Portret hoogleraar Judi Mesman feestelijk onthuld in Senaatskamer
Een heel bijzonder moment in de Senaatskamer van het Academiegebouw: het portret van hoogleraar Judi Mesman is onthuld. ‘De Universiteit Leiden geeft slechts haar voornaamste wetenschappers een plek in deze kamer, en daar ben jij er zeker één van’, zei rector magnificus Hester Bijl.
Lees de (gedeeltelijke) speeches van FGGA-decaan Koen Caminada en rector magnificus Hester Bijl onderaan dit artikel.
Judi Mesman bracht verandering
Omringd door trotse familieleden, vrienden en collega’s mag Judi maandag eindelijk haar portret tonen. Het werk hangt tussen de hoofden van hoogleraren uit eerdere eeuwen - vrijwel allemaal mannen. FGGA-decaan Koen Caminada erkent dat in zijn speech: ‘Die 450 jaar geschiedenis ziet er nogal mannelijk uit.’ Juist Judi bracht daarin verandering. Zij was in 2016 een van de vier vrouwelijke hoogleraren - de ‘Athena’s Angels’ - die hier foto’s toonden van vrouwelijke hoogleraren tijdens een unieke expositie.
'Judi doet baanbrekend onderzoek naar diversiteit en inclusie in opvoeding en onderwijs'
Tot dat moment hing er slechts één vrouw aan de muur: Sophia Antoniadis, de eerste vrouwelijke hoogleraar van onze universiteit, met de leerstoel Grieks en Byzantijnse letterkunde. Sinds 2018 krijgt ze definitief gezelschap. Op Internationale Vrouwendag van dat jaar werden veertien geschilderde portretten van vrouwelijke hoogleraren opgehangen. Een breuk met de traditie: zij kregen hun plek bij leven.
Lees verder onder het fotoblok.
-
Luc Sels maakt ook nog even een foto van het werk. -
Dankzij de Athena's Angels kwamen er (veel meer) vrouwenportretten in de Senaatskamer.
Ook de schilder is aanwezig
Tegenwoordig is de onthulling een feestelijk moment waarbij de geportretteerde zelf het valdoek mag wegtrekken. Dit doet Judi samen met Hester Bijl, onder het toeziend oog van de andere Athena’s Angels - Naomi Ellemers, Eveline Crone en Ineke Sluiter - die al aan de muur prijken. Schilder Fred Schley, die ook het portret van andere ‘Angels’ maakte, is aanwezig om zijn nieuwe werk voor het eerst in dé kamer te zien. Al was Judi op een of andere manier net iets lastiger te portretteren, geeft hij toe. Niet vanwege de vele boeken in het schilderij - die verwijzen naar Nederlands-Indië en Judi’s familiegeschiedenis.
Judi Mesman: best kritischer zijn
‘Dit is een gave plek om onderdeel van te zijn’, zegt Judi. Toch blijft ze bescheiden. ‘We kunnen best kritischer zijn op het eren van individuen. Hoe kunnen we naast dit ook teams en teamprestaties expliciet eren? Privileges en tradities verschuiven nu eenmaal: vroeger was vliegen iets voor de elite, nu kan iedereen vliegen en is het slecht voor het klimaat. Mensen die pas net toegang hebben tot bepaalde kansen, krijgen dan ineens te horen dat het eigenlijk niet de bedoeling is. Dus: vier inclusie, maar denk ook na over hoe we prestaties in de academische context erkennen.’
Koen Caminada:
'Zoals Judi zelf ooit treffend zei: 'Als het gaat om diversiteit en inclusie in onderwijs en wetenschap, is mijn doel dat het niet meer wordt gezien als een nice-to-have, maar als een must-have - een vanzelfsprekendheid waarvan de waarde evident is.'
Die woorden vatten ontzettend goed samen waarom we hier vandaag staan: inclusie is geen extraatje, maar een fundament van academische kwaliteit. We zetten die beweging voort met de onthulling van een portret van Judi, een vrouw die niet alleen haar vakgebied heeft verrijkt, maar ook een voorbeeld is van groot doorzettingsvermogen. Dit portret is meer dan kunst. Het is een symbool van inclusie en vooruitgang. Judi Mesman geldt als een excellent wetenschapper, omdat zij baanbrekend onderzoek doet naar diversiteit en inclusie in opvoeding en onderwijs, met internationale impact en innovatieve methoden. Dit blijkt onder andere uit de prestigieuze Stevinpremie die zij in 2021 heeft ontvangen.
Met een portret van Judi Mesman voegen we een nieuw hoofdstuk toe aan de geschiedenis van de Senaatskamer van de Universiteit Leiden. Een hoofdstuk waarin talent, ongeacht gender, alle ruimte krijgt. Een hoofdstuk waarin jonge onderzoekers en studenten zien dat zij hier thuishoren.'
Hester Bijl:
‘Met jouw unieke combinatie van diepgravend onderzoek, maatschappelijke relevantie en betrokkenheid bij beleid laat je zien wat echte impact is. Jouw werk draagt bij aan een eerlijkere, inclusievere samenleving. Niet alleen in theorie, maar concreet in beleid, onderwijs en dagelijks leven. Ik ben trots dat dit portret in de Senaatskamer méér is dan een eerbetoon aan een onderzoeker, het is een ode aan een leider van maatschappelijke verandering.
- Je werk is maatschappelijk zo relevant: het biedt handvatten om opvoeding, onderwijs en beleidsvorming inclusiever te maken. En het herinnert ons eraan dat rechtvaardigheid niet vanzelf komt, maar vraagt om bewust opvoeden, kritisch onderwijs en collectieve inspanning.
- Je maakt onderzoek heel toegankelijk en zichtbaar, met publicaties voor het grote publiek, boeken, podcasts en media-optredens.
- Je vervult tal van bestuurs- en adviesfuncties binnen cultuur, jeugd, onderwijs en maatschappelijke organisaties. Onlangs ben je benoemd tot lid van Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.'
