Zes projecten die dankzij Kwaliteitsafspraken tot stand komen
Met de zogeheten Kwaliteitsafspraken werkt de Universiteit Leiden aan het verbeteren van de onderwijskwaliteit. Sinds de start eind 2018 is er al veel gebeurd op dat gebied. Tijdens een tussentijdse bijeenkomst voor afgevaardigden van alle faculteiten en de Universiteitsraad op 11 juni werd duidelijk hoeveel er al is bereikt, en wat er nog in de planning zit.
De Kwaliteitsafspraken worden tussen 2018 en 2024 uitgevoerd (zie kader). Nu we ongeveer halverwege de looptijd zijn, is dat een goed moment om te bekijken wat er is bereikt, maar ook wat er nog beter kan. Deze bijeenkomst was bedoeld om terug te blikken én vooruit te kijken en van elkaar te leren, zei rector Hester Bijl tijdens haar openingswoord. In deelsessies konden aanwezigen vervolgens luisteren naar en meepraten over de verschillende projecten. Wij selecteerden zes mooie voorbeelden. Na de wrap-up waren veel deelnemers het eens: ‘Een nuttige bijeenkomst, deze uitwisseling moeten we vaker doen!’
Voorbeeld 1: Learning My Way
Veel studenten ervaren keuzestress: kies je wel de juiste minor of stage? Tegelijkertijd worden die keuzes wel steeds belangrijker: de arbeidsmarkt gaat er vanuit dat je in staat bent om zelf een flexibele loopbaan te ontwikkelen. In de training Learning My Way onderzoeken studenten van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid hun eigen toekomstbeeld, vertelt docent en initiatiefnemer Marc Cleiren. In twee seminars formuleren zij hun eigen kernmotief, als kompas voor het maken van praktische keuzes. Studente Sema is te spreken over haar deelname aan het programma: ‘Ik wist niet precies wat ik wilde met mijn loopbaan, net als zoveel studenten. Dankzij Learning My Way heb ik mezelf beter leren kennen. Het heeft me aan het denken gezet over hoe ik mijn toekomst voor me zie.’
Voorbeeld 2: Facultaire input bij de besteding kwaliteitsmiddelen
Hoe zorg je ervoor dat de kwaliteitsmiddelen goed besteed worden met inspraak van de organisatie? Die vraag stond centraal bij de workshop door het LUMC over hoe je de hele faculteit kunt betrekken in het proces. De deelnemers werden door workshopleider Ellen Hilhorst van het LUMC als oefening uitgedaagd om samen te benoemden aan welke voorwaarden een project moet voldoen. Bijvoorbeeld dat het resultaat blijvend ingezet kan worden en dat het een herkenbaar en concreet project moet zijn met een direct resultaat voor de student. Het vaststellen van dergelijke uitgangspunten gebruikte het LUMC aan het begin van zijn eigen verkenning: medewerkers en studenten mochten vervolgens zelf projecten binnen deze kaders voorstellen en punten toekennen aan de verschillende inzendingen. Deze cocreatie resulteerde in breed gedragen projecten.
Dit zijn de Kwaliteitsafspraken
In het regeerakkoord van 2017 is aangegeven dat de studievoorschotmiddelen die vrijkomen door de invoering van het leenstelsel worden geïnvesteerd in de kwaliteit van het hoger onderwijs. De minister heeft de universiteiten daarna verzocht een plan te maken voor de periode 2019-2024, waarin wordt beschreven hoe de universiteiten dat precies gaan doen en welke kwaliteitsafspraken de universiteiten daarover met de minister maken. De Universiteit Leiden heeft dit plan opgesteld in nauwe dialoog met de universitaire onderwijsgemeenschap, de universitaire medezeggenschap en, waar relevant, ook met externe belanghebbenden.
Sinds 2018 zijn er al veel projecten gerealiseerd op facultair niveau, dit jaar worden de budgetten voor 2022-2024 vastgesteld. Na intensief overleg met de UR is besloten om bij de verdeling de middelen net als in 2018 een gelijk tarief per student te hanteren en geen onderscheid naar faculteit te maken. In het najaar van 2021 wordt het bijgestelde bestedingsplan aan de Universiteitsraad voorgelegd. Hierin worden twee universiteit-brede projecten opgenomen: docentontwikkeling en studentenwelzijn.
Voorbeeld 3: StudentCare en Facultaire Stagebank
Audrey Aijpassa en Lisette van Putten presenteerden tijdens deze workshop met trots twee initiatieven waar zij binnen FGGA hard aan hebben gewerkt en die ervoor zorgen dat informatie veel beter aansluit op de vragen van studenten. Van vragen over het studentenleven en studieadvies tot inclusiviteit en persoonlijke kwesties. Op het platform StudentCare kunnen FGGA-studenten sinds kort met dit soort vragen terecht. Het platform is beschikbaar via de Helpdesk Portal. Via de nieuwe stagebank TRAIL worden alle stagevacatures voor FGGA-studenten bij elkaar gebracht. Studenten en organisaties worden met de komst van deze stagebank beter aan elkaar gekoppeld. Zowel studenten als organisaties kunnen een profiel aanmaken en elkaar zoeken en benaderen. ‘Organisaties geven aan dat ze het waarderen dat ze zelf studenten kunnen benaderen op basis van hun profiel, expertises en interesses. Veel stagebanken bieden deze functionaliteit niet,’ aldus Audrey.
‘Wajoo, dat is zoveel beter geregeld dan op mijn eigen faculteit!’
Voorbeeld 4: Het mentor- en tutorsysteem
Alle eerstejaars bachelorstudenten van de Universiteit Leiden krijgen een student als mentor en docent als tutor om ze wegwijs te maken in hun nieuwe opleiding en stad. Op dit moment zijn er echter nog grote verschillen tussen de faculteiten in hoe dit mentor- en tutorsysteem is opgebouwd. Met de Middelen Kwaliteitsafspraken wil de universiteit, als onderdeel van het project studentenwelzijn, ervoor zorgen dat alle studenten dezelfde begeleiding krijgen in het eerste jaar, ongeacht de opleiding. Projectleider Irène Leibbrand peilde in haar deelsessie of studenten dat een goed idee vinden. De drie aanwezig studenten waren daar unaniem over: een tutorgroepje is belangrijk, maar de invulling kan nog beter. Als voorbeeld noemde een van hen de rechtenfaculteit. Daar is het tutoraat opgenomen als vak in de studiegids met een concreet programma, en is er veel aandacht voor studiegerelateerde maar ook sociale vragen van studenten. Of in de woorden van één student: ‘Wajoo, dat is zoveel beter geregeld dan op mijn eigen faculteit!’
Voorbeeld 5: Docentontwikkeling – wat zou jou echt helpen?
Uit een evaluatie blijkt dat het merendeel van de docenten van Universiteit Leiden didactische training en ontwikkeling van fundamenteel belang vindt om goed onderwijs te geven. En dát is in het belang van onze studenten. Maar wat helpt docenten nu echt in hun ontwikkeling? Tijdens de workshop presenteerden Monique Oomes en Roeland van der Rijst een conceptmodel van een ontwikkeltool. Aan de hand hiervan ging het gesprek vervolgens over hoe ontwikkeling gestimuleerd en gefaciliteerd kan worden. Een van de opbrengsten van de gesprekken? Het idee om mentoraten in te zetten voor docentontwikkeling, van ervaren naar junior en andersom (reverse mentoring), wordt verder uitgewerkt.
Voorbeeld 6: Samenwerken aan studentenwelzijn
Tijdens de studententijd komen studenten verschillende uitdagingen tegen waarbij ze zowel op het gebied van studie als persoonlijke ontwikkeling soms wel wat hulp kunnen gebruiken. De universiteit biedt al diverse vormen van ondersteuning zoals workshops stressreductie, mindfulnesslessen en begeleiding van studentenpsychologen en studieadviseurs, maar het aanbod verschilt echter per faculteit en is nogal versnipperd. Angela van der Lans is Student Wellbeing Officer bij SOZ en richt zich onder andere op het aanbrengen van meer samenhang van de beschikbare initiatieven op het gebied van studentenwelzijn. Tijdens deze workshop peilde Angela een van de aanbevelingen die tijdens een eerdere themasessie is gedaan om samen betere en meer begeleiding van studenten te realiseren, namelijk het aanstellen van facultaire wellbeing-medewerkers. De deelnemers zijn het er over eens dat een duidelijk aanspreekpunt dichtbij de studenten bij dit thema belangrijk is, ook om de continuïteit te bewaken. ‘Het voordeel van een gezamenlijk netwerk is dat je ervaringen en best practices met elkaar kunt uitwisselen.’
Naast deze zes projecten zijn tijdens de bijeenkomst ook het digitale e-learning skills platform in Brightspace en de FSW POPcorner The Hague: studentenbegeleiding en inclusiviteit gepresenteerd.
Hoofdafbeelding: een mentorgroepje bij Rechtsgeleerdheid.