-

Dit NWO-project is uitgevoerd in nauwe samenwerking met de universiteiten van Oxford (contactpersoon: prof. dr. Robert Hoyland) en Princeton (contactpersoon: prof. dr. John F. Haldon) en onderzoeksgroep UMR 8167 (Centre National de la Recherche Scientifique, CNRS, Universiteit Paris-Sorbonne, Paris…

De Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP) was een politiek experiment. Bij haar oprichting in 1894 hadden de meeste leden geen stemrecht, de leiders geen politieke ervaring en stond de organisatievorm nog in de kinderschoenen. Wie lid werd, zette bovendien zijn geld, goede naam en baan op het…

Hoe kunnen we scholen helpen stress en angst in de klas te herkennen en te voorkomen en samen met scholen leerlingen snel de juiste ondersteuning bieden? Op weg naar een structurele samenwerking tussen Leidse scholen en LUBEC Kenniscentrum Angst en Stress bij jeugd.

In een longitudinale studie onderzochten Adva Eichengreen en collega's hoe aspecten van emotionele intelligentie de ontwikkeling van de geestelijke gezondheid van adolescenten beïnvloeden. Zo identificeerden ze potentiële waarschuwingssignalen en doelen voor interventieprogramma's.

Dit project onderzoekt de rijke taalkundige geschiedenis van de cruciale taalgroepen in Oost-Afrika en omvat een zoektocht naar woorden die wijzen op eerder verloren talen. Deze resultaten, gecombineerd met recent archeologisch en genetisch onderzoek, zullen bijdragen aan een nieuw begrip van de vroege…

Bijna 250 mensen zijn ondanks het vroege tijdstip en de regen naar de oude Leidse Sterrenwacht gekomen om de Venusovergang waar te nemen. Gelukkig was deze via het internet prima te zien. Frans Snik en Ignas Snellen gaven uitleg. Een team van Leidse promovendi gaf rondleidingen langs de telescopen.

Het televisieprogramma Vroege Vogels bracht onlangs een bezoek aan Leiden. In de aflevering staat de stadsnatuur centraal, van stoepplantjes tot slimme meerkoeten die plastic gebruiken als nestmateriaal.

Nieuw gemaakte diepe en zeer scherpe beelden van het vroege heelal laten zien dat er een sterk verband bestaat tussen het stervormingstempo in jonge sterrenstelsels en hun totale massa aan sterren. Leidse wetenschappers werkten mee aan het onderzoek.

Een internationaal team van astronomen uit Leiden en de VS heeft voor de eerste keer de snelheid kunnen meten van sterren in een sterrenstelsel op een afstand van 11 miljard lichtjaar. De sterren blijken met ongeveer 1.5 miljoen km/uur bijna tweemaal zo snel door de ruimte te bewegen als de zon in ons…

Kinderen die laat-prematuur oftewel iets te vroeg geboren zijn - tussen de 34 en 38 weken- of klein zijn voor de duur van de zwangerschap, worden gezien als relatief kwetsbaar. Door deze milde perinatale problemen hebben zij niet alleen een grotere kans op medische problemen, maar ook op cognitieve…

Iedereen met een i-Phone kan meedoen met het in kaart brengen van luchtvervuiling in Nederland met de zogeheten iSPEX, een opzetstukje voor je telefoon. Op twee heldere dagen in mei en juni willen we met 10.000 mensen tegelijkertijd een meting doen om fijnstof in kaart te brengen. Het wordt daarmee…

Niet alleen mannelijke vogels zingen, ook vrouwtjes fluiten een aardige partij mee. Op zondag 8 april vertelde Katharina Riebel bij Vroege Vogels over haar onderzoek naar vrouwelijke vogelzang.

Watervlooien en lantaarntjes hebben in de natuur veel meer last van gewasbeschermingsmiddelen dan in het lab. Deze testresultaten uit het Levend Lab presenteerden Henrik Barmentlo en Martina Vijver in radioprogramma Vroege Vogels.

Rond alle vroege sterrenstelsels bevinden zich gigantische halo's van licht dat maar moeilijk kan ontsnappen. Dat ontdekte een team astronomen onder leiding van Jorryt Matthee van de Universiteit Leiden en David Sobral van de University of Lancaster.

Behalve de padden, gaan ook salamanders aan de wandel als het kwik enigszins stijgt. De salamanders leggen een afstand van tientallen tot honderden meters af naar het water waar ze zich voortplanten. Evolutionair bioloog Manon de Visser vertelt erover in Vroege Vogels, tijdens de uitzending van 9 fe…

Astronomen van de Sterrewacht Leiden hebben een nieuwe methode ontwikkeld om verre quasars te vinden en beter te onderscheiden van andere objecten die erop lijken, met behulp van technieken voor machinaal leren. Het onderzoeksresultaat is geaccepteerd voor publicatie in het vakblad Astronomy & Astrophysics.…

Het leven van sterrenstelsels wordt gekenmerkt door sterk wisselende gedragingen, waarbij ze of enorm veel nieuwe sterren vormen, of nauwelijks sterren vormen, maar niet veel daartussenin. Een nieuwe studie toont aan dat dit bipolaire gedrag, manisch of depressief, de norm blijkt te zijn in het vroege…

Astronomen hebben met de Hubble Ruimtetelescoop voor het eerst de vroege fase van stervorming gezien van de kern van een ellipsvormig sterrenstelsel, 3 miljard jaar na de oerknal. De groeiende kern vlamt op door het licht van miljoenen pasgeboren sterren die in razend tempo worden gevormd. Het team,…

In 2015 dacht Jorryt Matthee een extreem ver sterrenstelsel ontdekt te hebben waarin geen elementen zwaarder dan helium aanwezig waren, genaamd CR7. Drie jaar later toont hij via metingen met de ALMA-telescoop aan dat het sterrenstelsel toch koolstof bevat en zelfs in normale concentraties. De American…

De overgang van eencelligheid naar meercellige organismen is een belangrijke stap geweest in de evolutie. Onderzoekers uit Leiden en Amsterdam ontwikkelden een wiskundig model dat mogelijk verklaart hoe meercelligheid tot stand kwam. Ze vermoeden dat cellen elkaars fouten corrigeren. Publicatie in eLife…

Het was lange tijd één van de meest bedreigde diersoorten ter wereld. Ruim tien jaar geleden dacht men zelfs nog dat hij was uitgestorven: de Filipijnse krokodil.

Samen met twee andere experts spitte Geert de Snoo, hoogleraar Milieubiologie, de plannen van politieke partijen uit over energie, natuur, landbouw en dierenwelzijn. In het radioprogramma Vroege Vogels lichtten zij hun bevindingen toe.

Een internationaal team onder leiding van de Leidse sterrenkundige Paul van der Werf heeft ontdekt dat zich rond een zwart gat in het jonge heelal een ondoorzichtige schijf van gas en stof bevindt waarin in hoog tempo jonge sterren ontstaan. Het team deed de onverwachte ontdekking bij een succesvolle…

Een nieuw onderzoek van de Leidse archeologe Anastasia Nikulina en een internationaal team uit Frankrijk, Denemarken, het Verenigd Koninkrijk en Nederland, weerlegt het idee dat jager-verzamelaars vóór de opkomst van de landbouw een verwaarloosbare impact hadden op hun leefomgeving.

Op donderdag 16 mei organiseert Universitaire Bibliotheken Leiden een workshop vroege fotografie van het Midden-Oosten. In de workshop toont conservator Maartje van den Heuvel foto’s van drie avontuurlijke Nederlandse negentiende-eeuwse reis- èn fotopioniers. Zij brachten prachtige foto’s en fotoalbums…

Bij 71% van alle onderzochte vogelsoorten zingen ook de vrouwtjes.

Een tweetal opnamen van een jonge, zware ster met een tussenpoos van 18 jaar heeft gedetailleerde, realtime informatie opgeleverd over de vorming en ontwikkeling van dit type sterren. De compacte bolvormige schil van heet gas rond de ster bleek in 18 jaar tijd te zijn geëvolueerd tot een langgerekte…

Roelant Jonker onderzoekt halsbandparkieten. Hij wil hun gedrag en hun verspreiding onderzoeken.

Tijdens de vroege moderne tijd werden veel middeleeuwse manuscripten in stroken perkament gesneden, die opnieuw werden gebruikt om de bindingen van nieuw gedrukte boeken te versterken. Tot voor kort kwamen deze hergebruikte stukjes middeleeuwse manuscripten alleen aan het licht wanneer de vroege moderne…

Het terugdringen van agressie is in de afgelopen jaren in toenemende mate een maatschappelijke prioriteit geworden. Agressie in de vroege kindertijd vergroot de kans op latere agressieproblemen en antisociaal gedrag.

Een goede taalontwikkeling is van belang voor de cognitieve en sociale ontwikkeling, om te kunnen communiceren en om te kunnen leren. Als de taalontwikkeling niet verloopt zoals verwacht, kan dit allerlei consequenties hebben. Kinderen met een extra X of Y chromosoom hebben een verhoogd risico op problemen…

Het onderzoek van het Brain and Education Lab richt zich op de ontwikkeling van cognitieve processen die betrokken zijn bij leren en academische vaardigheden zoals begrijpend lezen, wiskunde en ruimtelijke vaardigheden. Daarbij richt het onderzoek zich specifiek op één van de meest opwindende fasen…

De sociale ontwikkeling is één van de belangrijkste domeinen van kwetsbaarheid bij Jonge kinderen met een extra X- of Y-chromosoom. Het is daardoor voor hen uitdagender om sociale signalen te signaleren in hun omgeving, die te verwerken en er gepast op te reageren.