Met meer dan duizend kilometer per seconde razen ze voort: de allersnelste sterren in ons Melkwegstelsel. Promovendus Fraser Evans deed onderzoek naar deze ongrijpbare hypersnelle sterren en ontdekte dat ze ons veel kunnen leren over bijvoorbeeld zwarte gaten en supernova’s.

Röntgen- en CT-scanners zijn veelgebruikte apparaten bij onderzoek, diagnostiek en in de industriële sector. Toch zijn ze nog lang niet zo snel en nauwkeurig als we zouden willen. Mathé Zeegers onderzoekt bij het Centrum Wiskunde en Informatica de nieuwste techniek in het vakgebied: spectrale röntgenbeeldvorming.…

Jaap van den Herik is op 8 oktober – bij zijn afscheid als hoogleraar Recht en Informatica – benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Hij ontving de onderscheiding in het Academiegebouw uit handen van Francisca Ravestein, burgemeester van Pijnacker-Nootdorp.

Is het mogelijk om subtiele trillingen te meten die worden veroorzaakt door donkere materie die door de aarde beweegt? Een team van Nederlandse en Amerikaanse natuurkundigen heeft een nieuwe manier gevonden om mogelijk voor het eerst donkere materie te meten. Ze lieten een microscopisch kleine magneet…

Het project van Rodrigo Ochigame onderzoekt hoe AI wetenschappelijk bewijs herdefinieert. Met de Veni-subsidie wil het project wetenschappers helpen om kritisch te navigeren door deze transformaties.

Zes hoogleraren en een lector van de Universiteit Leiden zijn officieel benoemd tot ‘Medical Delta hoogleraar en lector’.

Psycholoog Hilmar Zech ontdekte dat mensen met overgewicht na het eten juist meer aangetrokken worden tot voedselplaatjes dan ervoor. Hij deed dat met een oude onderzoeksmethode die hij vernieuwde voor gebruik op de smartphone. Zech promoveert op 30 april.

Duurzame rozengeur die we op grote schaal kunnen produceren. Tobias Fecker werkte deze visie uit in zijn masterthesis, die hij uitvoerde in een samenwerking van het IBL met de TU Delft. Hij wint de vierde editie van de Krijn Rietveld Memorial Innovation award.

Speelpleinen zijn vaak niet ingericht op kinderen met autisme, concluderen onderzoekers Carolien Rieffe en collega's. In de Autismeweek publiceren zij een essay met concrete tips om alle kinderen zich veilig en welkom te laten voelen.

‘AI kan echt nog niet zoveel als een hoop mensen denken’, zegt informaticus en psycholoog Roy de Kleijn. Hij probeert robots schijnbaar eenvoudige dingen te leren, en ontdekt daardoor telkens weer hoe knap de menselijke intelligentie in elkaar zit. Drie dingen die computers nog lang niet kunnen.

Van een nieuwe generatie antibiotica en een betere werking van vaccins tot een routekaart voor donkere materie en nieuw licht op Hindoetradities. Vier wetenschappers van de Universiteit Leiden ontvangen de prestigieuze ERC Advanced Grant van 2,5 miljoen euro om hun onderzoek uit te bouwen.

Carel Stolker, oud-rector magnificus en voorzitter van het college van bestuur van de Universiteit Leiden, is vanwege zijn verdiensten voor stad en universiteit benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Burgemeester Henri Lenferink overhandigde hem de koninklijke onderscheiding op de dies natalis…

In een gesprek geef je allerlei informatie aan de luisteraar. Zo kun je aangeven dat je zeker van iets bent, of dat je het via via hebt gehoord. Universitair hoofddocent Jenneke van der Wal krijgt een Vici-beurs om te onderzoeken of de manier waarop mensen dit doen taalafhankelijk is.

Scholen doen hun uiterste best om de fijnste plek voor ieder kind te zijn. Toch blijft de vraag of leerlingen zich welkom en gerespecteerd voelen op school. Worden kinderen met ‘speciale behoeften’ ook gezien als volwaardig onderdeel van de klas? Help mee de cirkel te doorbreken en doe mee met het schoolpleinproject…

Onderwijs, Organisatie

Psychologiedocent van het jaar is Marc Molendijk. De Masterscriptieprijzen zijn voor Kim Houwaart en Linda Bomm. Hans van Lennep wint de PhD Publicatieprijs; Nina Komrij wint de PhD Wild Card: Maatschappelijke Impact. De OBP-prijs is voor het hele Instituutsbureau en Remond Wulff en Sara Borelli winnen…

Eeuwenoude teksten vertalen, ontbrekende delen van kleitabletten aanvullen: steeds vaker duiken artikelen op over de mogelijkheden die kunstmatige intelligentie biedt voor het onderzoek naar documenten in de oudste schriften. Kunnen we de ontcijfering van eeuwenoude teksten voortaan beter overlaten…

Hij maakt muziek, gaat twee keer per week naar de atletiekbaan en heeft zijn onderzoek volgens zijn begeleider zo goed gedaan dat het niet zou misstaan in een promotieonderzoek. Het bacheloronderzoek van Natuur- en Sterrenkundestudent Hidde Stoffels naar de eigenschappen van donkere materie is van zo’n…

Vandaag heeft ESA’s Gaia-missie haar schatkamer met nieuwe gegevens over onze eigen Melkweg geopend. Een team van honderden onderzoekers onder leiding van de Leidse sterrenkundige Anthony Brown maakte in anderhalf jaar de gegevens toegankelijk voor alle sterrenkundigen wereldwijd.

Technologie en privacy, vertrouwen en wantrouwen. De discussie hierover laaide op toen de universiteit scanners plaatste en studenten in verzet kwamen. Woensdag 2 februari onderzoeken experts van de Universiteit Leiden dit thema op het gelijknamige symposium. We bellen met Roy de Kleijn, als informaticus…

Op 3 oktober 2024 is het 450 jaar geleden dat Leiden bevrijd werd van de Spanjaarden. Vanwege dit bijzondere jubileum is er in de aanloop naar de jaarlijkse 3-Octoberfeesten veel aandacht voor het beleg en ontzet van Leiden. Lisoula is één van de archeologiestudenten die meezoekt naar de sporen van…

Waddenzeegeluiden: zo heet het project dat de Waddenvereniging samen met onderzoekers van Universiteit Leiden en Rijksuniversiteit Groningen start. Doel is te achterhalen wat de invloed van geluid op het onderwaterleven in de Waddenzee is.

De Vrouw Vennepolder bij Oud Ade is omgetoverd tot het Polderlab. Wetenschappers en studenten van de Universiteit Leiden onderzoeken hier samen met boeren en burgers hoe je veenweidegrond duurzaam en rendabel beheert. Een geweldige kans voor studenten om te ervaren hoe ze wetenschappelijke kennis kunnen…

De Europese Onderzoeksraad (ERC) heeft een prestigieuze Starting Grant toegekend aan de Leidse archeologe dr. Nathalie Brusgaard. Met deze subsidie van 1,5 miljoen euro gaat Brusgaard onderzoeken hoe de overgang naar landbouw in West-Europa de relatie tussen mensen en wilde dieren heeft beïnvloed. Een…

Vier jaar lang bestudeerde Vicky Beckers houten plakjes onder de microscoop. Zo bracht ze de anatomie van twee plantenfamilies in kaart. Haar onderzoek helpt om houtsoorten te herkennen. Dat is handig voor de houthandel én de archeologie.

Een team met Leidse universiteitsmedewerkers heeft op 11 februari de Open Initiative Trophy gewonnen, een prijs voor het beste Nederlandse initiatief ter bevordering van Open Science. De winnaars ontwikkelden Reprohack, een hackathon-achtig evenement waarbij deelnemers aan de slag gaan met herhaalonderzoek.…

Vorig jaar ontving Dr. Henk van Steenbergen, universitair hoofddocent bij de sectie Cognitieve Psychologie, een Grass Shoot subsidie om het onderzoeksmaster vak “Experimentation I: Programming Psychological Experiments” volledig opnieuw te ontwikkelen. Het vak werd afgelopen blok voor het eerst aangeboden…

Weet je nog, al die geneesmiddelen die halsoverkop als potentieel medicijn tegen COVID-19 werden ingezet? Bij een eventuele volgende pandemie willen we sneller en efficiënter een goede behandeling kunnen aanbieden. Daarom gaat een team onder leiding van Coen van Hasselt een platform ontwikkelen dat…

Met haar project WetSuite wil Meuwese AI-technieken die gebruikt kunnen worden om juridische overheidsdocumenten te analyseren toegankelijk maken voor een brede groep onderzoekers.

Rüya Akdağ heeft de Jan Brouwer Scriptieprijs ontvangen voor haar scriptie over sociale angst. Op 11 februari 2021 was de online uitreiking. Rüya vertelt over haar scriptieonderzoek voor de research masteropleiding Psychologie en het winnen van deze prijs van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij…

Van TikTok tot ChatGPT: digitale technologie dringt door in ons hele bestaan. Wat betekent dat voor onderwijs en opvoeding? Het gaat niet om schermtijd, maar om de aard en context van het gebruik, stelt pedagoog Marga Sikkema-De Jong in haar oratie

De Universiteit Leiden strijkt deze zomer neer op Lowlands met twee onderzoeksprojecten. Van een bloedstollend spookhuis tot een stilteperformance vol symboliek – bezoekers worden uitgenodigd om hun eigen angsten en gevoelens te onderzoeken, en daarmee de wetenschap vooruit te helpen.

Astronomen onder leiding van Simon Portegies Zwart gebruikten simulaties om te reconstrueren hoe drie sterren 60.000 jaar geleden uit de sterrenhoop R136 werden geslingerd. Uit de analyse blijkt dat er vijf sterren betrokken waren bij de gebeurtenis in de Tarantulanevel.

Geweldsconflicten en burgeroorlogen in Tsjaad belemmeren voor de meeste plattelandshuishoudens de weg naar voedselzekerheid, landbouwactiviteiten en toegang tot essentiële diensten zoals gezondheidszorg. In haar proefschrift stelt Nakar Djindil Syntyche dit probleem aan de kaak. Ze promoveerde op 24…

Micro-organismen die tijdelijk ‘in slaap vallen’ spelen een belangrijke rol bij de evolutie en het voortbestaan van de populatie waar ze deel van uitmaken. Wiskundige Shubhamoy Nandan deed onderzoek naar die ‘sluimerstand’ bij micro-organismen op basis van een vernieuwend wiskundig model.

Op de Honoursconferentie deelden studenten interessante projecten en waardevolle lessen uit hun honourstijd met elkaar. Als kers op de taart kregen ze de gelegenheid om – op interdisciplinaire wijze – de discussie met elkaar aan te gaan. “Dit soort events zouden we elke week moeten hebben!”

Klimaatinterventies leiden niet tot meer klimaatactie onder Nederlanders, maar ze vergroten wel het bewustzijn over klimaatverandering.

Wat als AI niet alleen ingenieurs ondersteunt, maar ook echt met ze samenwerkt? Een groot samenwerkingsverband, waaronder de Universiteit Leiden, krijgt 3,7 miljoen euro om dit te onderzoeken. Ze richten zich op slimme samenwerking tussen mens en AI in technische vakgebieden, zoals de autotechniek.

Bestrijdingsmiddelen kunnen een giftige cocktail vormen als ze in combinatie voorkomen in het oppervlaktewater. Dat blijkt uit onderzoek dat de Universiteit Leiden en het RIVM maandag 14 oktober presenteerden. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat vroeg het Leidse Centrum voor Milieuwetenschappen…

Op papier wordt het gerecycled, maar in werkelijkheid belanden enorme hoeveelheden plastic afval uit Nederland in Aziatische zeeën. Onderzoekers van het Leidse Centrum voor Milieuwetenschappen brachten in kaart wat er gebeurt met plastic voedselverpakkingen uit Nederland. Ze publiceerden hun resultaten…

Jojanneke van der Toorn trapt het nieuwe Academia@WorkplacePride jaar af met het LGBTIQ+ Workplace Inclusion Symposium. Sociaal psycholoog Van der Toorn wil kennis delen over en ervaringen ophalen met diversiteit en inclusie op het werk.

De Universiteit Leiden wil geen nieuwe onderzoekssamenwerkingen meer aangaan met bedrijven uit de fossiele industrie die zich niet intensief en aantoonbaar inzetten voor het behalen van de doelen uit het Klimaatakkoord van Parijs. Lopende projecten kunnen wel worden afgemaakt.

Wanneer leg je een scriptievoorstel voor aan de Commissie Ethiek? En hoe zorg je ervoor dat studenten hun data goed opslaan? Op 9 juni kunnen scriptiebegeleiders met dergelijke vragen terecht op de Onderwijsmiddag Ethiek. Hoogleraar Herman Paul en beleidsmedewerker Marcel Belderbos vertellen er meer…

Onderwijs

Met wiskunde bepalen of wetenschappelijke resultaten wel of niet significant zijn. Peter Grünwald, hoogleraar Statistisch Leren aan het Mathematisch Instituut (MI) en senior onderzoeker in de Machine Learning onderzoeksgroep van het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI), heeft een ERC Advanced Grant…

De interdisciplinaire minor AI & Society van de Universiteit Leiden brengt studenten en docenten uit allerlei vakgebieden bij elkaar. Samen bekijken ze de impact van AI op de maatschappij. Studenten zijn enthousiast over die samensmelting van werelden.

E-mailverkeer is vaak niet het eerste waar men aan denkt bij duurzaamheid. Toch breng je met e-mails al snel kilo’s extra CO2 per jaar de lucht in. Met deze en vele andere duurzaamheidsuitdagingen gingen studenten van het LDE Bachelor Honours Programme Sustainability aan de slag, in opdracht van praktijkpartners.…

Floor van Meer won de eerste Trial & Error Award voor haar onderzoek naar het effect van afgeleid zijn tijdens eten op eetgedrag. Deze prijs van het Journal of Trial & Error (JOTE) is een eerbetoon aan het vaak ondergewaardeerde aspect van onderzoek: leren van fouten. Voor haar publicatie ontving Van…

Archeoloog prof.dr. Bleda Düring heeft een prestigieuze ERC Advanced Grant toegekend gekregen voor zijn onderzoek naar het ontstaan van sociale ongelijkheid in de overgang van de koper- naar de bronstijd op Cyprus. Aan de hand van opgravingen, isotopenanalyse en culturele interpretaties onderzoekt hij…

Researchmasterstudent geschiedenis Jesse Dijkshoorn werkte mee aan een transcriptiesysteem voor middeleeuwse teksten. ‘Leuk om de middeleeuwen toegankelijk te maken voor mensen.’