Universiteit Leiden

nl en

Leidse wetenschappers maken Ted Ed-video’s: ‘We willen de islamitische geschiedenis integreren in de wereldgeschiedenis’

Hoe is het Islamitische Rijk ontstaan? En hoe was het dagelijks leven daar? Twee nieuwe Ted Ed-animaties geven in eenvoudige taal het antwoord op die vragen. Arabisten Petra Sijpesteijn en Birte Kristiansen vertellen hoe het was om de video’s te ontwikkelen.

Over het doel van de video’s hoeft Sijpesteijn niet na te denken: ‘Ik wil de geschiedenis van de islamitische wereld integreren in de wereldgeschiedenis.’ Die historie verdwijnt nu nog te vaak uit het zicht, vindt ook Kristiansen. ‘We springen nu vaak van de Egyptenaren en de Romeinen naar de West-Europese middeleeuwen. Dat is raar. Of je volgt de wereldwijde bloeiperiodes, of je focust je op de geschiedenis van Nederland.’

Onjuist beeld corrigeren

Die verspringende focus in de geschiedschrijving zorgt er namelijk voor dat zowel van de middeleeuwen als van de geschiedenis van het Midden-Oosten een vertekend beeld ontstaat: veel mensen denken dat de wereld duizend jaar heeft stilgestaan. Dat beeld klopt voor Europa al niet, maar is voor het Midden-Oosten nog onjuister. Daar gebeurde van alles op het gebied van handel, ambacht, literatuur en wetenschap.

Sijpesteijn en Kristiansen maakten eerder een MOOC over het Islamitische Rijk om dit beeld te corrigeren en werken op dit moment samen aan een populairwetenschappelijk boek. Voor jongeren was er echter nog niets. ‘Toen we de Ted Ed-video over het Byzantijnse Rijk zagen, dachten we: zoiets zouden wij ook willen’, vertelt Sijpesteijn. ‘Er bleek gewoon een aanmeldformulier op de website te staan, en ondanks de vele aanmeldingen bij Ted Ed, werden wij snel benaderd. De organisatie vond zelf ook dat het hoog tijd werd om aandacht te schenken aan het Islamitische Rijk.’

Ted Ed-video’s worden gemaakt door Ted, de organisatie die onder meer bekend is van de Ted Talks. De Ted Education cartoons zijn bedoeld voor een breed publiek, waaronder middelbare scholieren. Ze worden daarom gepubliceerd met achtergrondinformatie en opdrachten. Een gemiddelde educatieve video van Ted wordt al snel een paar miljoen keer bekeken.

Twee video’s

Na een wederzijdse kennismaking werd daarom besloten om twee video’s te maken: een over het ontstaan van het Islamitische Rijk en een over het dagelijks leven in Abbasiedisch Bagdad, de hoofdstad van het rijk in de belangrijkste bloeiperiode. Kristiansen ging aan de slag met de scripts, Sijpesteijn redigeerde inhoudelijk.

‘Je werkt ineens samen met professionals die op een heel andere manier naar zo’n video kijken’, vertelt Sijpesteijn. ‘Zo moesten we voor de video over het dagelijks leven fictieve figuren bedenken die het verhaal gingen vertellen, liefst een beetje jong, zodat ze aansloten bij de doelgroep. Iets soortgelijks hadden we al eens gedaan voor de MOOC, maar voor wetenschappers blijft het best outside the box om een ‘historisch personage’ volledig uit de duim te zuigen, ook al is het natuurlijk wel gebaseerd op historische werkelijkheden.

Ontzorgd door professionele ondersteuning

Bij het hele proces worden Kristiansen en Sijpesteijn ondersteund door Ted Ed. ‘Zij hebben eerst gekeken of het verhaal leuk genoeg was, maar daarna ook gezorgd voor een factcheck en professionele animatoren en stemacteurs’, legt Kristiansen uit. ‘Het was heel fijn dat wij ons alleen met de inhoud hoefden bezig te houden. Doordat dit heel afgebakend was, was het goed te overzien qua tijdsinvestering. We werden echt ontzorgd.’

Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.

Bekijk de video op de oorspronkelijke website of

De eerste van de twee video’s, over het ontstaan van het islamitische rijk, is gelanceerd op 9 augustus. De tweede over het dagelijks leven in Bagdad in de negende eeuw is nog volop in ontwikkeling. Beide video’s komen op de website van TedEd, maar zijn ook gewoon te vinden via YouTube.   

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.