Een nieuw kabinet, brandhaarden in de wereld en natuurlijk veel wetenschap: dit zijn de vijf verhalen van de Universiteit Leiden die jullie graag lazen in 2024.

De UBL beheert zeven collectieonderdelen die door UNESCO erkend zijn als documenten die een universele waarde en een uitzonderlijke betekenis voor de wereld hebben. Zes hiervan zijn opgenomen in de UNESCO internationale werelderfgoedlijst van documenten of Memory of the World Register, één in de Nederlandse…

De jaarlijkse dodenherdenkingen op de Dam en Waalsdorpervlakte, de Nederlandse excuses voor het slavernijverleden en de Cleveringa-oratie zelf: onze omgang met de geschiedenis is vaak vooral ritueel, vertelt Cleveringahoogleraar Frank van Vree die op 27 november zijn oratie uitspreekt.

Vanaf 18 januari is via de website van de UBL de online tentoonstelling Beelden van de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog, 1945-1949, te bekijken. De tentoonstelling is het resultaat van samenwerking tussen het Koninklijk Instituut voor Taal, Land en Volkenkunde (KITLV) en de Universitaire Bibliotheken…

Voor de Universiteitbibliotheek (UB) zijn twee Stolpersteine (struikelstenen) geplaatst ter nagedachtenis aan de Joodse familie Cosman. Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog woonden zij in een van de huizen waar nu de UB is gevestigd.

De Tachtigjarige Oorlog en de Gouden Eeuw werden in de vaderlandse geschiedenis traditioneel beschreven als roemrijke perioden; de Opstand als heldenstrijd voor de onafhankelijkheid, de Gouden Eeuw als een weergaloos politiek, economisch en cultureel succesverhaal. Kritische wetenschappers stelden…

Universitaire Bibliotheken Leiden kijkt terug op een geslaagde Asia Day met focus op Indonesië: een interview over de Nederlandse koloniale oorlog in Indonesië, een panel met deskundigen over de Indonesische politiek, economie en de Europees-Indonesische relatie, een keynote lezing over Maleise manuscripten…

Op donderdag 19 november was auteur en historicus Martin Bossenbroek te gast in de online boekensalon van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) en uitgeverij Athenaeum. Ter gelegenheid van de boekensalon maakten conservatoren van de UBL de online tentoonstelling De wraak van Diponegoro.

De oorlog tegen Oekraïne begon niet in februari 2022, maar in het voorjaar van 2014 toen Rusland plotseling de Krim annexeerde en separatistische milities in de Donbas steunde. Vorig jaar deed president Poetin een oproep voor een herstel van de geopolitieke en spirituele drie-eenheid van Groot-Russen,…

Het domein van de namiddeleeuwse handschriften en archieven beslaat de periode van ca. 1550 tot heden. Een scherpe grens met de middeleeuwse handschriften is echter niet te trekken. Sommige handschriften kunnen niet precies gedateerd worden en bepaalde teksttradities overschrijden de grens tussen middeleeuwen…

Ieder jaar herdenkt de Universiteit Leiden op 26 november de protestrede van professor Cleveringa tegen de nazi’s. In de Tweede Wereldoorlog kwamen tenminste 663 studenten, medewerkers en alumni van de universiteit om. Over deze slachtoffers was weinig bekend. Promovendus Adriënne Baars achterhaalde…

Op donderdag 19 november is auteur en historicus Martin Bossenbroek te gast in de online boekensalon van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) en uitgeverij Athenaeum. Gert Oostindie, directeur van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV), interviewt Bossenbroek over zijn…

Nederland is sinds de Tweede Wereldoorlog veranderd in een multi-etnische samenleving. Mede onder invloed daarvan wordt het meer en meer gedwongen kritisch naar zichzelf en zijn verleden te kijken. Steeds vaker klinkt de roep om de overheersende visie die Nederland lange tijd op zijn koloniale verleden…

In de Tweede Wereldoorlog kwamen studenten en hoogleraren voor moeilijke keuzes te staan: het al dan niet tekenen van de loyaliteitsverklaring, meewerken met de bezetter, in het verzet gaan, of noodgedwongen onderduiken. Aan de hand van stukken uit de Leidse collecties worden hun keuzes en dilemma’s…

Een nieuwe gedenksteen op de gevel van een studentenhuis in de Hugo de Grootstraat herinnert aan de tientallen Indonesische studenten die voor de Tweede Wereldoorlog in Leiden studeerden. Een deel daarvan werd actief in het verzet en sommigen moesten dat met de dood bekopen.

Na de tachtigjarige oorlog werd de gereformeerde kerk de publieke godsdienst van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Tegelijkertijd konden veel katholieken achter gesloten deuren hun godsdienst nog wel belijden. Hoe erg was de onderdrukking echt? We gaan erover in gesprek met Carolina Lenarduzzi…

In zijn biografie over professor Rudolph Cleveringa vult Kees Schuyt het bestaande beeld aan. Bijna alle aandacht gaat uit naar Cleveringa’s protestrede tegen de nazi’s, terwijl zijn latere verzetswerk nog veel riskanter was. Bovendien stond Cleveringa niet alleen. ‘Zonder Telders geen Cleveringa.’…

Op 30 oktober opent de online tentoonstelling Keuzes in oorlogstijd. In de Tweede Wereldoorlog kwamen studenten en hoogleraren voor moeilijke keuzes te staan: het al dan niet tekenen van de loyaliteitsverklaring, meewerken met de bezetter of in het verzet gaan, of noodgedwongen onderduiken. Aan de hand…

Ter gelegenheid van de Maand van de Geschiedenis maakte Abdelkader Benali samen met conservatoren van de UBL de online tentoonstelling Reizigers van een nieuwe tijd. De tentoonstelling gaat over de Barbarijse zeerovers die vooral in de zeventiende eeuw bekend stonden als de schrik van de Middellandse…

De belangstelling voor het slavernijverleden is groter dan ooit, maar over Afrika zelf gaat het maar zelden. Historicus Martin Bossenbroek beschrijft in zijn boek De Zanzibardriehoek de laatste episode in de slavernijgeschiedenis van Oost-Afrika, gezien door de ogen van de direct betrokkenen. De Zanzibardriehoek…

In september 2024 zal de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) een collectie proefschriften van buitenlandse universiteiten van na 1850 afstoten. Hierdoor maken we ruimte voor nieuwe aanwinsten.

Op zaterdag 11 september is het 20 jaar geleden dat twee vliegtuigen zich op een Nederlandse namiddag in het World Trade Centre in het hart van Manhattan boorden. De gebeurtenis die op ongeëvenaarde wijze live in beeld kon worden gebracht op televisie, grifte zich in het geheugen van velen, niet alleen…

Na de ineenstorting van de Sovjet-Unie, nu dertig jaar geleden, verloor Rusland veel aanzien, invloed en gebied. Het aantreden van Poetin leidde een keerpunt in: Rusland heeft zich terug opgewerkt tot een belangrijke wereldspeler die ook in de eigen regio steeds meer invloed verwerft. Soms deed ze dat…

De Universitaire Bibliotheken Leiden exposeert regelmatig stukken uit de Bijzondere Collecties. Zowel fysiek als online.

De Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) heeft een grote collectie Nederlandse liedjes als schenking ontvangen. De collectie van ruim 4000 liedbladen, liedboekjes en gelegenheidsgedichten uit met name de negentiende en twintigste eeuw werd gevormd door de Haagse verzamelaar Jos Swiers. De collectie…

Op maandag 28 september is schrijver Abdelkader Benali te gast in de online boekensalon van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Hoofdconservator Garrelt Verhoeven interviewt Benali over zijn essay Reizigers van een nieuwe tijd dat hij speciaal voor de Maand van de Geschiedenis schreef, en over…

In de loop van ruim vier eeuwen is het boekenbezit vooral vermeerderd dankzij de legaten, schenkingen en aankopen uit het bezit van geleerden of particuliere verzamelaars. Soms ging het om collecties met duizenden boeken zoals bij de aangekochte bibliotheek van Isaac Vossius (1690) of het legaat van…

Op 17 maart mogen Nederlanders naar de stembus om een nieuw parlement te kiezen. Wat zijn de belangrijkste issues, trends en tradities die deze verkiezingen kenmerken? Leidse stafleden brengen de belangrijkste ontwikkelingen in kaart en benaderen deze op een wetenschappelijke manier. Deze leeslijst,…

De Universiteit Leiden heeft een unieke verzameling Noord-Koreaanse propagandaposters gedigitaliseerd. Die posters leren ons veel over de (gedachte-)samenleving van het gesloten land, zegt universitair docent Koreastudies Koen De Ceuster. Hij laat het zien aan de hand van enkele posters uit de colle…

Directoire, buitendien, Parbo-bier en vanzelfsprekend: voetbal. In de tentoonstelling ‘Lieve tante Olga’ staat de gedeelde Surinaams-Nederlandse cultuur centraal. Met haar lichtvoetigheid en levenservaring neemt ‘icoon’ tante Olga (95) bezoekers mee langs een gedeelde geschiedenis en schuwt daarbij…

Nu polarisatie en discriminatie toenemen, wil jurist en mensenrechtenactivist Lilian Gonçalves-Ho Kang You in haar Cleveringa-oratie op 26 november laten zien hoe gevaarlijk uitsluiting is. ‘We moeten ons ertegen verzetten.’

Deze maand gaat de tijdelijke 'Commissie toetsing ethische aspecten in samenwerkingen' van start. Deze commissie, in het leven geroepen door rector magnificus Hester Bijl, bestaat uit Leidse (oud-)wetenschappers, en zal zich buigen over de (internationale) samenwerkingsverbanden van de Universiteit…

UNESCO Nederland heeft ‘De Ondergedoken Camera’ - een groep Amsterdamse fotografen die de gevolgen van de Duitse bezetting en het verzet illegaal in beeld heeft gebracht - erkend als documentair werelderfgoed. Hun foto’s uit de periode 1943-1945 laten zien hoe de oorlogsjaren zijn geweest.

Conservatoren zijn veel bezig met de collectie die ze onder hun hoede hebben. Hoe doet Martijn Storms, conservator kaarten en atlassen bij de Universitaire Bibliotheken Leiden dat nu hij thuis werkt? En hoe werkt Silvia Vermetten thuis aan de digitalisering van de oosterse handschriften?

Heeft u deze zomer ook zoveel gelezen? Wij hebben al heel wat meters gemaakt. Er gaat per slot van rekening niets boven een mooi boek in het zonnetje. In deze leeslijst vindt u onze favoriete boeken van de zomer van 2022. Heeft u nog suggesties? Stuur ons een suggestie op Twitter, Facebook of Instag…