Meer ruimte voor sociale en geesteswetenschappen in discussies over gezondheid in Afrika
Het Leiden University Network for Health in Africa (LUNHA) wil de focus verleggen binnen de mondiale gezondheidszorg naar gelijkheid, rechtvaardigheid en inclusie door meer ruimte te creëren voor sociale- en geesteswetenschappen. Door samenwerking met verschillende partners, waaronder maatschappelijke organisaties, beleidsmakers en de academische wereld in Afrika, wil LUNHA een kritische discussie op gang brengen en de onderzoeksrichting van wereldwijde gezondheid veranderen.
Milieu-uitdagingen bedreigen het welzijn en de ontwikkeling van Afrika
Klimaatverandering, aantasting van de biodiversiteit, de dreiging van pandemieën en milieuproblemen veroorzaken ernstige uitdagingen in Afrika. Deze problemen zijn niet alleen theoretisch; ze zijn écht en kunnen de vooruitgang die in de loop der jaren is geboekt op het gebied van gezondheid, welzijn en ontwikkeling tenietdoen. Ongebruikelijke hittegolven, extreme weersomstandigheden, vervuiling en voedseltekorten maken het leven moeilijk voor verschillende gemeenschappen. Daarnaast brengen het verlies van plant- en diersoorten, luchtvervuiling en milieuschade ecosystemen in gevaar die schone lucht, water, voedsel en andere essentiële hulpbronnen leveren voor toekomstige generaties.
Technologie en wereldgezondheid: onbedoelde gevolgen en de noodzaak van verandering
Technologie wordt steeds vaker gebruikt om deze problemen op te lossen, maar er wordt niet genoeg aandacht besteed aan hoe dit bestaande ongelijkheden beïnvloedt. Ter voorbereiding op de toekomstige uitdagingen moeten we anders gaan denken over gezondheid en welzijn. Wereldgezondheid bestaat als vakgebied al zo'n twintig jaar, maar wordt steeds vaker bekritiseerd omdat het de onderliggende oorzaken van ongelijkheid en onrechtvaardigheid op gezondheidsgebied niet aanpakt. Integendeel, het versterkt vaak bestaande ongelijkheden en machtsonevenwichtigheden.
LUNHA is begin 2023 van start gegaan als een multidisciplinaire samenwerking in het kader van de Sectorplannen Sociale Wetenschappen en Geesteswetenschappen tussen het Centrum voor Afrikaanse Studies en de afdelingen Rechtsgeleerdheid, Geschiedenis en Antropologie van de Universiteit Leiden. Miriam Waltz, Assistant Professor Gender Justice and Health Technologies, Sheila Varadan, Assistant Professor Children's Rights and Global Health, en Sara de Wit, Assistant Professor in African Studies and Histories of Global Health geven vorm aan deze nieuwe hub.
Wat zijn hun ambities met LUNHA?
Miriam Waltz - Universitair docent Gender Justice and Health Technologies
'Als antropoloog zal mijn werk voor de hub gebaseerd zijn op etnografisch onderzoek, voortbouwend op mijn eerdere werk in Kenia en Zuid-Afrika. In antropologie is het belangrijk om een holistisch perspectief te hanteren dat rekening houdt met diverse vormen van ongelijkheid, iets wat ook LUNHA nastreeft. Ik zal nauw samenwerken met gemeenschappen die te maken hebben met vervuiling en blootstelling om te begrijpen hoe dit hun gezondheid beïnvloedt en hoe ze zich aanpassen aan of verzetten tegen deze uitdagingen.
Bij LUNHA willen we niet alleen ons eigen onderzoek doen, maar ook als een 'hub' fungeren waar wetenschappers van verschillende disciplines, zowel binnen als buiten de universiteit, evenals maatschappelijke organisaties, activistische groepen en beleidsmakers samenkomen. Ons doel is om in dialoog te treden met mensen en groepen op het Afrikaanse continent, zodat ons werk relevant, inclusief en kritisch is. We zullen actief netwerken opbouwen en staan open voor externe input om onze onderzoeksrichting te beïnvloeden. Omdat we streven naar 'heroriëntaties', geldt dit ook voor hoe informatie en eigendom worden gedeeld.'
Sheila Varadan - Universitair docent Children’s Rights and Global Health
'Als rechtsgeleerde gespecialiseerd in mensenrechten en kinderrechten, is mijn focus om ervoor te zorgen dat de rechten van de huidige generaties niet verward worden met wat we verschuldigd zijn aan toekomstige generaties op het gebied van eerlijkheid. Nu Afrika wordt beschouwd als het jongste continent ter wereld, wordt de vraag steeds dringender hoe we antimicrobiële medicijnen voor de volgende generaties kunnen behouden.
Ik doe onderzoek naar antimicrobiële resistentie en waarom het belangrijk is om op een eerlijke manier naar duurzame oplossingen voor deze medicijnen te kijken. Ik bekijk hoe de acties (of het gebrek daaraan) van vandaag direct van invloed zijn op de gezondheid en overleving van toekomstige generaties. Ook onderzoek ik hoe maatregelen die bedoeld zijn om toekomstige generaties te helpen, zoals beperkingen op het gebruik van antibiotica, directe gevolgen kunnen hebben voor het leven en de bestaansmiddelen van de huidige generaties, vooral wanneer antibiotica cruciaal zijn voor zwakke gezondheidssystemen en slechte hygiëne. Het afwegen van de uitdagingen van wereldwijde crises tegen de principes van intergenerationele rechtvaardigheid en mensenrechten is een essentieel onderdeel van mijn werk bij LUNHA.'
Sara de Wit - Universitair docent African Studies and Histories of Global Health
'Met mijn achtergrond in historische antropologie, Afrikaanse studies en wetenschaps- en technologiestudies, wil ik bij LUNHA nieuwe kansen creëren voor het samenbrengen van diverse kennis, omdat gezondheid en welzijn voor verschillende mensen verschillende dingen betekenen. De wereldwijde gezondheidssector, die sterk leunt op biomedische benaderingen, kijkt echter meestal anders naar gezondheid. We moeten de geesteswetenschappen en kritische sociale wetenschappen meer aandacht geven in het wereldwijde gezondheidsdomein en bredere perspectieven mogelijk maken. Bij het nastreven van mondiale gezondheid in de toekomst, vergeten we vaak de belangrijke geschiedenissen van wereldwijde gezondheid en interventies, die steeds technischer worden.
We vergeten vaak de belangrijke geschiedenis van wereldwijde gezondheidsacties en hoe ideeën over gezondheid veranderen. Het is cruciaal om deze geschiedenis te onderzoeken en te laten zien. Een manier om dit te doen is door te kijken naar hoe ideeën over wereldgezondheid zich in de tijd hebben ontwikkeld en hoe ze van invloed zijn geweest op specifieke kennisuitwisselingen en projecten. LUNHA moet een levendige plek zijn waar verschillende kennisgebieden samenkomen en diverse perspectieven worden gewaardeerd in zinvolle gesprekken. We hebben nieuwe benaderingen nodig uit de geesteswetenschappen en sociale wetenschappen om te begrijpen hoe mondiale gezondheidsproblemen en wereldwijde ontwikkelingen samenhangen.'