Studiemiddag voor vo-docenten
Religie en identiteit: Geleefde religie in een veranderende wereld
- Datum
- vrijdag 26 april 2024
- Tijd
- Bezoekadres
-
Lipsius
Cleveringaplaats 1
2311 BD Leiden - Zaal
- 2.27
Studiemiddag voor vo-docenten
Religieuze identiteit is een complex verschijnsel. Mensen die zich ‘christen’, ‘moslim’ of ‘boeddhist’ noemen verbinden zich allemaal aan een traditie, maar mensen met een religieuze identiteit vullen die identiteit op zeer uiteenlopende manieren in. Sommigen volgen de religieuze autoriteiten en geschriften nauwkeurig, terwijl anderen juist bezig zijn hun traditie te vernieuwen. Sommigen zijn trots dat ze zich ‘christen’ of ‘moslim’ mogen noemen, terwijl anderen doen aan allerlei religieuze praktijken zonder zich daardoor als ‘iets’ te voelen. Voor sommigen staat de religieuze identiteit los van hun nationale of etnische identiteit, terwijl religieuze en nationale identiteit voor anderen juist onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.
Tijdens deze studiemiddag stellen religieonderzoekers van de Universiteit Leiden scherp op hoe religieuze identiteit gevormd en onderhandeld wordt. Onderweg gaan de deelnemende docenten met elkaar en de onderzoekers in gesprek over de kansen die het thema religie en identiteit biedt in het voortgezet onderwijs. Dit gaan we doen aan de hand van concrete bronnen waarmee ook leerlingen aan de slag kunnen in de klas. Het programma wordt afgerond met een borrel.
De studiemiddag is voor alle vo-docenten (tweede- of eerstegraad) die lesgeven over religie en levensbeschouwing en op zoek zijn naar inhoudelijke verdieping. Deelname is gratis.
Programma
13.15-13.30 Inloop. Koffie en thee
13.30-13.35 Welkom (dagvoorzitter Markus Davidsen)
13.35-14.00 Sara Bolghiran: Moslims van de toekomst? Islamitische jongeren in Nederland
14.00-14.20 Gesprek in groepen over de vertaalslag naar het onderwijs
14.20-14.25 Korte pauze
14.25-14.50 Arjan Schoemaker: Bekering tot het christendom in een overwegend Moslimland
14.50-15.10 Gesprek in groepen over de vertaalslag naar het onderwijs
15.10-15.35 Pauze met koffie en thee
15.35-16.00 Dr Yves Menheere: Bloei en sinificatie van religie in China
16.00-16.20 Gesprek in groepen over de vertaalslag naar het onderwijs
16.20-16.30 Korte terugkoppeling van de gesprekssessies
16.30-16.35 Ideeën ophalen voor het thema van de volgende terugkomdag
16.35-16.45 Cursusaanbod LUCSoR (Dr Corey Williams)
16.45-17.30 Borrel en afscheid
Organisatie en registratie
Partners. De studiemiddag wordt georganiseerd door het Centrum voor Religiewetenschap (LUCSoR) en OnderwijsNetwerk Zuid-Holland (ONZ).
Registratie. Deelname is gratis, maar registratie is verplicht. Aanmelden kan tot 15 april bij Markus Davidsen.
Certificaat. Alle deelnemers ontvangen een certificaat.
Aansluiting bij LERVO-curriculum en Comenius-project ‘Religiewetenschappelijk vakmethodiek’
Het thema van de studiemiddag – religie en identiteit – sluit aan bij het nieuwe curriculum van Expertisecentrum Levensbeschouwing en Religie in het Voortgezet Onderwijs (LERVO). Een van de vernieuwende aspecten van het nieuwe curriculum is de vergrote aandacht voor geleefde religie: de identiteit, geloofsvoorstellingen en beleving van gewone gelovigen. We spreken hierbij van het antropologisch perspectief. Voor meer informatie over de perspectieven van LERVO, zie hier.
De werkwijze van de studiemiddag sluit ook aan bij het Comenius-project van Markus Davidsen en Michaël van der Meer. In dit project worden werkmethoden ontwikkelt voor de analyse van primaire bronnen (teksten en rituelen) in het vo. Vanuit de overtuiging dat leerlingen meer leren door zelf met primaire bronnen te stoeien, bespreken we tijdens de studiemiddag de vertaalslag naar het onderwijs met uitgangspunt in concreet bronnenmateriaal.
Sprekers en thema’s
Sara Bolghiran: Moslims van de toekomst? Islamitische jongeren in Nederland
Islamitische jongeren in Nederland zoeken voor de invulling van hun islamitische identiteit steeds vaker inspiratie buiten de gevestigde autoriteiten. Bij een grote groep leidt dat tot een nieuwe en vrijere manier om moslim te zijn. Dit is belangrijk om in het onderwijs te laten zien. In haar lezing stelt Sara Bolghiran de vraag hoe islamitische jongeren – de moslims van de toekomst – denken over God, ethiek, en de rol van verbeelding.
Sara Bolghiran doet promotieonderzoek naar islamitische jongeren in Nederland aan de Universiteit Leiden.
Arjan Schoemaker: Bekering tot het christendom in een overwegend moslimland
We horen regelmatig over Nederlanders die zich bekeren tot de Islam, maar hoe is het om christen te worden in een overwegend moslimland? In zijn lezing neemt Arjan Schoemaker ons mee in de beweegredenen van “moslims” om zich te bekeren tot het christendom. Hoe praktiseren zij hun nieuw gevonden religie? En welke ruimte krijgen zij van de gemeenschap en de autoriteiten om christen te zijn? Voor het onderwijs biedt dit een interessante casus om leerlingen te laten zien dat mensen gedurende hun leven andere antwoorden geven op levensvragen, door van religie te veranderen, zelfs als dat grote sociale gevolgen heeft.
Arjan Schoemaker is docent levensbeschouwing aan het Tabor College in Hoorn en promoveert daarnaast aan de Universiteit Leiden met een Promotiebeurs voor Leraren.
Yves Menheere: Bloei en sinificatie van religie in China
Religie in China is een van de blinde vlekken in het onderwijs over religie en levensbeschouwing. Dat is zonde, want China kent een verrassend levendige religieuze cultuur die het communistische regime nooit heeft weten te bedwingen. In zijn lezing vertelt Yves Menheere over het complexe religieuze landschap in China, hoe religie in China bloeit en hoe veel Chinezen trekken op meerdere religieuze tradities tegelijk zonder zich er met één specifieke religie te identificeren. Ook bespreekt hij het nieuwe sinificatie-beleid van het communistische regime: alle religies in China moeten ‘verchinezen’ – of vertrekken. Hoe pakt dit uit? En hoe reageren de religieuze gemeenschappen?
Dr Yves Menheere is universitair docent religie in China aan de Universiteit Leiden.