Universiteit Leiden

nl en

‘Kettingslot’ moet genetische modificatie veiliger maken

Genetisch gemodificeerde organismen zouden handige bondgenoten kunnen zijn in de strijd tegen grote milieuproblemen. Zouden, want het gebruik van GMO’s is op dit moment streng gereguleerd. Een Leids studententeam probeert deze GMO’s nu veiliger te maken met behulp van een slimme versleuteling.

Wat als we kleine organismen zo kunnen aanpassen dat het hongerige CO2-eters worden? Of dat ze stikstof aan de lucht onttrekken en dit omzetten in kunstmest? Op die manier zouden we de organismes zo kunnen aanpassen dat ze slimme bondgenoten worden in de strijd tegen klimaatverandering of de stikstofcrisis.

Op dit moment wordt de potentie van dit soort genetisch gemodificeerde organismen (GMO’s) nog onvoldoende benut, vindt het Leidse team dat dit jaar meedoet aan de iGEM-studentencompetitie. Genetische modificatie brengt namelijk het gevaar met zich mee dat de organismen overslaan op de natuur en daar de oorspronkelijke organismen wegconcurreren. Om dat te voorkomen, is het gebruik van GMO’s alleen onder strikte voorwaarden toegestaan.

Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.

Bekijk de video op de oorspronkelijke website of

Om daar verandering in de brengen, ontwerpt een Leids studententeam nu een ‘kettingslot’ om het gebruik van deze GMO’s veiliger te maken. Zij maken hun Double Plasmid Lock (of kortweg: DOPL LOCK) in het kader van de internationale biologiewedstrijd iGEM. Onlangs startten de studenten een crowdfundingscampagne om deze innovatie verder uit te werken.

‘'Ons idee is om het kunstmatige genetische materiaal van een GMO te verdelen over twee losse stukken cirkelvormig DNA, ook wel plasmiden genoemd,’ zegt Iris Noordermeer, masterstudent Moleculaire genetica en biotechnologie. ‘Beide plasmiden worden dan voorzien van elk een eigen gifstof. Door beide plasmiden uit te rusten met elkaars antigif, zorgen wij ervoor dat de cel alleen blijft leven als de plasmiden bij elkaar blijven. Op die manier kan een losse plasmide niet worden overgedragen naar een andere bacterie.’

Uiteindelijk moet deze versleuteling er dus voor zorgen dat GMO’s onmogelijk kunnen overslaan naar de natuur. De beveiligde plasmiden houden elkaar als het waren gevangen in een innige omhelzing, verduidelijkt Noordermeer. ‘Wij noemen ons dubbele veiligheidssysteem daarom ook wel een Romeo-en-Juliët-model: de ene plasmide kan niet zonder de ander bestaan.’

Vorig jaar won een Leidse studententeam de iGEM-competitie met hun testkit voor infectieziekten, een geweldige prestatie. Dit jaar is de inzending wat minder spectaculair, maar minstens zo belangrijk, zegt Chanel Naar, masterstudent Biomedische wetenschappen. ‘Ons veiligheidsslot is geen sexy onderwerp dat een publicatie in Nature gaat opleveren. Maar het is wel heel hard nodig, want het zorgt ervoor dat andere wetenschappers veiliger gebruik kunnen maken van genetische modificatie. Daarmee komen tal van interessant toepassingen binnen handbereik.’

Steun het project!

Helpt u mee DOPL LOCK te ontwikkelen en zo de weg vrij te maken om met GMO’s wereldwijde problemen aan te pakken? Met uw donatie kan het studententeam meer labmaterialen kopen en meer testen uitvoeren. Uitgebreid testen en optimaliseren vergroot de kans om daadwerkelijk een veilig systeem te realiseren. Samen kunnen we de wetenschap vooruit helpen en zo de wereld een veilige toekomst geven!

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.