten zoals deze zijn te zien in nieuwe educatieve video's van AstroEDU. In de video's leggen de Leidse astronomen Maria Cristina Fortuna…
-
Hemellichamen wegen met afbuigend licht
De meeste materie in het heelal is onzichtbaar, vermoeden veel astronomen. Maar hoe weeg je donkere materie die je niet kunt zien? Hoogleraar Henk Hoekstra zoekt naar een oplossing. Oratie op 25 juni.
-
Vrouwelijke onderzoekers in de spotlight voor Physics & Astronomy Ladies' Day
Op donderdag 15 november organiseert de Universiteit Leiden haar Physics & Astronomy Ladies Day voor vrouwelijke scholieren met een bètaprofiel die op zoek zijn naar een studie na de middelbare school. Ter gelegenheid van deze feestelijke dag laten we vijf vrouwelijke onderzoekers aan het woord over…
-
Data Science
Het verzamelen en interpreteren van grote hoeveelheden data is niet meer weg te denken uit de maatschappij en de wetenschap. De Universiteit Leiden is een kennis- en expertisecentrum van data science dat de nadruk legt op interdisciplinaire samenwerking en innovatie.
-
Prijzen en Subsidies 2021
Een overzicht van awards en prijzen die in 2021 zijn toegekend aan onze medewerkers en studenten, maar ook bijzondere benoemingen aan de Universiteit Leiden en andere instellingen.
-
ERC Advanced Grant voor onderzoek naar donkere materie
Donkere materie. Onzichtbaar spul wat volgens berekeningen zo’n 85% van de materie in het heelal omvat. Met een ERC Advanced Grant van 2.5 miljoen euro gaat Hoogleraar Observationele Kosmologie Henk Hoekstra nog preciezer in kaart brengen waar deze donkere materie zich bevindt.
-
Astronomen maken onzichtbare donkere materie zichtbaar
Een internationaal team van astronomen, waaronder prof.dr. Koen Kuijken, heeft een serie artikelen online gezet met de eerste resultaten van een grote zoektocht naar donkere materie. Nooit eerder brachten onderzoekers zo nauwkeurig de eigenschappen van groepen van sterrenstelsels en de bijbehorende…
-
Eerste De Zeeuw-Van Dishoeck Afstudeerprijs voor Sterrenkunde voor Job Feldbrugge
Op vrijdag 28 november wordt de eerste De Zeeuw-Van Dishoeck Afstudeerprijs voor Sterrenkunde uitgereikt. De prijs, gefinancierd vanuit het nieuwe De Zeeuw-Van Dishoeck Fonds, heeft als doel om jong talent in de astronomie te stimuleren. Job Feldbrugge, afgestudeerd in Groningen, ontvangt de prijs van…
-
De evolutie van sterrenstelsels en de aard van donkere materie
Donkere materie vormt ongeveer tachtig procent van de totale massa in het heelal. Toch weten we nog steeds niet precies waarvan het gemaakt is. Astronoom Pavel Mancera Piña gaat op zoek naar antwoorden. Met een Veni-subsidie van NWO en de meest geavanceerde telescopen, waaronder de James Webb Space…
-
Telescopen bouwen doe je samen
Hoe ontstaan sterren en sterrenstelsels? Wat is donkere materie? Om deze en andere vragen te beantwoorden zijn steeds grotere telescopen nodig. Om die te realiseren is internationale samenwerking nodig. Deel uit een serie over de impact van samenwerking.
-
‘We leven misschien in een heel leeg stukje heelal’
Het universum dijt uit en de snelheid waarmee dit gebeurt hangt nauw samen met de leeftijd van het heelal. Maar tussen twee recente metingen van de precieze uitdijingssnelheid zit een gat van 10%. Kosmologen uit Leiden en Heidelberg hebben dit gat nu voor de helft gedicht.
-
AstroEDU in top-100 onderwijsinnovaties van HundrED
AstroEDU is een van de meest inspirerende onderwijsinnovaties ter wereld, aldus de experts van HundrED. Het is een plek voor het lager en voortgezet onderwijs om te leren en ontdekken, voor verandering en om astronomie en ruimtegerelateerde activiteiten te delen, en waar ze kunnen worden beoordeeld…
-
Bloos je in het donker? Spraakmakend onderzoek in Ig Nobel Night
Waarom wormen astma bestrijden en sommige eenden necrofiel en homoseksueel zijn. In de Leidse Nacht van Kunst en Kennis op 20 september vindt ook de Nederlandse Ig Nobel Night plaats, een ode aan origineel onderzoek.
-
Marie Curiebeurs voor donkere materie
De Leidse Sterrewacht gaat een nieuwe techniek gebruiken om te rekenen aan zwaartekrachtlenzen. Zij doen dit in het kader van onderzoek naar de vorming van melkwegstelsels. Alessandro Sonnenfeld van de Universiteit Tokyo haalde een Marie-Curie beurs binnen en komt het onderzoeksteam versterken.
-
Twee Leidse astronomen bekroond met prestigieuze IAU PhD Prize
Twee Leidse astronomen mogen de prestigieuze IAU PhD Prize in ontvangst nemen. Zowel Jorryt Matthee als Niels Ligterink vielen in de prijzen. Wetenschappelijk directeur Huub Röttgering: ‘Dat dit jaar twee van onze promovendi een IAU prijs krijgen voor het beste proefschrift in hun onderzoeksgebied vervult…
-
Schatkamer voor astronomen met ruim 1,3 miljard sterren geopend
De kleur en helderheid van meer dan 1,3 miljard sterren, maar ook hun 3D-posities, en 2D-bewegingen. Dat is de inhoud van de tweede dataset van de ‘one billion starmapper’ Gaia, die Europees ruimteagentschap ESA op 25 april opende.
-
Voorproeven van Nacht van Kunst & Kennis: Mensen op Mars en sterrenkundige Vincent Icke
Wetenschap en maatschappij ontmoeten elkaar in de Leidse Nacht van Kunst & Kennis op 20 september. Vooraf krijgen onze topsprekers alvast een prikkelende vraag. Gaat het mensen lukken om te leven op Mars?
-
ESA presenteert eerste haarscherpe Euclid-foto’s van de kosmos
Vandaag zijn de eerste fullcolour beelden van de kosmos van ESA’s ruimtetelescoop Euclid gepresenteerd. Nooit eerder was een telescoop in staat om zulke haarscherpe astronomische beelden te maken van zo'n groot deel van de hemel en zo ver het diepe heelal in. De vijf beelden illustreren het volledige…
-
Elementaire deeltjes in de kosmos
Lezing
-
Neutrino's uit de ruimte & Het missende heelal
Lezing
-
Drie Leidse projecten krijgen rekentijd op nationale supercomputers
Een nachthemel van meer dan 40 petabytes groot, jonge sterrenclusters simuleren en begrijpen hoe het lichaam virussen afremt: drie Leidse projecten krijgen van NWO rekentijd op een van de geavanceerde nationale supercomputers.
-
Wat er gebeurt als twee sterrenstelsels botsen
Als sterrenstelsels botsen, botsen de zwarte gaten in hun centrum dan ook om samen een supergroot zwart gat te vormen? Dat veronderstelt men wel, maar zo eenvoudig is dat niet, stelt Simon Portegies Zwart. De informaticus en sterrenkundige gaat het onderzoeken met een Vici-beurs.
-
Hoe Smart speelt Nederland in op nieuwe koers EU?
Op initiatief van de provincie Zuid-Holland brachten Lambert van Nistelrooij, lid van het Europees Parlement voor het CDA en Govert Veldhuijzen, gedeputeerde Economische Zaken van de Provincie Zuid-Holland, op 13 januari jl. een werkbezoek aan de faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen en het…
-
Goed idee, een penis met stekels? Ontdek ‘t in de Nacht van Kunst & Kennis
Op 20 september verandert Leiden tijdens de Nacht van Kunst en Kennis in één grote proeftuin. Het festival mixt wetenschap met theater, cabaret, kunst en muziek. Leer van penisexpert Menno Schilthuizen en swing mee met Spinvis. Kaarten nu verkrijgbaar!
-
Gaia-data brengt bolhoop, zwaartekrachtlenzen en planetoïden met grote precisie in kaart
Het Europese ruimtevaartagentschap (ESA) heeft een tussentijdse data release gepubliceerd van Gaia, de ruimtetelescoop die de Melkweg in 3D in kaart brengt. De eerste wetenschappelijke artikelen die vandaag zijn gepubliceerd onthullen een half miljoen sterren in de bolvormige sterrenhoop Omega Centauri,…
-
Miljoenen voor Leidse fysici en pedagogen in subsidieronde Zwaartekracht
Leidse natuurkundigen en pedagogen zijn partners in drie nationale samenwerkingsverbanden die vele miljoenen onderzoeksgeld krijgen van het ministerie van OCW. Het gaat om de Zwaartekrachtsubsidies voor nationale topconsortia. Van de 42 aanvragen zijn in totaal zijn zes projecten geselecteerd, die samen…
-
Vrouwelijke onderzoekers in de spotlight voor Physics Ladies Day
Op vrijdag 28 oktober organiseert de Universiteit Leiden haar jaarlijkse Physics Ladies Day voor vrouwelijke scholieren die op zoek zijn naar een studie na de middelbare school. Ter gelegenheid van deze feestelijke dag laten we nu alvast vier vrouwelijke onderzoekers aan het woord over hun ervaringen…
-
FLAMINGO: donkere materie, gewone materie én neutrino’s in grootste kosmologische simulatie ooit
Niet alleen donkere materie, maar ook gewone materie en donkere energie worden gevolgd in de grootste kosmologische computersimulatie ooit. In de FLAMINGO-simulatie zie je over de loop van miljarden jaren virtuele sterrenstelsels en clusters van sterrenstelsels ontstaan. Dat is geen makkelijke klus:…
-
Zo gaat ESA-telescoop Euclid donkere materie in beeld brengen
Hoe kan je iets zien dat onzichtbaar is? Nou, met Euclid! Deze toekomstige ESA-telescoop gaat de structuur van het heelal in kaart brengen en zal ons meer leren over de onzichtbare donkere materie en donkere energie. Wetenschappelijk coördinator van Euclid en Leids sterrenkundige Henk Hoekstra legt…
-
Afbuigend sterrenlicht meet uitdijing Heelal
Het is een van de grote debatten in de kosmologie: het heelal dijt uit, maar hoe snel precies? Twee beschikbare meetmethoden leveren verschillende resultaten op. Een derde, onafhankelijke meetmethode gebaseerd op het afbuigen van licht door sterrenstelsels, is verbeterd door Leidse natuurkundige David…
-
Vrouwelijke natuurkundigen in de spotlights voor Physics Ladies Day
Speciaal voor vrouwelijke scholieren die zich oriënteren voor hun studiekeuze, wordt op 30 oktober 2015 de jaarlijkse Physics Ladies Day georganiseerd. Dat natuurkunde een vakgebied zou zijn voor mannen is achterhaald, bewijzen deze drie Leidse vrouwelijke natuurkundige onderzoekers. Lees over hun e…
-
Heb jij een vraag aan de wetenschap? Vraag het Leiden!
De vraagbaak van Leiden2022 gaat wegens succes door en is op zoek naar nog meer prikkelende, interessante of bijzondere vragen.
-
Subsidies voor hoogwaardige onderzoeksfaciliteiten
Drie projecten met Leidse onderzoekers ontvangen van NWO een subsidie voor de bouw of vernieuwing van grootschalige onderzoeksfaciliteiten. Zij gaan werken aan elektronenmicroscopie, een X-omics initiatief en een röntgentelescoop. De projecten maken deel uit van de Nationale Roadmap voor Grootschalige…
-
De lancering van een nieuw tijdperk: Leiden en de James Webb telescoop (deel II)
Na 25 jaar is het deze december eindelijk zo ver: de lancering van de lang verwachte James Webb ruimtetelescoop. Leidse astronomen kijken vol spanning mee: niet alleen waren zij betrokken bij de bouw van belangrijke instrumenten aan boord, de telescoop zal ook vele nieuwe geheimen van het heelal onthullen,…
-
Leiden2022: European City of Science
Leiden2022 is een wetenschapsfestival van 365 dagen voor iedereen met een nieuwsgierige geest. Met een grote inbreng van wetenschappers van de Universiteit Leiden. Op 10 november presenteerde Leiden2022 het programma voor komend jaar, het jaar waarin Leiden European City Of Science is.
-
Werken met datasets die groter zijn dan die van de hele universiteit
Radiotelescoop LOFAR brengt het heelal in kaart. Dat levert niet alleen bijzondere beelden op, maar vooral ook immense hoeveelheden data. Huub Röttgering, directeur van de Leidse Sterrewacht, vertelt over de uitdagingen van het werken met die enorme datasets.
-
YAL-leden
Lees hier alles over YAL-lidmaatschap en de leden van de Young Academy Leiden.