Universiteit Leiden

nl en
Rob Overmeer

Missie geslaagd: statiegeld op plastic flesjes

Na een jarenlange lobby van milieuactivisten komt er per 1 juli dit jaar statiegeld op kleine plastic flesjes. Een van de boegbeelden in die strijd is alumnus Merijn Tinga. Ook de universiteit faciliteert de inzameling van plastic flesjes en steunt het citizen science-onderzoek Plastic Spotter.

Op plastic flessen van 1 liter en meer wordt al jarenlang statiegeld geheven. Maar dit was nog niet het geval op de kleinere plastic flesjes die overal worden gedumpt en het milieu vervuilen. Hopelijk brengt het statiegeld van 15 cent per flesje hierin verandering. Door middel van spectaculaire acties lobbyde Tinga, die Biologie studeerde in Leiden, de afgelopen jaren hartstochtelijk voor statiegeld en andere strengere maatregelen tegen zwerfafval. Zo stak de plastic soup surfer in 2016 de Noordzee over op een kiteboard van aangespoeld plastic en in 2017 zakte hij zo’n 1200 kilometer suppend de Rijn af om aandacht te vragen voor de vervuiling.

De overhandiging van de petitie aan de Tweede Kamer.
De overhandiging van de petitie aan de Tweede Kamer. Foto Eelkje Colmjon

In datzelfde jaar opende Tinga het academisch jaar in Leiden en pleitte daarin voor een duurzame universiteit. Ook blikte de bioloog terug op zijn kite-tocht naar Engeland die het startschot was voor de petitie om statiegeld in te voeren op kleine plastic flesjes. De actie leverde bijna 60.000 handtekeningen op en uiteindelijk steunde een meerderheid van de Tweede Kamer het voorstel. Daarnaast lobbyde Tinga en vele andere andere actievoerders bij politici, in Nederland en in Europa. Ze spraken met directeuren uit het bedrijfsleven, in de retail en verpakkingsindustrie, om het tij te keren. 

Lever je flesje in binnen de universiteit

In augustus 2021 komen er binnen de universiteitsgebouwen flesvormige donatiebakken voor kleine statiegeldflessen. Deze worden geplaatst op centrale plekken en nabij afvalinzamelpunten. Wegens de enorme vraag kan Statiegeld Nederland de donatiebakken niet eerder dan augustus leveren. De universiteit doneert de opbrengsten aan de Plastic Soup Foundation. Deze stichting (een andere organisatie dan die van Merijn Tinga) streeft naar minder kunststof in het water en in ons lichaam en werkt nauw samen met wetenschappers. De donatiebakken zijn gemaakt van gerecycled plastic. Bezoekers kunnen de kleine statiegeldflessen ook inleveren bij de cafés binnen de gebouwen. Aangezien die geheel cashless zijn is het niet mogelijk geld te restitueren. Bij inlevering wordt er een stempel op de 10-rittenkaart voor gratis koffie gegeven of het statiegeld wordt verrekend met een consumptie. 

Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.

Bekijk de video op de oorspronkelijke website of

Watertappunten

In het najaar van 2017 plaatste de universiteit de eerste van de meer dan dertig watertappunten in Leidse universiteitsgebouwen die studenten en medewerkers aanmoedigen om hervulbare waterflesjes te gebruiken. Tinga opende de eerste op symbolisch wijze, zoals te zien is op het YouTube-filmpje.

Geleerd tijdens de studie Biologie

In eerdere interviews, in alumnimagazine Leidraad en op  universiteitleiden.nl, vertelde de alumnus hoe de studie Biologie hem helpt in de strijd tegen plastic afval. ‘Als bioloog beschik ik natuurlijk over kennis van zeeleven. Ik weet hoe ik monsters moet nemen, wat de chemische samenstelling van plastic is en bijvoorbeeld hoe een polymeer, een bestandsdeel van plastic, eruit ziet.’

Plastic afval opruimen in de Leidse grachten.
Het citizen science-onderzoek Plastic Spotter helpt Leidse grachten schoon te houden.

Plastic spotter

Ook andere Leidse biologen zijn actief in de strijd tegen plastic afval. In 2019 startten Auke-Florian Hiemstra en Liselotte Rambonnet het citizen science-onderzoek Plastic Spotter. In dit project werken inwoners van Leiden samen met wetenschappers om het plastic afval in de Leidse grachten in kaart te brengen. Bijna iedere zondag gaat het team op pad om plastic uit het water te halen en geïnteresseerden zijn welkom om te helpen. Dat kan ook door waarnemingen van plastic zwerfafval te delen via de app Crowdwater

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.