De Leidse archeologen Quentin Bourgeois en Luc Amkreutz zijn vanaf 2 februari te zien in de eerste aflevering van de nieuwe NTR-serie 'Het verhaal van Nederland'. In die 10-delige serie komen verschillende aspecten van de Nederlandse geschiedenis aan bod.

Maar liefst vier wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een prestigieuze Vici-beurs gekregen. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft dat bekendgemaakt. De gehonoreerde aanvragen zijn afkomstig van onderzoekers van de Faculteit der Sociale Wetenschappen, de Sterrewacht…

‘AI kan echt nog niet zoveel als een hoop mensen denken’, zegt informaticus en psycholoog Roy de Kleijn. Hij probeert robots schijnbaar eenvoudige dingen te leren, en ontdekt daardoor telkens weer hoe knap de menselijke intelligentie in elkaar zit. Drie dingen die computers nog lang niet kunnen.

Op 16 mei 2022 hield professor Michel Wouters van de afdeling Biomedical Data Sciences van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), zijn inaugurele rede met als titel 'Kwaliteit van Kankerzorg: waarom de echte wereld ertoe doet'. Wouters zal de gelegenheid aangrijpen om te beschrijven hoe kwaliteitsregisters…

Het eind van 2021 is in zicht en daarmee ook het eerste officiële jaar van EUniWell. Graag blikken we met jou terug op onze hoogtepunten van afgelopen jaar, wat hebben we met elkaar bereikt en wat staat ons nog te wachten.

De Universiteit Leiden, de Technische Universiteit Delft en de Erasmus Universiteit Rotterdam werken al jaren samen op tal van terreinen in onderzoek, onderwijs en valorisatie. In 2012 is deze samenwerking uitgebreid en geformaliseerd in de strategische alliantie Leiden-Delft-Erasmus Universities.

Ook tien jaar later kampt een groep veteranen nog dagelijks met de gevolgen van hun militaire uitzending naar Afghanistan. Sanne van der Wal, promovendus bij het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), deed onderzoek naar de gevolgen van PTSS.

Op 11 november spreekt hoogleraar Maag-Darm-Leverziekten Monique van Leerdam haar oratie uit met als titel ‘Streven naar preventie’. In juli 2020 is Van Leerdam benoemd tot hoogleraar Maag-Darm-Leverziekten met bijzondere aandacht voor de preventie van erfelijke tumoren. In haar oratie benoemt zij het…

In de loop van honderdduizenden jaren was het in onze contreien een komen en gaan van diverse soorten mensachtigen, afhankelijk van de temperatuur: ijstijden en warmere tijden wisselden elkaar af. In ‘De eerste mensen in de Lage Landen’ beschrijven de Leidse archeologen Yannick Raczynski-Henk en Gerrit…

Krijg je binnenkort een vaccinatie tegen corona? Dan is dat mogelijk een prik met het Janssen-vaccin. Dit coronavaccin is voor een aanzienlijk deel in Leiden ontwikkeld en dat is geen toeval. Bekijk hieronder de animatie over het ontstaan van een van de vaccins in de strijd tegen corona.

We doen het allemaal op dagelijkse basis en staan er nauwelijks bij stil: kauwen op ons voedsel. Toch heeft dat 'simpele' proces van het vermalen van eten waarschijnlijk een belangrijke rol gespeeld in de evolutie van onze kaak, de spieren in ons gezicht en onze tanden en kiezen.

Zijn alle moordenaars berekenende psychopaten met een obscene voorliefde voor bloederige kettingzagen? Als je Hollywood mag geloven wel, maar in de echte wereld gaat het toch vooral om alledaagse mensen met een problematische achtergrond. Hoogleraar Geweld en Interventies Marieke Liem roept daarom op…

Mensen die het meest bewegen in de middag en avond, zijn minder insulineresistent dan mensen die vooral ’s ochtends of verspreid over de hele dag bewegen. Dit betekent dat ze een lager risico op diabetes type 2 hebben. Deze resultaten publiceerden onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum…

Ad IJzerman, emeritus hoogleraar Farmacochemie, is op 26 april benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij kreeg de Koninklijke onderscheiding uit handen van burgemeester Elbert Roest op het gemeentehuis in Bloemendaal.

De Europese Unie heeft met de Green Deal ambitieuze en broodnodige klimaatdoelen geformuleerd. Maar de huidige geopolitieke spanningen en de energiecrisis maken de uitvoering ervan ingewikkeld. Zeven wetenschappers van de alliantie Leiden-Delft-Erasmus Universities (LDE) schreven daarom een white paper…

Stadscriminoloog Marianne Franken is sinds begin september de spil in een bijzondere samenwerking tussen de Universiteit Leiden, de gemeente en de politie. Als promovendus gaat zij vier jaar lang onderzoek doen naar het veiligheidsgevoel van Leidenaren.

Op 2 november zijn negen hoogleraren gelijktijdig geïnaugureerd als 'Medical Delta hoogleraar' bij de Universiteit Leiden, het LUMC, de TU Delft, Erasmus Universiteit en/of het Erasmus MC. Met een aanstelling bij tenminste twee van deze vijf academische instellingen combineren zij technologie en gezondheidszorg…

De zuurstofomzetting door moleculaire koperkatalysatoren verloopt anders dan tot nu toe werd gedacht. Michiel Langerman van het Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek (LIC) wist de werking van koperkatalysatoren voor deze belangrijke reactie op te helderen. Deze kennis biedt mogelijkheden om nieuwe…

Haarscherp en het diepste kijkje in ons universum ooit: de eerste beelden van de nieuwe James Webb-ruimtetelescoop zorgden gisteren voor veel verwondering en aandacht. De Leidse hoogleraar moleculaire astrofysica, Ewine van Dishoeck, gaf bij meerdere media uitleg over de eerste beelden, waarop onder…

Jagers-verzamelaars zorgden al 125 duizend jaar geleden voor verandering van ecosystemen, dat blijkt uit een interdisciplinaire studie van archeologen van de Universiteit Leiden in samenwerking met andere wetenschappers. Met gebruik van vuur hielden neanderthalers stukken landschap open en hadden daarmee…

Verschillende groepen mensachtigen leerden waarschijnlijk al veel eerder van elkaar dan tot nu toe werd aangenomen en die kennis werd ook veel verder verspreid. Een studie van archeologen van de Universiteit Leiden naar het gebruik van vuur laat zien dat er 400 duizend jaar geleden al sprake geweest…

De Master Geneeskunde van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) heeft de landelijke tweejaarlijkse prijs voor beste onderwijsinnovatie in het medisch onderwijs gewonnen. Ze kregen de prijs van de Nederlandse Vereniging voor Medisch Onderwijs (NVMO) voor het implementeren van de MasterMinds Challenge…

Al in 2030 kunnen batterijen in elektrische voertuigen wereldwijd volledig voorzien in de behoefte aan kortetermijnopslag van elektriciteit. Door ze aan te sluiten op het elektriciteitsnet kunnen ze hun opgeslagen energie leveren, waardoor de energiezekerheid verbetert en hernieuwbare technologieën…

Volwassenen die in hun jeugd zijn misbruikt of mishandeld en daardoor kampen met een posttraumatische stressstoornis (PTSS), kunnen veel baat hebben bij cognitieve gedragstherapie. Dat blijkt uit een studie waaraan 149 patiënten hebben meegedaan. Onderzoeker en promovendus Chris Hoeboer is hoopvol over…

De kans erop lijkt nihil, maar Rusland is juridisch verplicht om onderzoek te doen naar schendingen van het recht tijdens de oorlog in Oekraïne. Staten die verwikkeld raken in een gewapend conflict ontkennen vaak aansprakelijkheid. Maar het humanitair oorlogsrecht en mensenrechten verplichten landen…

Het leven werd weer enigszins normaal na corona, maar we kregen er andere crises voor terug. Ook op de universiteit zijn die grote uitdagingen voelbaar en werken onze wetenschappers aan oplossingen. De stikstofcrisis, problemen in de jeugdhulpverlening en een steeds nijpender wordende klimaatcrisis:…

Is de Toeslagenaffaire een voorbode van de toekomst en wordt het leven van burgers straks volledig bepaald door algoritmen? Universitair docent staatsrecht Reijer Passchier waarschuwt dat de oprukkende digitalisering de uitvoerende overheid nog meer macht geeft, zodat het parlement en de rechtspraak…

De Romeinse filosoof en redenaar Marcus Tullius Cicero wordt tot op de dag van vandaag door politici en speechschrijvers gebruikt als intellectueel voorbeeld. Toch was Cicero al in zijn eigen tijd niet onomstreden, zeker niet als staatsman. Classica Leanne Jansen deed onderzoek naar hoe klassieke historici…

Veruit de meeste gebruikers van netwerken van seksueel kindermisbruik, oftewel kinderpornofora, op het dark web communiceren daar niet actief, maar downloaden wel illegaal materiaal. Ze plegen daarmee strafbare feiten. Toch blijven ze vaak buiten zicht van politie en justitie. Promovendus Madeleine…

Het lijkt alsof ze compleet hun eigen weg gaan, maar pubers zijn gevoeliger voor de mening van hun ouders dan ze soms doen voorkomen. Het puberbrein reageert sterk op kritiek of lovende woorden afkomstig van ouders. Dat blijkt uit een onderzoek van een interdisciplinaire onderzoeksgroep van psychologen…

Onderzoek naar depressie bij kinderen, Leidse alumni in de Tweede Kamer en een uitzonderlijke afstudeerprestatie van een van onze studenten: wat deze onderwerpen gemeen hebben? Ze staan centraal in onze best gelezen verhalen van 2021.

Met meer dan duizend kilometer per seconde razen ze voort: de allersnelste sterren in ons Melkwegstelsel. Promovendus Fraser Evans deed onderzoek naar deze ongrijpbare hypersnelle sterren en ontdekte dat ze ons veel kunnen leren over bijvoorbeeld zwarte gaten en supernova’s.

Het kabinet Rutte IV is beëdigd. Er zitten meer vrouwen in dan ooit. Nederland heeft voor het eerst twee ministers met een etnische minderheidsachtergrond en ministers zonder politieke, maar met veel vakkennis, zijn aan de slag gegaan. Toch verwacht politicoloog Tom Louwerse niet dat Rutte IV veel van…

Nederland heeft in september 2021 het karakter van een laag-vertrouwensamenleving. Er is sprake van een sterke afname van het vertrouwen in de overheid in het afgelopen anderhalf jaar: van bijna 70 procent in april 2020 naar minder dan 30 procent in september 2021. Daarnaast is sprake van een lichte…

Vanuit je woonkamer videovergaderen en algoritmen op sociale media die jouw interesses kennen: nieuwe technologie raakt meer en meer verweven met ons bestaan. Tegelijkertijd groeit de roep om de bescherming van onze privacy en dat zorgt voor spanning, ook op de universiteit. Mede vanwege de ophef over…

Alicia Schrikker is helemaal niet van de stadsgeschiedenis. Ze is van de koloniale geschiedenis van Azië en een beetje van Zuid-Afrika. Dat is haar terrein als universitair hoofddocent. Dus dat zij, samen met buurtgenoten, een stadsgeschiedenis-onderzoek gaat doen, dat vindt ze zelf ook best opmerke…

Van 14 naar 29 deelnemende promovendi, zeven actief betrokken faculteiten en vooral veel vernieuwend interdisciplinair onderzoek, waarbij data science de verbindende factor is. Het universiteitsbrede Data Science Onderzoeksprogramma (DSO) is zo succesvol gebleken, dat het na vijf jaar met een ‘aanjaagsubsidie’…

Een versplinterd politiek landschap, permanente druk van de actualiteit en een steeds politieker geworden ambtenarenapparaat: onze overheid kent veel uitdagingen. Het nemen van belangrijke besluiten over pensioenen of het klimaat worden daardoor steeds moeilijker. Wetenschap en goed onderwijs kunnen…

Kwalitatief goed onderwijs, onderzoek waarbij verschillende faculteiten betrokken zijn, samenwerking tussen universiteiten en de middelen vanuit het Rijk om dat mogelijk te maken. Daar ging het op 28 juni over tijdens een werkbezoek van de vaste Kamercommissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aan de…

‘Als je Open Science in de praktijk wilt doorvoeren, moet je minstens bij elke faculteit iemand hebben die onderzoekers op een laagdrempelige manier kan helpen met praktische problemen.’ Dorien Huijser begeleidde twee jaar de transitie naar de nieuwe manier van werkenbij het Brain and Development Research…

‘We kunnen onze kennis nog meer delen met anderen en breder inzetten’, zei Annetje Ottow, voorzitter van het College van Bestuur, tijdens de presentatie van het nieuwe strategische plan op de 447ste dies natalis. De nieuwe strategie richt zich daarom op vernieuwen en verbinden, tussen disciplines en…