Alumnus Asa Splinter: ‘Een LHBT+-identiteit is geen last maar een bron van inspiratie’
Asa Splinter wist het als tiener al zeker: die wilde Japans studeren in Leiden. Een havo-diploma en veranderde wetgeving leken roet in het eten te gooien, maar Asa zette door. Na tien jaar studeren behaalde die een masterdiploma Japans én werd genomineerd voor de IHLIA-scriptieprijs voor de beste scriptie van Nederland en Vlaanderen op het gebied van LHBT-geschiedenis.
‘Toen ik een jaar of veertien was, kreeg ik een passie voor Japan. Dat kwam, heel voorspelbaar, vooral door anime op televisie, zoals Pokémon’, vertelt Asa. ‘Wat mijn interesseerde aan Japan was de hoeveelheid aan androgynie in manga en anime. Knappe jongens in jurken of stoere meiden in mannelijke schooluniformen: alles leek mogelijk. Toen ik daarnaast ontdekte dat Japan een lange geschiedenis had waar seks tussen twee mannen of twee vrouwen niet verboden was, wilde ik Japanstudies gaan studeren. Ik wilde de taal spreken, zodat ik in Japan kon wonen.’
Asa wist meteen zeker dat die de bachelor Japanstudies aan de Universiteit Leiden wilde volgen. ‘Ik had in Leiden een vriendje wonen en vond de stad ontzettend leuk.’ Omdat die een havodiploma had gehaald, kon Asa echter niet meteen na de middelbare school beginnen. ‘Ik had daarom bedacht dat ik mijn propedeuse zou halen op de kunstacademie en dan zou doorstromen naar de universiteit. Dat lukte alleen niet in mijn eerste jaar.’ En ook in het tweede jaar liep het moeizaam. ‘Ik heb uiteindelijk een vervangende opdracht moeten doen om mijn propedeuse te halen, maar tegen die tijd dacht ik: nu kan ik het net zo goed afmaken.’
Omweg van tien jaar
Die beslissing had verstrekkende gevolgen, omdat rond Asa’s afstuderen de wet werd gewijzigd. Als je na het afronden van een bachelor een tweede studie begon, moest je het instellingscollegegeld betalen. Dat bedrag was te hoog voor Asa, die na een jaar werken besloot om naar België te verhuizen om aan de KU Leuven Japanologie te studeren. ‘Ik wilde daarna een master in Japan doen, maar ik greep net naast een studiebeurs. Gelukkig kwam ik er toen achter dat ik nog wel een master in Nederland mocht doen tegen het reguliere collegegeld.’
Asa schreef zich in, verhuisde terug naar Nederland en kon toen, na ruim tien jaar, eindelijk zeggen waar die al die jaren van heeft gedroomd: ‘Ik studeer Japans in Leiden’. Ook het andere deel van de droom kwam uit: wonen met diens partner in Kyoto. Maar na een jaar besloten ze toch terug te keren naar Nederland. ‘Mijn schoonvader kreeg een hartaanval toen we in Japan zaten . Gelukkig heeft hij het overleefd, maar op zo’n moment ontdek je hoe moeilijk het is om ver weg te wonen van familie en vrienden. Daarnaast kreeg mijn partner een PhD-positie aangeboden in Tilburg, dus uiteindelijk zijn we vanwege praktische overwegingen vertrokken uit Japan,’ legt Asa uit.
‘Kijk naar de geschiedenis om inclusiever te worden’
Drie dagen voordat Nederland in lockdown gaat, verhuist het stel terug. Asa werkt dan al aan een scriptie over de representatie van intersekse personen in de Japanse kunstgeschiedenis. ‘In het boek Japanese Erotic Art van Ofer Shagan stond een prent van een intersekse persoon waarbij de schrijver vermeldde dat er weinig van dit soort prenten zijn. Ik dacht: waarom is dat zo?’
‘Uiteindelijk heb ik geconcludeerd dat intersekse personen nog te veel worden genegeerd in onderzoek naar gender, seks en seksualiteit, terwijl zij ons heel veel kunnen vertellen over houdingen ten opzichte van man-vrouwconstructies. Lichamen die niet als man of vrouw worden gezien waren vroeger al iets om te bespotten, zielig te vinden of juist erotisch over te fantaseren. Door naar de geschiedenis te kijken, ontdek je dat genderdiversiteit geen modern begrip is. Ik zou graag een toekomst zien waarbij mensen worden beoordeeld op wie ze zijn, niet op wat voor geslachtsdeel ze geboren zijn.’
Van onderneming tot roman
Asa’s bevindingen leveren die een cum laude beoordeling op en de derde plaats bij de IHLIA-competitie voor de beste lhbti+-scriptie. Inmiddels is die op zoek naar een PhD-functie om dit onderzoek verder uit te breiden, maar zit daarnaast niet stil. ‘Tijdens de lockdown ben ik Be Queerful gestart: een coachingtraject tegen problemen met zelfbeeld en voeding. Via online yoga probeer ik plezier in beweging te geven aan LHBT+’ers. Door de gymles op de basisschool en pesterijen dacht ik jarenlang niet goed genoeg te zijn. Die ervaring wordt door veel mensen gedeeld. Daarom wil ik anderen laten zien dat je wel goed genoeg bent. Verder werk ik aan een roman zonder persoonlijk voornaamwoorden. Moeilijk? Dat valt wel mee. De eerste 100.000 woorden staan in elk geval al op papier.’
In het kader van de IHLIA-scriptieprijs wordt een op Asa’s scriptie gebaseerd artikel gepubliceerd in het tijdschrift Historica. Dit is waarschijnlijk in oktober verkrijgbaar.