
Architect Aleida Nijland: ‘Gebouw wordt op allerlei manieren groener’
Nu het Herta Mohr volledig in gebruik is, verplaatsen de bouwwerkzaamheden zich naar de andere kant van de UB. De komende jaren wordt daar de voormalige Matthias de Vrieshof omgetoverd tot het Aleida Nijland-gebouw. Architect Bart van Kampen vertelt meer over de plannen.
Van Kampen was eerder verantwoordelijk voor de realisatie van het Herta Mohr-gebouw. Het Aleida Nijland staat grotendeels dezelfde behandeling te wachten, vertelt hij. ‘Net als daar wordt de binnenplaats overkluisd met een glazen dak, waardoor de vier bestaande gebouwtjes samen één groot gebouw gaan vormen. We zorgen ervoor dat dit integraal toegankelijk wordt, zodat ook rolstoelgebruikers overal terechtkunnen én we realiseren een grote fietsenkelder voor vierhonderd tot vierhonderdvijftig fietsen, zodat we bovengronds net zo’n mooi groen pleintje als voor het Herta Mohr kunnen creëren.’

Optimaliseren
Toch worden de gevels van het Aleida Nijland wel gesloopt. Van Kampen: ‘De gemeente wilde de gevel van het Herta Mohr graag behouden vanwege het beschermd stadsgezicht, maar tijdens de bouw kwamen we erachter dat die toch wel erg slecht was. Dit keer hebben we gelukkig wel het vertrouwen gekregen om een nieuwe gevel neer te zetten. Die zal sterk lijken op het origineel van Joop van Stigt, al maken we de ramen iets groter en verdwijnt de getoogde bovenkant, waardoor het makkelijker wordt om zonwering te installeren. Door zo’n moderne gevel krijg je een stabieler binnenklimaat, waardoor het ook minder tijdrovend zal zijn om bijvoorbeeld de klimaatinstallatie goed in te regelen, zoals nu in het Herta Mohr gebeurt.’
Ook qua inrichting wordt rekening gehouden met de praktijkervaringen uit het Herta Mohr. Van Kampen: ‘De collegezalen zijn daar vrij breed, met dubbele schermen. Dat wordt soms als lastig ervaren. In het Aleida Nijland is daarom gekozen voor diepere collegezalen, waar de studenten op tribunes zitten. Op die manier is het makkelijker om met iedereen oogcontact te houden.’
Duurzaam en modern
Het woord ‘groen’ valt vaker in het gesprek. Het Aleida Nijland moet dan ook niet alleen moderner worden, het moet vooral ook verduurzamen. ‘In de jaren tachtig werd vaak niet zo kwalitatief gebouwd’, zegt Van Kampen. ‘De bestaande gebouwen zijn niet goed geïsoleerd, er wordt nergens lucht in- of uitgepompt en de verlichting is niet optimaal. Dat gaan we allemaal rechttrekken. Ons doel is dat het comfort voor de gebruiker omhooggaat, terwijl het gebouw vrijwel energieneutraal wordt en weer vijftig jaar mee kan.’
Net als bij Herta Mohr wordt daarbij gezocht naar manieren om zoveel mogelijk te hergebruiken. Waar het Herta Mohr een nieuw dak kreeg om ruimte te bieden aan alle benodigde installaties, wordt in het Aleida Nijland het bestaande dak juist behouden. Voor de overkluizing van de binnenplaats wordt gebruikgemaakt van hout. ‘Door er één gebouw van te maken, krijg je een kleinere geveloppervlakte’, vertelt Van Kampen. ‘Dat komt de duurzaamheid van het gebouw ten goede, evenals de keuze voor hout. De betonindustrie stoot wereldwijd meer uit dan al het vliegverkeer bij elkaar opgeteld. Hout slaat juist CO2 op. Als je gebruikmaakt van goed beheerd bos, krijg je circulaire bouw. Daar willen wij met ons bedrijf Zwarte Hond ook naartoe. Niet steeds alles slopen en opnieuw bouwen, maar zoveel mogelijk hergebruiken en duurzame materialen inzetten.’
Drie tuinen
Wie desondanks liever ergens anders college geeft of studeert, kan gebruikmaken van een van de drie tuinen van het nieuwe pand. ‘We hebben twee wat lager gelegen daken die we gaan transformeren tot daktuinen’, vertelt Van Kampen. ‘Verder beschikt de Matthias de Vrieshof op dit moment al over een tuin. Die willen we sterk gaan verbinden met het atrium en verschillende onderzoeksruimtes, zoals het Journalism Lab, waar soms twee weken achter elkaar workshops aan dezelfde groep worden gegeven. Dan is het heerlijk om ook in zo’n afgesloten tuin te kunnen zitten met elkaar.’