De banen van 27 sterren die ronddraaien op kleine afstand van het zwarte gat in het centrum van onze Melkweg, zijn erg chaotisch. Daardoor kunnen onderzoekers niet betrouwbaar voorspellen waar ze over zo'n 462 jaar zijn. ‘Dat is werkelijk verbazingwekkend kort’ , aldus sterrenkundige Simon Portegies…

Eindelijk weten we het zeker: ook in het midden van ons eigen sterrenstelsel zit een zwart gat. Astronomen onthulden vandaag de allereerste foto van Sagittarius A*, een superzwaar object in het centrum van de Melkweg. Deze foto kon alleen genomen worden door een wereldwijde samenwerking van telescop…

Over enkele weken neemt Carel Stolker afscheid als rector magnificus. In een dubbele aflevering van de podcast Enkeltje Wetenschap maken we de balans op: wat waren de belangrijkste lessen, hoe heeft hij de coronacrisis ervaren, en natuurlijk: wat doe je om het ‘zwarte gat’ te voorkomen? In een openhartig…

Met meer dan duizend kilometer per seconde razen ze voort: de allersnelste sterren in ons Melkwegstelsel. Promovendus Fraser Evans deed onderzoek naar deze ongrijpbare hypersnelle sterren en ontdekte dat ze ons veel kunnen leren over bijvoorbeeld zwarte gaten en supernova’s.

De Leidse masterstudent Arend Moerman heeft een tien gekregen voor zijn afstudeeronderzoek naar de simulatie van de chaotische interacties van drie zwarte gaten. Uit de simulaties blijkt dat lichtere zwarte gaten elkaar meestal wegslingeren, terwijl zwaardere vooral samensmelten. Het onderzoek, een…

Lezing, Oortlezing

Minuscule elementaire deeltjes die vanuit de ruimte op aarde botsen, kunnen ons een inkijk geven in de verre objecten waar ze vandaan komen. Maar dan moet je ze wel eerst weten te vangen. Met een Vidi-subsidie van NWO gaat onderzoeker Sjoert van Velzen ‘op jacht’ naar neutrino's die afkomstig zijn van…

Lezing, 31e Oortlezing

Lezing

‘Met ruimteantenne LISA kijken we met een compleet nieuwe blik naar het heelal’, zegt sterrenkundige Elena Maria Rossi. Het zal de eerste missie zijn die zwaartekrachtgolven vanuit de ruimte detecteert. Die kunnen ons meer vertellen over het begin van ons heelal en de vorming van zwarte gaten. Met een…

Presentator Jort Kelder is op tournee langs de meest toonaangevende universiteiten van Nederland. Zaterdag 14 mei deed hij de Universiteit Leiden aan voor zijn NPO Radio 1-programma Dr Kelder en Co en zijn podcast De Jortcast.

Ben je bijna of recent afgestudeerd en droom je van een carrière als ondernemer? Of heb jij een gat in de markt gevonden, maar weet je niet hoe je die markt kunt bereiken? Heb je een creatief, innovatief idee om een (maatschappelijk) probleem op te lossen, maar heb je hulp nodig om dit idee te ontwikkelen…

Wat heb jij nou aan astronomie? De podcast Cosmic Perspectives onderzoekt de impact van Nederlandse astronomie op onze samenleving: van het opbouwen van positieve internationale relaties tot de ontwikkeling van baanbrekende technologie.

Kunst en vrije tijd, Kunst en vrije tijd

Festival

Het stikstofprobleem oplossen, een regeneratiereis maken of meedoen aan psychologisch onderzoek: ontdek het tijdens de vernieuwde 3 October University, de WetenschapsWarenMarkt.

Ijeoma Uchegbu is hoogleraar Farmacie aan het University College Londen (UCL). Als vrouwelijke wetenschapper van kleur stond ze in eerste instantie niet te springen om een actieve rol te spelen in het diversiteitsbeleid. Totdat ze radicaal van mening veranderde: ‘Ik wist: ik moet evangelist worden.’

Masterstudent Arend Moerman is erin geslaagd de hoogst mogelijke score te halen voor zijn afstudeeronderzoek naar zwarte gaten: een 10. Het komt gemiddeld maar één keer in de tien jaar voor dat een student sterrenkunde dat cijfer haalt. Zijn opmerkelijke prestatie werd opgepikt door nationale media…

Organisatie

Onderzoek naar depressie bij kinderen, Leidse alumni in de Tweede Kamer en een uitzonderlijke afstudeerprestatie van een van onze studenten: wat deze onderwerpen gemeen hebben? Ze staan centraal in onze best gelezen verhalen van 2021.

Tijdens de Leiden Science Family Day maakten meer dan 700 bezoekers kennis met de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. Jong en oud konden genieten van fascinerende proefjes, rondleidingen, interessante lezingen, spectaculaire stikstofshows en verschillende workshops. Een leerrijke dag met veel…

De vraagbaak van Leiden2022 gaat wegens succes door en is op zoek naar nog meer prikkelende, interessante of bijzondere vragen.

Onderwijs, Organisatie

Na bijna anderhalf jaar solo colleges volgen vanuit de studentenkamer gaan veel studenten voor het eerst weer fysiek naar college. En dat geldt natuurlijk ook voor de docenten. Hoe bevalt dat? We namen een kijkje bij Rechtsgeleerdheid. ‘Ik heb een jaar lang colleges gevolgd vanaf mijn bed.’

Onderwijs

Een team met Leidse universiteitsmedewerkers heeft op 11 februari de Open Initiative Trophy gewonnen, een prijs voor het beste Nederlandse initiatief ter bevordering van Open Science. De winnaars ontwikkelden Reprohack, een hackathon-achtig evenement waarbij deelnemers aan de slag gaan met herhaalonderzoek.…

ICT

Maar liefst vier wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een prestigieuze Vici-beurs gekregen. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft dat bekendgemaakt. De gehonoreerde aanvragen zijn afkomstig van onderzoekers van de Faculteit der Sociale Wetenschappen, de Sterrewacht…

Acht wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een beurs toegekend gekregen van wetenschapsfinancier NWO. Met deze Vidi-financiering kunnen de onderzoekers de komende vijf jaar een vernieuwende onderzoekslijn opzetten en hun eigen onderzoeksgroep verder uitbouwen.

De vrijheid om te zijn wie je bent. Vrouw, man, homo- of heteroseksueel, transgender, religieus, ongelovig, enzovoorts. Het is misschien wel Nederlands grootste goed. Het gelijkheidsbeginsel en het recht om niet gediscrimineerd te worden staan nota bene in het eerste artikel van onze grondwet. Toch…

Een speciaal soort spiegel om röntgenstraling te weerkaatsen kun je voor veel meer gebruiken dan alleen voor ruimteonderzoek. Voor gerichte bestralingstherapie bij kanker bijvoorbeeld. Fysicus David Girou bracht naast een fulltime baan de mogelijkheden in kaart en promoveert daarop op 14 juni.

Elk jaar organiseert de Universiteit Leiden op of rond Internationale Vrouwendag, 8 maart, de Annie Romein-Verschoorlezing. Dit jaar wordt de lezing verzorgd door Sylvana Simons, partijleider van BIJ1 en namens die partij Tweede Kamerlid en fractievoorzitter. Wat betekent Internationale vrouwendag voor…

Drie jonge MI’ers hebben de Leidse eer hoog gehouden tijdens de finale van de International Collegiate Programming Contest (ICPC). Promovendus Ludo Pulles en masterstudent Reinier Schmiermann reisden af naar Rusland en behaalden de 15e plaats van 117 teams. Promovendus Pim Spelier deed mee met de online…

Het begint een goede diestraditie te worden: op 8 februari geven hoogleraren van de Universiteit Leiden les in groepen 7 op basisscholen in de regio. Zo maken kinderen kennis met wetenschap en leren ze meer over het doen van onderzoek. ‘Hadden jullie verwacht dat ik een vrouw zou zijn?'

Hoe ontstaan sterrenstelsel? Daar gaat astronoom Mariska Kriek de komende jaren onderzoek naar doen. Ze krijgt een NWO Vici-subsidie van 1.5 miljoen euro om sterrenstelsels in het vroege heelal te bestuderen. ‘Dit onderzoek gebruikt nieuwe en ongekende waarnemingen van de James Webb-ruimtetelescoop…

Milieuwetenschapper Rutger Hoekstra sprak op 12 april de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties toe. Dat is niet niks. Hoe kom je daar als wetenschapper? En, belangrijker, wat was zijn boodschap? In acht vragen legt Rutger uit wat hij doet en waarom.

‘Een uitdagende rollercoaster, maar ook een verbindende en leerzame ervaring,’ zo vat het team van iGEM Leiden 2022 hun deelname aan de iGEM-wedstrijd samen. De wedstrijd voor synthetische biologie kwam tot een hoogtepunt tijdens de ‘Grand Jamboree’ in Parijs. Het team eindigde in de top 10 van 360…

Ze valt op door de redelijke toon waarmee ze in praatprogramma’s de dialoog aangaat. Zonder oordeel kom je tot een open gesprek, leerde strafpleiter Natacha Harlequin in haar studententijd in Leiden. ‘Wat ik persoonlijk vind van de vermeende daad doet er niet zoveel toe.’

‘Een cultuurverandering vraagt veel tijd’, zei vicerector Hester Bijl op de slotbijeenkomst van het universitaire diversiteitscongres op 26 januari. Ze sprak over de weg naar een diverse en inclusieve universiteit. Het congres bood wel veel concrete handvatten om nu al kleine stapjes te zetten.

Kwalitatief goed onderwijs, onderzoek waarbij verschillende faculteiten betrokken zijn, samenwerking tussen universiteiten en de middelen vanuit het Rijk om dat mogelijk te maken. Daar ging het op 28 juni over tijdens een werkbezoek van de vaste Kamercommissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aan de…

Debat

Bijna overal ter wereld is de pedel een ‘master of ceremonies’ die alleen bij bijzondere gelegenheden ten tonele verschijnt. In Leiden doet de pedel veel meer. Willem van Beelen is al ruim 25 jaar pedel. Hij is onmisbaar bij promoties en oraties, regisseert plechtigheden en is een meester in het…