Masteropleidingen, banen... Wat als ik straks moet kiezen?
Veel studenten zullen zich deze zomer focussen op een mogelijke master of op het vinden van een een baan. Dat blijft voor velen een lastige klus, want er zijn zoveel mogelijkheden. Hoe meer opties er zich voordoen, hoe moeilijker het is om een besluit te nemen en hoe meer je daarvan als mens last kan hebben of zelfs ongelukkig van kan worden, zegt onze loopbaanadviseur Marije Bedaux.
In onze westerse maatschappij hebben we steeds meer en heel veel te kiezen dankzij onze hoge welvaart. Dat geldt niet alleen voor bijvoorbeeld de keuze van alledaagse dingen zoals welke smaak thee of welke serie op Netflix, maar ook voor de keuze van een opleiding en de keuze van een baan.
Keuzevrijheid en het aanbod van verschillende opleidingen en bijvoorbeeld vacatures zijn natuurlijk heel goed, maar deze zelfde keuzevrijheid kan ervoor zorgen dat mensen gestrest of in paniek raken of gedemotiveerd (Barry Schwartz, The paradox of Choice). Door maar lang genoeg alle opties af te wegen, te analyseren en er nog meer opties bij te betrekken belanden veel studenten in een soort fase van algehele lamlendigheid, navelstaren of doelloos op de bank blijven zitten. Vooral de student die van zichzelf wat meer perfectionistisch is aangelegd heeft hier veel last van. Uit angst om een zogenaamde 'verkeerde keuze' te maken neemt men liever geen besluit. Met alle gevolgen van dien!
Maar wat kun je hier nu tegen doen en hoe zorg je dat je wel tot een besluit komt zonder al teveel stress en of frustratie? Hieronder volgen enkele tips:
- Realiseer je dat het proces voorafgaand aan een keuze vaak wel enige tijd kost maar dat kiezen ook een beetje verliezen is: you can't have it all. Dus als baan A je net iets meer aantrekt dan baan B, accepteer dan dat de lease-auto die hoort bij baan B aan je neus voorbij gaat.
- Je kan geen verkeerde keuze maken; laat de gedachte los dat je hele leven afhangt van een keuze voor master A of B en ervaar in de praktijk hoe de master A of B voor je is. Mocht master A echt tegenvallen, niets aan de hand, dan kun je alsnog met wat kunst en vliegwerk master B gaan volgen.
- Probeer tevreden te zijn met 'goed' in plaats van 'perfect' en hang een briefje boven je bureau met 'goed is goed genoeg', of zoals Voltaire het omschreef: 'Don't let perfect be the enemy of the good.'
- Kom uit je isolement, vergeet de kritische stemmen om je heen of in je hoofd en ga in gesprek met mensen om je heen die al eerder hebben gekozen. Met andere woorden: wat betekent e.e.a. in de praktijk, in het werkveld? De meeste studiegenoten van mijn generatie zijn al lang niet meer werkzaam binnen het specifieke gebied van afstuderen. Zo wordt een arbeidsrechtjurist een strafrechter, een civiel jurist een recruiter, een insolventie-advocaat een beleidsmedewerker bij de overheid, een arts een inspecteur bij de gezondheidszorg, etc.
- Stel voor jezelf een paar criteria op die voor jou belangrijk zijn en blijf daaraan vasthouden. Wees flexibel en stel jezelf regelmatig de vraag: wat is er nu het allerergste dat er kan gebeuren als ik kies voor A?
Succes met kiezen en veel plezier gewenst met je keuzes nu en straks!