Breinfestival: Wat gebeurt er in onze hersenen als we alledaagse activiteiten uitvoeren?
Is het schadelijk als je vlak voor het slapen gaan nog op een scherm kijkt? Worden we dom door het gebruik van een TomTom? En wat is de impact van een kopbal op onze hersenen? Krijg antwoord op deze en andere vragen op het breinfestival ‘Over de Kop’ op 12 juni.
Het ‘Over de Kop’ festival is een interactief symposium dat neurowetenschapper Hanneke Hulst samen met De Jonge Akademie en stichting Brein in Beeld organiseert. Op het festival staat de vraag centraal: wat gebeurt er in onze hersenen als we alledaagse activiteiten uitvoeren? Iedereen – studenten, medewerkers, Leidenaars of andere geïnteresseerden – is welkom om aan de hand van lezingen, een brein-pubquiz en een hersenmarkt een antwoord te vinden op deze vraag.
Kennis uit eerste hand
Met het breinfestival wil Hulst meer bewustzijn creëren hoe bepaalde dingen die we doen, soms zelfs zonder daarbij na te denken, van invloed zijn op onze hersenen en in sommige gevallen schadelijk kunnen zijn. Daartoe heeft ze verschillende wetenschappers uitgenodigd die ieder vanuit hun eigen expertise op een laagdrempelige manier iets over het onderwerp vertellen. ‘Het zijn stuk voor stuk experts in hun vakgebied, waardoor kennis uit eerste hand naar het publiek wordt gebracht’, aldus Hulst.
Zo zal Iris Sommer ingaan op de manier waarop ons voedingspatroon ons immuunsysteem beïnvloedt. Hoe werkt deze brein-darmconnectie precies en op welke manier beïnvloedt deze onze hersenen? Daarnaast zal Ineke van der Ham iets vertellen over de impact van het gebruik van navigatiesystemen op onze hersenen. We gebruiken tegenwoordig allerlei devices om te navigeren en verdwalen nog maar zelden. Een positieve ontwikkeling zou je zeggen...of toch niet? Wat betekent het voor onze hersenen nu zij niet meer tot dit soort activiteiten worden uitgedaagd?
Rolf Fronczek van het LUMC zal spreken over slaap:. Wat is dat eigenlijk, waarom slapen we, hoe wordt slaap geregeld in de hersenen? En wat gaat er mis als iemand slaapproblemen ervaart? Daarnaast zal hij praktische adviezen geven aan mensen met slaapproblemen. Fronczek licht alvast een tipje van de sluier. ‘Voor je biologische klok is licht erg belangrijk. Zorg op tijd voor minder licht. Vermijd het licht van beeldschermen voordat je gaat slapen, maar lees bijvoorbeeld een boek bij kaarslicht. En zorg in de ochtend voor goed en fel licht, zodat je biologische klok weet dat het ochtend is.’
Hanneke Hulst: 'Als je echt wilt snappen hoe het gaat met de mens, zul je zowel de biologische, psychologische als sociale factoren moeten meewegen'
Hulst vindt het belangrijk dat er op het festival vanuit verschillende perspectieven naar de hersenen wordt gekeken. ‘Vaak zijn we vanuit onze hyperspecialisaties heel erg gefocust op één specifiek probleem. Bij een geheugenprobleem wil je als neurowetenschapper bijvoorbeeld graag weten waar het in de hersenen misgaat. Als je vervolgens vergeet te kijken naar andere factoren, zoals het slaappatroon, medicatiegebruik of hoe iemand sociaal gezien functioneert, kan het zomaar zijn dat je de verkeerde conclusies trekt. Als je echt wilt snappen hoe het gaat met de mens, zul je zowel de biologische (hersenen), psychologische (gedrag en denken) als sociale factoren moeten laten meewegen. Als je dat niet doet, zul je altijd een beperkt beeld van de werkelijkheid hebben.'
Praktische informatie
Het breinfestival 'Over de Kop' vindt plaats op maandag 12 juni 2023 van 19:15 - 22:15 uur in de Lorentz-zaal, KOG (Steenschuur 25) in Leiden
Koop hier je kaartje