Via Leiden naar Japan: 'Als NOS-correspondent leer ik het land echt kennen'
Het was een familievriend die tegen hem zei om te stoppen met zijn zelfdestructieve werk in de IT. 'Ga iets doen met je leven.' Op 23-jarige leeftijd begon Anoma van der Veere daarom aan de opleiding Japanstudies in Leiden. Na Den Haag, Delft en Leiden is Tokyo nu zijn uitvalsbasis, als onderzoeker en correspondent voor de NOS.
'Ik ben opgegroeid op de grens van de Schilderswijk en de Transvaalbuurt, dat was niet altijd even makkelijk, zeker niet als Aziatische jongen', vertelt Van der Veere. In zijn kindertijd ontstond ook zijn interesse in Japan, met dank aan familievriend Fred die hem iedere dag van school kwam halen. 'Hij liet me kennismaken met de Japanse cinema, zoals Seven Samurai van regiseur Kurosawa en Akira, de eerste animatiefilm die ik zag.'
'Ga iets doen met je leven'
Toch rolde Van der Veere uiteindelijk de IT-sector in, maar was daar niet gelukkig. 'Vlak voordat Fred overleed in 2011 zei hij tegen me: "Stop met jezelf kapot te maken door werk te doen dat je helemaal niet leuk en interessant vindt. Ga iets doen met je leven." En dat ben ik gaan doen.'
Het werd Japanstudies in Leiden en dat bleek een eyeopener te zijn, niet alleen vanwege de bijzondere klasgenoten, vertelt hij met een lach. ‘In de eerste maanden waren er mensen die in cosplay naar de colleges kwamen. Maar de mensen die alleen interesse hebben in manga en die een soort fetishbeeld hebben van Japan, vielen snel af.'
Beter zelfbeeld door studie
Wat overbleef was een hechte groep van mensen die leerden over Japan als land met zijn eigen problemen, zijn eigen diversiteit en etnische minderheden. 'In Nederland en in het westen hebben we sterk de neiging om Japan te exotiseren en dat heb ik zelf als man van deels Aziatische afkomst ook altijd gevoeld: niet echt Nederlands en niet echt Aziatisch. Hoewel ik geen Japanse achtergrond heb, heeft de studie me geholpen in mijn zelfbeeld. Ik begrijp beter waar ik vandaan kom.'
Studievereniging Tanuki was nog zo’n ontdekking voor Van der Veere. Hij werd lid, bestuurslid en in zijn derde jaar was hij zelfs praeses. 'Het is een plek waar ik vriendschappen heb gemaakt.'
Fikser tijdens Olympische Spelen
Van der Veere verhuisde naar Japan voor zijn promotietraject aan de Universiteit van Osaka. Daar ontstond ook het contact met de NOS. Tijdens de Olympische Spelen van 2021 in Tokyo kluste hij bij als fikser en werkte hij met veel plezier twee maanden voor correspondent Sjoerd den Daas. Toen Japan-correspondent Kjeld Duits ook nog eens stopte, sprong Van der Veere in het diepe.
'Ik doe dit werk pas anderhalf jaar, maar ontdek nu eigenlijk pas hoe divers Japan echt is'
Verhalen maakte hij over de terugkeer in de maatschappij van voormalig Yakuza-leden (Japanse maffia), over een kernbomoverlevende in Hiroshima en hij ging naar Okinawa voor een verhaal over de vele militaire bases op het eiland. 'Ik doe dit werk pas anderhalf jaar, maar ontdek nu eigenlijk pas hoe divers Japan echt is: van zee-egelvissers in Kushiro tot de Pride in Tokyo.'
Naast zijn werk als journalist werk hij ook nog één dag in de week voor de Universiteit Leiden. Aan het Leiden Asia Centre doet hij onderzoek naar publiek beleid in Japan. Zo is hij een project aan het afronden rond de digitale gezondheidszorg in het land en start binnenkort een onderzoek naar het Japanse defensiebudget. 'Mijn onderzoek leert me waar de gaten in het publieke beleid zitten en daar kan ik als correspondent verhalen over maken.'
Japan of Nederland?
Hoewel het correspondentschap bevalt zal Japan nooit zijn thuisland worden, dat is en blijft Nederland. 'Ik mis een bepaalde spontaniteit in de dagelijkse dingen. Een simpel grapje maken met een serveerster in een restaurant, daar wordt in Japan al snel met verbazing op gereageerd. Maar het grootste gemis zijn mijn vrienden en familie. Op een gegeven moment kom ik terug naar Nederland, dat is zeker.'
Tekst: Tim Senden
Hoofdfoto: Verslag van de Pride in Tokyo / NOS