Bij de Universiteit Leiden studeer je Management van de Publieke Sector in Den Haag, het hart van de Nederlandse democratie, aan een van de grootste en oudste instituten. De locatie biedt een unieke kans om wetenschap en praktijk te combineren in het klaslokaal, en je hebt gemakkelijk toegang tot publieke…

Het universum dijt uit en de snelheid waarmee dit gebeurt hangt nauw samen met de leeftijd van het heelal. Maar tussen twee recente metingen van de precieze uitdijingssnelheid zit een gat van 10%. Kosmologen uit Leiden en Heidelberg hebben dit gat nu voor de helft gedicht.

Een team van Leidse en Amerikaanse astronomen heeft een nieuwe manier ontdekt om verre sterrenstelsels in kaart te brengen. Ze namen daarvoor de vingerafdruk van zuurstof in een verafgelegen sterrenstelsel waar, iets wat doorgaans vanaf aarde niet goed mogelijk is. De onderzoekers publiceren hun bevindingen…

Het leven van sterrenstelsels wordt gekenmerkt door sterk wisselende gedragingen, waarbij ze of enorm veel nieuwe sterren vormen, of nauwelijks sterren vormen, maar niet veel daartussenin. Een nieuwe studie toont aan dat dit bipolaire gedrag, manisch of depressief, de norm blijkt te zijn in het vroege…

Astronomen hebben met waarnemingen van de Hubble-ruimtetelescoop van de afgelopen 16 jaar een nieuwe foto samengesteld van het verre heelal. Het zogeheten Hubble Legacy Field bevat zo’n 265.000 sterrenstelsels tot aan de periode van 500 miljoen jaar na de oerknal. De Leidse astronomen Rychard Bouwens…

Van oerknal tot supergeleiding. In de lange geschiedenis van de universiteit zijn heel wat baanbrekende ontdekkingen gedaan.

Lezing, Studium Generale

Op vrijdag 19 mei 2017 vindt de negende editie van de Museumnacht Leiden plaats. Het thema ‘Over Time’ staat dit jaar centraal. Negen musea nemen deel, en de binnenstad is die nacht prachtig verlicht.

Het onderwijsprogramma Universe Awareness (UNAWE) heeft in september 2016 een reeks onderwijsactiviteiten georganiseerd op basisschool De Verrekijker in Katwijk, een school voor vluchtelingenkinderen.

Een internationaal team van sterrenkundigen, onder wie de Leidse astronomen Corentin Schreiber en Ivo Labbé, heeft een reusachtig sterrenstelsel ontdekt uit de tijd dat het heelal pas 1,6 miljard jaar jong was. Het stelsel moet kort na de oerknal extreem snel gegroeid moet zijn, wat ingaat tegen alle…

Felle explosies van licht en zwaartekrachtgolven gaan overal over de hemel af. Zelflerende machines kunnen deze pas ontdekte dynamische kant van het heelal in kaart brengen. Hiervoor kent de Nationale Wetenschapsagenda 5 miljoen euro toe aan CORTEX, het Centrum voor Onderzoek in Real Time naar het Explosieve…

Een internationaal team van astronomen heeft de meest gevoelige beelden van het heelal gepubliceerd die ooit op lage radiofrequenties zijn verkregen. Ze zijn gemaakt met de international Low Frequency Array (LOFAR). ‘LOFAR heeft het unieke vermogen om hemelopnamen van hoge kwaliteit te maken op metergolflengten’,…

Je kiest voor de studie Sterrenkunde wanneer je geïnteresseerd bent in het heelal, en wiskunde B en natuurkunde tot je sterkste vakken behoren.

De vroegste sterrenstelsels in het heelal lijken op een draaikolk, vergelijkbaar met ons eigen sterrenstelsel de Melkweg. Dat ontdekte een internationaal team astronomen uit onder andere Leiden.

Een internationaal team van astronomen heeft een groot reservoir van heet gas ontdekt in de cluster-in-wording rond het Spinnenwebstelsel. De sterrenkundigen voorspellen, mede op basis van dat hete gas, dat de cluster-in-wording zal uitgroeien tot een van de grootste objecten in het heelal. Daardoor…

Moleculen zijn de bouwstenen van het leven. Ze ontstaan door chemische reacties die plaatsvinden als atomen met elkaar botsen. In het ijle heelal zijn deze botsingen zeldzaam en de omstandigheden extreem. Toch zijn ook hier complexe moleculen te vinden en gebeuren er dus chemische reacties. Hoogleraar…

Van telescopen tot sciencefiction: in één semester ontdekken studenten zonder natuur- of sterrenkundige achtergrond het heelal. De eerste lichting studenten begon afgelopen maand aan de nieuwe minor Our Universe.

De bacheloropleiding Sterrenkunde aan de Universiteit Leiden is één van de weinige bacheloropleidingen in Nederland die gericht is op het vakgebied sterrenkunde in zijn volledige breedte. Het onderwijs wordt verzorgd door de Sterrewacht Leiden, een van de meest toonaangevende onderzoeksinstituten ter…

In 1969 bereikte de studentenopstand de Leidse universiteit. Oproerige studenten botsten er met de traditionele corpsstudent. In het publieke beeld bleven het Leids Studentencorps en de Vereniging voor Vrouwelijke Studenten bolwerken van behoud. Maar klopte dat? Reünisten van Minerva gingen vijftig…

Een internationaal team onder leiding van de Leidse sterrenkundige Paul van der Werf heeft ontdekt dat zich rond een zwart gat in het jonge heelal een ondoorzichtige schijf van gas en stof bevindt waarin in hoog tempo jonge sterren ontstaan. Het team deed de onverwachte ontdekking bij een succesvolle…

Een internationaal team astronomen, onder leiding van sterrenkundigen werkzaam aan de universiteiten van Amsterdam, Leiden en Hawaii, mag als een van de eerste in de wereld gaan meten met de James Webb Space Telescoop. Met hun project 'Ice Age' gaan ze ijzige stofdeeltjes in de ruimte onderzoeken.

In 2012 bestaat de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) 50 jaar. Om dit te vieren worden wereldwijd activiteiten georganiseerd. Op 5 oktober wordt de ESO-jubileumtentoonstelling geopend in de historische Leidse Sterrewacht. Deze tentoonstelling, met de toepasselijke naam 'Spectaculair Heelal', bestaat…

Grote telescopen kijken zo ver het heelal in, dat ze ook miljarden jaren terug in de tijd kijken. De opvolger van de Hubble ruimtetelescoop, de James Webb telescoop, zal vanaf 2018 zicht krijgen op de periode vlak na de Oerknal waarin de eerste sterren en sterrenstelsels ontstonden. Leidse astronomen…

Voor groep 5/6 basisschool.

In het programma ‘De Nacht van NTR’ op NPO Radio 1 vertelt hoogleraar Moleculaire Astrofysica Ewine van Dishoeck over de James Webb-ruimtetelescoop waar ze zelf aan heeft meegewerkt. Daarnaast geeft ze een persoonlijke inkijk in haar leven en loopbaan.

Astronomen hebben met de Hubble Ruimtetelescoop voor het eerst de vroege fase van stervorming gezien van de kern van een ellipsvormig sterrenstelsel, 3 miljard jaar na de oerknal. De groeiende kern vlamt op door het licht van miljoenen pasgeboren sterren die in razend tempo worden gevormd. Het team,…

Hoe ontstaan sterren en planeten? Is er leven mogelijk buiten de aarde? Dit onderzoekt hoogleraar moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck van de Universiteit Leiden. Voor haar baanbrekende werk krijgt ze de prestigieuze Kavli-prijs in de categorie astrofysica: 1.000.000 dollar en een gouden medaille.…

Maar liefst 72 nieuwe kandidaat-sterrenstelsels, dat is het resultaat van de diepste waarneemcampagne ooit. Een internationaal team astronomen met een grote Nederlandse en Leidse inbreng publiceert erover in tien artikelen in een speciale editie van het vakblad Astronomy & Astrophysics.

Sterrenkundigen houden zich bezig met fundamentele vraagstukken. Zo onderzoeken zij hoe alles in het heelal is ontstaan, inclusief de sterren, zoals de zon. Ook speuren ze naar bewijs voor buitenaards leven en proberen ze de oorsprong van de Aarde en de planeten te begrijpen. Dit maakt sterrenkunde…

De zoektocht naar leven elders in het heelal is weer een stapje verder, dankzij de Leidse astrofysicus Matteo Brogi. In zijn proefschrift, waarop hij cum laude promoveerde, demonstreert hij een nieuwe methode om verre planeten te onderzoeken.

De komst van SRON Utrecht naar Zuid-Holland biedt veel kansen op het vlak van wetenschap, technologie en instrumentenbouw. Op donderdag 29 maart werd succesvol gestart met het uitwerken van die kansen.

Hoogleraar Vorming van sterrenstelsels Joop Schaye verscheen in het NRC over de tot dusver onzichtbare gloed die het hele heelal verlicht. Hij was onderdeel van een internationaal team van astronomen dat deze ontdekking publiceerde in vakblad Nature.

Voor het eerst is het gelukt de driedimensionale beweging van individuele sterren in een sterrenstelsel buiten de Melkweg te meten. Een Gronings-Leidse onderzoek geeft een inkijkje in de verdeling van de donkere materie die het stelsel domineert. Ze publiceren hun bevindingen op 27 november in Nature…

Bijzonder nieuws voor Sterrewacht Leiden: twee onderzoeksteams hebben een prestigieus ALMA Large Programme toegewezen gekregen. Daarmee mogen ze met een van de krachtigste telescopen ter wereld onderzoeken hoe sterrenstelsels in het vroege heelal zijn ontstaan en zich hebben ontwikkeld.

Astronomen van onder meer SRON en de Sterrewacht Leiden hebben met ESA’s ruimtetelescoop XMM-Newton gas gevonden dat één van de puzzelstukjes vormt om de totale hoeveelheid ‘normale’ materie in het heelal in kaart te brengen. Het onderzoek wordt 21 juni gepubliceerd in Nature.

De meeste materie in het heelal is onzichtbaar, vermoeden veel astronomen. Maar hoe weeg je donkere materie die je niet kunt zien? Hoogleraar Henk Hoekstra zoekt naar een oplossing. Oratie op 25 juni.

Leids astronoom Giovanni Rosotti heeft voor zijn onderzoek naar jonge exoplaneten een Veni-financiering gekregen, zo maakte de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) vandaag bekend. Deze beurs biedt veelbelovende jonge wetenschappers de mogelijkheid om gedurende drie jaar hun…

Radiosignalen die de 'Square Kilometre Array' (SKA) telescoop gaat opvangen, zullen worden verstoord door onze ionosfeer. Huub Röttgering en Joost Kok, wetenschappelijk directeuren van de Leidse Sterrewacht en het Leiden Institute for Advanced Computer Science (LIACS), gaan met een NWO-subsidie onderzoeken…

Het lesprogramma Leven in het Heelal is voor iedereen vrij te gebruiken. Op de pagina's aan de linkerkant staan een overzicht van elke les en alle documenten die je nodig hebt om de lessen uit te voeren.

Met zijn slimme meetmethoden was Ignas Snellen de eerste die met zijn team onder andere koolmonoxide ontdekte bij exoplaneten. Voor zijn pionierswerk ontvangt de Leidse astrofysicus de Spinozapremie, de belangrijkste wetenschapsprijs van Nederland. Dankzij de premie van 2,5 miljoen euro kan zijn onderzoeksgroep…

Ruimteonderzoeksinstituut SRON dat nu in Utrecht is gevestigd, komt naar Zuid-Holland. Het instituut dat onder meer hoogwaardige technologische instrumenten bouwt voor sterrenkundig onderzoek, aardgericht onderzoek en onderzoek naar exo-planeten, krijgt een nieuw onderkomen naast de Science Campus van…

De Astronomy & Society Group van de Sterrewacht Leiden brengt het publiek in contact met de wonderen van het heelal en deelt wetenschappelijke, technologische, culturele en educatieve aspecten van de sterrenkunde met de samenleving.