Universitaire plechtigheid
Dies natalis
- Datum
- donderdag 8 februari 2024
- Tijd
- Bezoekadres
- Pieterskerk
Pieterskerkhof 1A
Leiden
Dies natalis gemist?
Of was u erbij en wilt u de ceremonie opnieuw beleven?
Nieuwsartikelen en videoHet thema van de viering van de 449e dies natalis van de Universiteit Leiden is nieuwsgierigheid: het onderzoekende gedrag dat aan de basis staat van alle wetenschap en ons ook in ons dagelijks bestaan bezighoudt en verder brengt.
Diesoraties en eredoctoraat
De eerste diesorator is cognitief psycholoog prof.dr. Mariska Kret, die fundamenteel onderzoek doet naar uitingen van emoties bij mens en dier. Dit jaar wordt een tweede diesoratie uitgesproken door sterrenkundige prof. Sara Seager, die o.a. methodes heeft ontwikkeld waarmee kan worden onderzocht in hoeverre de atmosfeer van bepaalde exoplaneten geschikt zijn voor leven. Voor haar werk, dat zowel academisch als maatschappelijk van belang is, ontvangt prof. Seager tijdens deze viering een eredoctoraat uit handen van Ignas Snellen, hoogleraar Observationele Astrofysica en wetenschappelijk directeur van de Sterrewacht Leiden.
Binnenkomst van de cortèges van studenten en hoogleraren
Openingsrede
Rector magnificus Hester Bijl onderwerpt het thema van deze diesviering, nieuwsgierigheid, aan een nader onderzoek.
Diesrede door Mariska Kret
Prof.dr. Mariska Kret, hoogleraar cognitieve psychologie, spreekt over de verschillen, maar vooral ook over de gelijkenissen, in de manier waarop mensen hun emoties uiten en hoe dieren dat doen.
Hooggeëerd publiek, hoe nieuwsgierig bent u? Deel I
Onderzoekers prikkelen uw nieuwsgierigheid, maar geven gelukkig ook het antwoord op hun vragen.
Uitreiking eredoctoraat
Onder auspiciën van prof. Jasper Knoester, decaan van de faculteit Wiskunde en natuurwetenschappen, ontvangt prof. Sara Seager (Massachusetts Institute of Technology, Cambridge, VS) voor haar onderzoek naar de atmosfeer van exoplaneten een eredoctoraat uit handen van prof. Ignas Snellen, hoogleraar Observationele Astrofysica en wetenschappelijk directeur van de Sterrewacht Leiden.
Muziek
Uitgevoerd door Leids Studenten Koor en Orkest Collegium Musicum.
Diesrede door Sara Seager
Onze pas-benoemde eredoctor prof. Sara Seager kijkt voorbij de wereld van ons eigen zonnestelsel, nieuwsgierig naar het antwoord op de vraag of er ergens in het heelal een planeet bestaat met een atmosfeer waarin leven mogelijk is. Ofwel: bestaat er zoiets als een tweeling van de aarde?
Hooggeëerd publiek, hoe nieuwsgierig bent u? Deel II
Meer vragen, meer antwoorden!
Gesprek en slot door Annetje Ottow
Voorzitter van het College van Bestuur prof.mr. Annetje Ottow bespreekt met Willemijn Vader (Vitroscan), Ruben van Dijk (PastForward) en Marret Noordewier (Kenniscentrum Psychologie en Economisch Gedrag) wat nieuwsgierigheid in de praktijk doet voor onderzoek, onderwijs en het bedrijfsleven.
Wilhelmus
De diesceremonie wordt traditioneel afgesloten met het gezamenlijk zingen van het Wilhelmus.
Receptie
-
Hester Bijl studeerde Technische Wiskunde aan de TU Delft ,waar zij in 1999 ook promoveerde in de numerieke wiskunde. Daarnaast behaalde zij een master in Engelse Taal en Literatuur aan de Universiteit Leiden. Voor haar onderzoek naar toepassingen van numerieke stromingsleer in luchtvaart- en windenergietechnologie ontving zij, onder andere, persoonsgerichte subsidies van NWO. Ze was lid van de eerste lichting van de Jonge Akademie van de KNAW en was tevens lid van het bestuur ervan. Van 1999 tot 2003 was zij meerdere periodes visiting researcher bij NASA Langley Research Center.
Vóór haar komst naar Leiden in 2016, waar ze werd benoemd tot vice-rector magnificus, was Bijl 17 jaar verbonden aan de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek van de TU Delft, waar ze uiteindelijk de positie van decaan bekleedde.
In 2021 volgde zij Carel Stolker op als rector magnificus van de Universiteit Leiden.
-
Prof.dr. Mariska Kret (1982) is hoogleraar cognitieve psychologie aan de Universiteit Leiden. Na het afronden van een doctoraat over de perceptie van menselijke lichaamstaal, verlegde ze haar werk geleidelijk naar vergelijkend onderzoek naar mensapen en patiënten met psychische aandoeningen. Ze leidt nu het CoPAN-lab (Comparative Psychology and Affective Neuroscience). Een essay dat ze samen met Yena Kim schreef, ‘The function of emotional expressions: An ontogene and phylogene vergelijking’, is onlangs opgenomen in The Oxford Handbook of Emotional Development. In 2022 verscheen haar boek ‘Tussen grimas en glimlach – Uitingen van emoties bij mens en dier’ waarin ze laat zien welke verschillen én overeenkomsten er zijn tussen mens en dier in de uitingen van hun emoties.
-
Annetje Ottow studeerde Rechten aan de Universiteit Leiden en behaalde in 1988 haar meestertitel cum laude, in de afstudeerrichting Bedrijfsrecht. Na de Master of Laws aan het Queen Mary College in Londen in 1990 werkte 16 jaar in de advocatuur, eerst bij De Brauw Blackstone Westbroek, later als partner bij Houthoff Buruma. Van 2006 tot 2013 was zij lid van het College van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit (OPTA).
In 2007 werd Ottow benoemd tot hoogleraar Economisch publiekrecht aan de Universiteit Utrecht. Van 2014 tot 2018 was ze daar decaan van de Faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie, en van 2018 tot 2021 vicevoorzitter van het College van Bestuur.
In 2021 volgde zij Carel Stolker op als voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Leiden.
Marieke Epping, adviseur wetenschapscommunicatie van de Universiteit Leiden, legt uit hoe u, het publiek, uw nieuwsgierigheid aan het werk kunt zetten. Scan de QR-code op het scherm in de Pieterskerk of op het kaartje in de vitrine en laat zien hoe creatief nieuwsgierigheid maakt! Vier onderzoekers brengen het verlossende antwoord en leggen uit wat u zag.
- Lennard Kwakernaak, promovendus aan het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde weet alles van het tentoongestelde rubberen object.
- Michiel van Elk, universitair hoofddocent Cognitieve psychologie, gebruikt ook een helm als hij niet op de motor zit.
- Anne van der Does, universitair hoofddocent aan het PulmoScienceLab Leiden, LUMC zoekt het in de kleine dingen.
- Valerio Gentile, promovendus Archeologie, hoopt dat de pen machtiger blijft dan het zwaard.
Eredoctor
-
Professor Sara Seager is een Canadees-Amerikaanse astrofysicus aan het Massachusetts Institute of Technology (VS). Ze was een pionier op het gebied van onderzoek naar exoplaneten, planeten die rond andere sterren dan onze zon draaien. Haar uitgebreide en baanbrekende methoden hebben de basis gelegd voor het kunnen ontdekken van een andere aarde.
Erepromotor
-
Ignas Snellen is hoogleraar Astronomie aan de Universiteit Leiden. Na zijn promotie in 1997 werkte hij als fellow aan het Institute of Astronomy in Cambridge, en doceerde daarna astronomie aan de universiteit van Edinburgh. In 2004 keerde hij naar de Universiteit Leiden terug. Snellen doet onderzoek naar exoplaneten en de atmosferen daarvan. Zijn onderzoek doet hij met telescopen vanaf de aarde.
Decaan
-
Prof.dr. Jasper Knoester promoveerde in 1987 aan de Universiteit Utrecht. Vanaf 1993 bekleedde hij als hoogleraar de leerstoel van de theorie van de gecondenseerde materie aan de Universiteit van Groningen. Van 2003 tot 2009 was hij daarnaast wetenschappelijk directeur voor het Zernike Institute for Advanced Materials. Van 2010 tot 2021 was hij decaan van de Faculteit Science and Engineering aan de Rijksuniversiteit Groningen. Per januari 2022 is hij decaan van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen in Leiden.
Leids Studenten Koor en Orkest Collegium Musicum
Op 15 november 1936 werd het Leids Studenten Kamerorkest Collegium Musicum opgericht. In 1964 fuseerde het gezelschap officieel met het reeds in 1934 opgerichte Leids Studenten Zangkoor tot het Leids Studenten Koor en Orkest Collegium Musicum.
Gerrit Maas leidt sinds 2019 het koor en Jeppe Moulijn, die vanaf 1993 orkestdirigent was bij Collegium Musicum, werd in 2015 de vaste orkestdirigent. Dankzij hun inspanningen blijft het niveau van Collegium Musicum hoog.
De musici van Collegium Musicum voeren drie delen uit de Fairy Queen van Henry Purcell uit:
- Sing while we trip it
- If love's a sweet passion
- Now the night
Samenstelling kamerkoor
Sopranen
- Irene Abspoel - Pedagogische Wetenschappen
- Margaux Jacquemart - Psychologie
- Tessa Bosch - Archeologie
- Femke Pieterse - Filosofie
- Eline Schoonhoven - Industrial Ecology
Alten
- Amy de Jongh - Pedagogische Wetenschappen
- Hannelore van Es - Psychologie
- Leoniek Koster - Griekse en Latijnse Taal en Cultuur
- Tara Pijpers - Archeologie
- Josefien Garcia Weenink - LUC The Hague
Tenoren
- Oscar Ociepka - Natuurkunde
- Willem van den Berg - Middle Eastern Studies
- Vincent van Zijtveld - Afgestudeerd
- Serkan Esiner - Afgestudeerd
Bassen
- Erki Elbrecht - Data Science & AI
- Emiel Beinema - Communication Design for Innovation
- Benjamin Plomp - Griekse en Latijnse Taal en Cultuur, Russische Studies
- Paolo Lammens - Wiskunde
Solist: n.t.b.
Strijkkwartet en klavecimbel: n.t.b.
Dirigent: Gerrit Maas
Van Hagerbeerorgel
Het eerste orgel dat gebouwd werd in wat vandaag de Pieterkerk heet, dateert uit 1446 en was waarschijnlijk van de hand van Jacob van Biltsteyn uit Kampen. In 1639 werd het instrument gerestaureerd door vader en zoon Van Hagerbeer. Ongeveer 100 van de huidige pijpen van het Van Hagerbeer orgel zijn afkomstig uit het oorspronkelijke orgel en behoren zodoende tot de oudste nog klinkende orgelpijpen in de wereld.
Uit te voeren werken
14:40 - 14:50
- Fantasia (G dorisch) - Jan Pieterszoon Sweelinck (1562 - 1621)
- Fantasia sopra Sollare (FbWV 204) - Johann Jacob Froberger (1616 - 1667)
Binnenkomst cortèges
- Fantasia - Abraham van den Kerckhoven (1618? - 1701)
- Toccata en fuga F-dur, BuxWV 157 - Dietrich Buxtehude (1637 - 1707)
Naspel
- Fuga C-dur, BuxWV 174 - Dietrich Buxtehude
Over de organist
Het Van Hagerbeerorgel wordt bespeeld door Jan Verschuren, die orgel studeerde aan de conservatoria van Leuven en Utrecht. Hij bespeelde orgels in heel Europa. Verschuren volgde Folkert Grondsma op als organist-titularis van de Leidse Hartebrugkerk. Daarnaast is hij universiteitsorganist van de Universiteit Leiden en van de TU Eindhoven. In 2002 werd hij door de Société Académique des Arts-Sciences-Lettres in Parijs onderscheiden voor het uitdragen van de Franse orgelmuziek. Op 8 februari wordt Verschuren begeleid door Bert Crama, die de verschillende sets registers bedient.