Universitaire energiecampagne van start: ‘Verwarm jezelf, niet de wereld’
Torenhoge energieprijzen en een klimaat dat steeds warmer wordt: het is duidelijk dat we minder moeten gaan stoken. Op 10 oktober, de Dag van de Duurzaamheid, start de vijf maanden durende energiecampagne en zetten we de knop om. Coördinatoren Duurzaamheid Aranka Virágh (Vastgoed) en Marlies Nijemeisland (Bestuursbureau) vertellen over deze campagne.
De verwarming zal niet meer hoger gaan dan 19 graden en iedereen zal dat merken. We moeten minder afhankelijk zijn van Russisch gas en daarnaast is het noodzakelijk om het milieu minder te belasten. Ook de universiteit moet daaraan bijdragen. We hebben een hoge welvaartsstand gecreëerd: de lichten staan altijd aan en ruimtes hebben een comfortabele temperatuur. Dit gaat helaas niet meer en daarom zullen we een stukje van die hoge welvaartsstand moeten inleveren.
De energiecampagne draait enerzijds om het praktische gedeelte: de thermostaat omlaag, de deuren en ramen sluiten, en de lichten vaker uitdoen. Aan de andere kant proberen we met de campagne medewerkers en studenten bewust te maken van de noodzaak van energiebesparing en hopen we dat iedereen zich hiervoor zal inzetten. Met deze doelstellingen sluit de energiecampagne naadloos aan bij de Duurzaamheidsvisie 2030 van de Universiteit Leiden.
Warme truien en broeken
‘Verwarm jezelf, niet de wereld’, zegt Aranka heel mooi. ‘Je kunt zelf veel dingen doen om warm te blijven. Een hele simpele is het aantrekken van laagjes, warme truien en broeken, maar je kunt ook vaker de trap nemen of een kopje koffie verderop in het gebouw halen. Hiermee warm je je lichaam op en het is ook nog eens goed voor de beweging!’
Collega’s begrijpen het in theorie allemaal wel, maar vinden het vaak lastig duurzaamheid te vertalen naar hun dagelijkse werk. Studenten van het Kenniscentrum Psychologie en Economisch gedrag zijn momenteel aan het onderzoeken hoe medewerkers op hun werkplek energie kunnen besparen. Zij analyseren het gedrag van mensen: wat doen ze wel en wat niet? Marlies: ‘Het is ontzettend leuk dat onze eigen studenten hiermee bezig zijn. En de uitkomsten kunnen ons handvatten geven over hoe en welke middelen we kunnen inzetten voor structurele gedragsverandering.’
Huggle Hoodies
Er wordt dus veel gevraagd van de medewerkers en studenten, maar de universiteit probeert hierin te helpen. ‘We willen natuurlijk wel dat medewerkers en studenten blijven komen naar de universiteit’, legt Aranka uit, ‘Daarom hebben we een aantal acties opgezet, om deze gedragsverandering te stimuleren. Zo kan je met 25% korting een universiteitstrui aanschaffen in de University Shop en kan je ‘Huggle Hoodies’, grote fleece truien met capuchon, winnen met een goed energiebesparend idee.
Verborgen energiesluipers
Het ligt niet altijd voor de hand waar het grootste energieverbruik vandaan komt. Bij Universiteit Leiden komt 70% van het energieverbruik van de faculteit Wiskunde & Natuurkunde. Dit komt met name door de laboratoria en ventilatievereisten. Aranka: ‘We willen kijken wat voor winst er hier nog te behalen valt. Bijvoorbeeld met vriezers; moet een monster echt op -80 graden bewaard worden of is -70 ook voldoende? En kan specialisatie apparatuur, wat 24/7 aanstaat, meer gedeeld worden?’
Een andere bron van energieverbruik is dataverkeer en opslag. Marlies: ‘We bewaren e-mails vaak tot in het oneindige, maar de datacentra die deze e-mails allemaal bewaren hebben ook stroom nodig. Mensen zijn zich daar vaak niet bewust van, maar hier efficiënter mee omgaan zou een significant verschil kunnen opleveren.’
Blik op de toekomst
Als het aan Marlies en Aranka ligt, blijft deze verandering. Aranka: ‘Het zou fantastisch zijn als duurzaamheid standaard wordt meegenomen in plannen, bijvoorbeeld in onderzoek. Elke keer wanneer er een onderzoeksplan wordt gemaakt, zou hier rekening mee gehouden moeten worden.’ Marlies vult aan: ‘Tijdens corona zijn mensen veel minder gaan vliegen. Nu het einde van de pandemie in zicht is, blijkt de dip in het vliegverkeer tijdelijk. Er wordt weer massaal gevlogen. Ik hoop dat de energiecrisis een stimulans gaat zijn om onze bedrijfsvoering eens goed onder de loep te nemen en te komen tot vernieuwing en een structurele verduurzaming. Niet alleen op de korte termijn, maar juist ook op de langere termijn.’
Tekst: Nynke Smits
Foto: Kira auf der Heide via Unsplash