Universiteit Leiden

nl en

Universitaire plechtigheid

Opening academisch jaar

Datum
maandag 4 september 2023
Tijd
Toelichting
De livestream start om 14:45 uur
Bezoekadres
Pieterskerk
Kloksteeg 16
2311 SL Leiden

Bijeenkomst gemist?

Verslag, foto's en video

De Universiteit Leiden viert de start van het nieuwe academische jaar 2023-2024 met een openingsceremonie, traditiegetrouw in de Pieterskerk in Leiden. De opening van het academisch jaar staat dit keer in het teken van duurzaamheid.

Het thema duurzaamheid staat ook centraal in de keynote speech van Jan Willem Erisman, hoogleraar Environmental Sustainability en coördinator van het interdisciplinaire onderzoeksprogramma Liveable Planet-Sustainable Futures. Erisman is tevens voorzitter van de Wetenschappelijke Klimaatraad die het Kabinet adviseert. Medewerkers en studenten spreken hierna over de uitdagingen van de verduurzaming van de universiteit.

Tijdens de ceremonie wordt de LUS-onderwijsprijs uitgereikt aan de docent die hiervoor door de studenten is genomineerd, een muziekgezelschap van en door studenten zal de muziek verzorgen. Na afloop van de bijeenkomst, om ca. 17:00 uur, is er een receptie.

Wij nodigen u van harte uit bij deze plechtigheid aanwezig te zijn.

De ceremonie start om 14:55 uur met het binnentreden van de cortèges van studenten en bestuurders. Het programma start om 15:00 uur precies en duurt naar verwachting tot 16:45 uur.

Openingsspeech

Annetje Ottow, voorzitter van het College van Bestuur

Keynote speech

Een leefbare aarde, door Jan Willem Erisman, hoogleraar Environmental sustainability

Duurzame bedrijfsvoering

Vicevoorzitter Martijn Ridderbos gaat in gesprek met Chris Suijker en Peter van Bodegom

Muziek

Uitgevoerd door het Practicum Musicae Orkest

Duurzaamheid in het onderwijs

Rector magnificus Hester Bijl praat met studenten Allard de Graaf, Jiahui Plomp en Laura Hommes

Uitreiking LUS Onderwijsprijs

Faye Speijers, voorzitter LUS

De bezorgde stem van onze universitaire community

Welke zorgen staan hoog op de agenda van studenten en medewerkers?

Slotwoord

Door Annetje Ottow

Receptie

Openingsspeech

  • Annetje Ottow Voorzitter College van Bestuur

    Annetje Ottow studeerde Rechtsgeleerdheid aan de Universiteit Leiden en aan het Queen Mary College in Londen. Daarna was ze 16 jaar werkzaam in de advocatuur, eerst bij De Brauw Blackstone Westbroek, later als partner bij Houthoff Buruma. In 2006 promoveerde ze aan de Universiteit van Amsterdam.
     
    In 2007 werd Ottow benoemd tot hoogleraar Economisch publiekrecht aan de Universiteit Utrecht, waar ze vervolgens van 2014 tot 2018 decaan van de Faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie was, en van 2018 tot 2021 vicevoorzitter van het College van Bestuur.
     
    Als voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Leiden heeft zij o.a. strategie, externe en internationale betrekkingen, communicatie, sociale veiligheid, duurzaamheid en diversiteit en inclusie in haar portefeuille.

    Daarnaast is zij aanspreekpunt voor de (ontwikkeling van de) campus Leidse binnenstad.

Keynote speech

  • Jan Willem Erisman Hoogleraar Environmental sustainability

    Jan Willem Erisman is hoogleraar Environmental Sustainability bij het Centrum voor Milieuwetenschappen van de Universiteit Leiden. Hij is lid van de Gezondheidsraad en van de Raad voor Dierenaangelegenheden. Erisman promoveerde in 1992 op de atmosferische depositie van verzurende verbindingen in Nederland aan de Universiteit Utrecht, en werd in 2009 benoemd tot bijzonder hoogleraar Integrated Nitrogen Studies aan de VU Amsterdam.
     

    Erismans ambitie is bij te dragen aan duurzame ontwikkeling in de samenleving. Gedurende zijn carrière heeft hij gewerkt in de wetenschap en het management en aan de vercommercialisering van technologie: de ingrediënten die nodig zijn om zijn ambitie te realiseren. Zijn aanpak is om vanuit een systeemvisie te werken en gebruik te maken van participerende benaderingen om naar praktische oplossingen toe te werken voor urgente maatschappelijke kwesties zoals duurzame landbouw, voeding en gezondheid, energie en natuurbehoud.
     
    In zijn onderzoek richtte hij zich op milieuwetenschappen, klimaat, biodiversiteit, natuurbehoud, energietransitie, voedselproductie, duurzaam gebruik van grondstoffen en circulariteit. Als zelfstandige werkte hij aan het vinden en implementeren van oplossingen voor duurzaamheidsvraagstukken, die gebaseerd zijn op wetenschappelijke en op feiten gebaseerde integrale multidisciplinaire benaderingen.

Duurzame bedrijfsvoering

  • Martijn Ridderbos Vicevoorzitter College van Bestuur

    Martijn Ridderbos is vicevoorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Leiden.
     

    Na zijn studie bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en de postdoctorale controllersopleiding aan de Vrije Universiteit Amsterdam, was Martijn Ridderbos zeven jaar werkzaam bij Moret Ernst & Young Consultancy, waarna hij in 2001 vice president werd bij Capgemini. Daar leidde hij een adviesgroep op het gebied van onderwijs, werk en inkomen. In 2008 richtte hij een eigen consultancybureau op.
     

    Ridderbos werd in 2013 Concerndirecteur Financiën bij het Openbaar Ministerie (OM). Deze functie combineerde hij vanaf 2015 met de post van algemeen Directeur van het Dienstencentrum van het OM en beheerde onder meer financiën, IT en facilitair beheer.
     

    Tussen 2011 en 2017 was Ridderbos als universitair docent Public Management verbonden aan de Universiteit Utrecht, waar hij onder meer de executive master Management van Publieke Vraagstukken en de masterclass Leiderschap in Cultuur verzorgde.
     

    Als vicevoorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Leiden heeft Ridderbos, naast financiën, ook vastgoed, ICT en onderzoeksinfrastructuur, HRM en (fysieke) veiligheid op de universiteit in zijn portefeuille.

  • Chris Suijker Adjunct-directeur Expertisecentrum Vastgoed

    Chris Suijker is met ingang van 1 juli adjunct-directeur van Expertisecentrum Vastgoed. Ze werkte eerder als programmamanager voor de Humanities Campus en sinds dit jaar als hoofd Energie & Duurzaamheid van Vastgoed. Deze afdeling vertaalt de universitaire ambities op het gebied van energiebesparing, circulariteit, mobiliteit, biodiversiteit, klimaatadaptatie en waterbesparing naar uitvoerbare plannen die passen binnen de beschikbare investeringsruimte. 
     
    Suijkers rol bestaat erin dat ze discussie en samenwerking op deze thema’s binnen Vastgoed en met de faculteiten en eenheden stimuleert. Daarnaast verzorgt ze de verantwoording en monitoring richting bestuur en overheid. Suijker beschouwt goede communicatie van essentieel belang om veranderingen te kunnen bewerkstellingen.

  • Peter van Bodegom Hoogleraar Milieubiologie

    Peter van Bodegom is hoogleraar Milieubiologie en hoogleraar Circulaire Landbouwsystemen bij het Centrum voor Milieuwetenschappen. Hij onderzoekt biodiversiteit en patronen in ecosystemen waarmee de transitie naar een duurzame samenleving kan worden gemaakt.

Duurzaamheid in het onderwijs

  • Hester Bijl Rector magnificus

    Mathematisch Instituut van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen. Daarnaast is zij lid van de Raad van Toezicht van TNO en commissaris bij Impuls Zeeland, de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij. Verder is Bijl bestuurslid van het Leiden Bio Science Park.
     
    Hester Bijl studeerde Technische Wiskunde aan de TU Delft, waar zij in 1999 ook promoveerde in de numerieke wiskunde. Daarnaast behaalde zij een master in Engelse Taal en Literatuur aan de Universiteit Leiden. Voor haar onderzoek naar toepassingen van numerieke stromingsleer in luchtvaart- en windenergietechnologie ontving zij, onder andere, persoonsgerichte subsidies van NWO. Ze was lid van de eerste lichting van de Jonge Akademie van de KNAW en was tevens lid van het bestuur ervan. Van 1999 tot 2003 was zij meerdere periodes visiting researcher bij NASA Langley Research Center.
     

    Vóór haar komst naar Leiden in 2016, waar ze werd benoemd tot vice-rector magnificus, was Bijl 17 jaar verbonden aan de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek van de TU Delft, waar ze uiteindelijk de positie van decaan bekleedde.

  • Allard de Graaf Student Universiteit Leiden

    Allard de Graaf behaalde de Master Governance of Sustainability (Universiteit Leiden), een combinatie van milieuwetenschappen en beleidsstudies, gericht op de meest urgente duurzaamheidsonderwerpen, zoals klimaatverandering, circulaire economie en water management. In dit kader presenteerde hij een onderzoek aan de hand van BuurtLab 070, als voorbeeld van wat de samenwerking tussen buurt en universiteit zou kunnen voortbrengen. BuurtLab 070 is een project waarin wetenschappers en bewoners in Den Haag samen oplossingen bedenken voor duurzaam leven.

  • Jiahui Plomp Student Universiteit Leiden

    Jiahui Plomp onderzoekt de relatie tussen recht en duurzaamheid en zette de collegereeks Duurzaamheid en Recht op voor studenten van de Rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden.

  • Laura Hommes Student Universiteit Leiden

    Laura Hommes is vierdejaars student aan de Leiden University College, waar zij Earth, Energy & Sustainability studeert. In haar laatste semester gaat zij stage lopen bij een marien onderzoeksinstituut, waar ze de groei van zeegrassen in de Duitse Waddennzee gaat onderzoeken. Naast haar studie is zij medevoorzitter van de werkgroep Save the Oceans en is zij samen met een groep andere studenten de website Sustainable The Hague gestart.

Practicum Musicae Orkest

Het Practicum Musicae Orkest (PMO) is een orkest dat is opgericht voor en door studenten van de minor Practicum Musicae. Sinds 2019 biedt het orkest een plek aan studenten om naast de individuele opleiding ook orkest- en samenspel te ontwikkelen en kennis van repertoire voor klein-symfonisch en kamerorkest op te bouwen. Het PMO onderscheidt zich van andere (studenten)orkesten door telkens te zoeken naar een academische en/of maatschappelijke relevantie. Zo heeft het orkest in het najaar van 2022 concerten gegeven met enkel muziek van vrouwelijke componisten, vergezeld van een lezing over de kunsthistorische achtergrond van deze werken. Ook de uitvoering van SONOS past perfect binnen deze interdisciplinaire doelstelling.

Practicum Musicae is een uniek talentontwikkelingsprogramma dat multigetalenteerde universitaire studenten de kans biedt zich ook muzikaal op hoog niveau te ontwikkelen. Gedurende drie jaar volgen de studenten onderwijs aan het conservatorium naast een universitaire studie in Leiden. Het programma wordt aangeboden door de Academy of Creative and Performing Arts (ACPA), een samenwerkingsverband tussen de Universiteit Leiden en de Hogeschool der Kunsten in Den Haag.

Samenstelling

  • Viool: Sophia Boomsma - Geneeskunde en Franse Taal en Cultuur
  • Viool: Lisanne van Veenen - Astronomy and Science Communication
  • Altviool: Victor Batenburg - Kunstmatige Intelligentie
  • Cello: Ivo Bles - Medewerker Internationalisering Universiteit Leiden
  • Contrabas: Ben Carp - Informatica
  • Fluit/Piccolo: Bibiana Türkcan - Chemistry

Practicum Musicae Orkest

SONOS

SONOS (2023) is een vierdelige compositie voor orkest van Florian van der Reijden. Voor elk van de delen liet de componist zich inspireren door actuele natuurwetenschappelijke thema’s zoals zwaartekrachtgolven, patroonherkenning en de impact van menselijk geluid op het onderwaterleven.

Op 4 september hoort u, in een kleine bezetting, een toepasselijk voorproef: het vierde deel van SONOS behandelt de stijging van de zeespiegel. Van der Reijden haalde niet alleen inspiratie uit dit thema, maar verwerkte ook belangrijke meetgegevens in zijn muziek. Tussen de laagste noot van de contrabas waarmee het stuk begint en de hoogste noot waar de piccolo mee afsluit, hoort u de gemiddelde ontwikkeling van de zeespiegel tussen 1993 en nu, zoals bijgehouden door ruimtevaartorganisatie NASA.

Van der Reijden: ‘Het resultaat is een melodie (of eigenlijk meer een chromatische toonladder) die onvoorspelbaar stijgt en daalt, maar toch onmiskenbaar omhoog kruipt, zonder dat je kunt aanvoelen waar het einde is. Dit veroorzaakt een enorme spanning, die toeneemt hoe hoger we komen.’

De wereldpremière van SONOS is op 11 september, tijdens de viering van het 46ste lustrum van de Koninklijke Maatschappij voor Natuurkunde Diligentia. Componist Florian van der Reijden en Leids universitair docent Quantum & Society Julia Cramer geven dan een toelichting op het werk, dat speciaal voor deze gelegenheid is geschreven.

Het Van Hagerbeerorgel

Het eerste orgel dat gebouwd werd in wat tegenwoordig de Pieterkerk heet, dateert uit 1446 en was waarschijnlijk van de hand van Jacob van Biltsteyn uit Kampen. In 1639 werd het instrument gerestaureerd door vader en zoon Van Hagerbeer. Ongeveer 100 van de huidige pijpen van het Van Hagerbeer orgel zijn afkomstig uit het oorspronkelijke orgel en behoren zodoende tot de oudste nog klinkende orgelpijpen in de wereld.

Uit te voeren werken

  • Balletto del granduca (SwWV 319) - Jan Pieterszoon Sweelinck (1562 - 1621)
  • Passacaglia (BuxWV 161) - Dietrich Buxtehude (1637 - 1707)
  • Galiarda ex D (WV 107) - Heinrich Scheidemann (1595 - 1663)
  • Toccata (SwWV 284) - Jan Pieterszoon Sweelinck

Organist Jan Verschuren

Het Van Hagerbeerorgel wordt bespeeld door Jan Verschuren, die orgel studeerde aan de conservatoria van Leuven en Utrecht. Hij bespeelde orgels in heel Europa. Verschuren volgde Folkert Grondsma op als organist-titularis van de Leidse Hartebrugkerk. Daarnaast is hij universiteitsorganist van de Universiteit Leiden en van de TU Eindhoven. In 2002 werd hij door de Société Académique des Arts-Sciences-Lettres in Parijs onderscheiden voor het uitdragen van de Franse orgelmuziek. Op 4 september wordt Verschuren begeleid door Bert Crama, die de verschillende sets registers bedient.

De drie genomineerden voor de LUS Onderwijsprijs zijn allen voorgedragen door hun studenten. Uiteindelijk bezoekt het Leids Universitair Studentenplatform (LUS) enkele colleges, waarna een ‘shortlist’ met drie finalisten wordt opgesteld. Daarbij let het LUS onder meer op onderwijsinnovatie, interactie met studenten en in hoeverre de docent in staat is zijn of haar onderwijs blijvend te verbeteren. De winnaar ontvangt een onderzoeksbeurs van 20.000 euro en wordt lid van de Leiden Teachers’ Academy. De prijs wordt uitgereikt door LUS-voorzitter Faye Speijers.

De genomineerden

  • Kirsty Rolfe Universitair docent

    Kirsty Rolfe is universitair docent aan het Leiden University Centre for the Arts in Society. Haar onderzoek richt zich op 16e en 17e-eeuwse literatuur, met name op nieuwsberichten, politieke geschriften en gender.

  • Paul Gobée Docent Leids Universitair Medisch Centrum

    Paul Gobée is arts, docent anatomie en e‑learningontwikkelaar. Hij ontwikkelde Clinical Anatomical Skills (CASK), een succesvolle serie interactieve e‑learninglessen voor geneeskundestudenten en voor chirurgen die anatomiescholing volgen. 

  • Frank Takes Universitair hoofddocent/opleidingsdirecteur

    Frank Takes is universitair hoofddocent/opleidingsdirecteur. Hij richt zich op (sociale) netwerkanalyse vanuit een computationeel perspectief en op methoden en algoritmen voor het extraheren van kennis uit (sociale) netwerkgegevens. 

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.