Eerder dit jaar werd een nieuw fellowship aan het Scaliger Instituut van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) bekend gemaakt: de Lingling Wiyadharma Fellowship. Het fellowshipprogramma is onderdeel van het Lingling Wiyadharma Fonds.

De laatste jaren staat het koloniale verleden van Nederland volop in de belangstelling. In 2020 was het vijfenzeventig jaar geleden dat Indonesië onafhankelijk werd; twee jaar later bood premier Rutte ‘diepe excuses’ aan voor het structureel geweld dat in de dekolonisatieoorlog was gebruikt. We leven…

In de serie tafelgesprekken ‘Van kluis naar kussen’ krijgt de kijker een blik achter de schermen van de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). In deze aflevering staan ter gelegenheid van internationale vrouwendag -8 maart- vrouwen in de fotografie centraal. Aan de hand…

Marcus Tullius Cicero (106-43 v.Chr.) is een van de beroemdste Latijnse auteurs uit de klassieke oudheid. Zijn ongeëvenaard geachte retorische vaardigheden hebben grote invloed gehad op het politieke bedrijf. Ook zijn republikeinse idealen informeren nog steeds het politieke debat. In de Bijzondere…

De vroege natuurfotografen werden bewonderd en bejubeld. Deze ‘jagers met camera’ wilden het publiek raken en winnen voor de natuur met close-ups van planten, dieren en vogelnesten. Ze fotografeerden zonder moderne tele- of macrolenzen. Dat maakt hun werk des te indrukwekkender.

Het Caribisch gebied van vandaag is fundamenteel gevormd door haar koloniale verleden en globalisering. Als gevolg van het kolonialisme heeft praktisch iedereen die er woont voorouders die afkomstig zijn van een ander continent. De effecten daarvan zijn nog altijd te zien in de regio. Caribische schrijvers…

Maken we het diner vegetarisch dit jaar? Houden we het toetje hetzelfde? Waar vind ik inspiratie voor een diner tijdens de feestdagen? Voor lezers die deze vragen nog graag even voor zich uit schuiven, voor zij die graag een goed verhaal bij hun culinaire bijdrage vertellen, of voor wie gewoon meer…

Leiden vervult een bijzondere rol in de Nederlandse literatuur: als setting voor verhalen én als werk- en woonplaats voor toonaangevende auteurs. Het is de stad die door Willem Bilderdijk als ‘O Leiden, Bloem der steden’ werd beschreven, maar door F. Bordewijk heel wat minder glamoureus werd afgeschilderd.…

In november verwelkomde de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) de eerste Lingling Wiyadharma Fellows in de leeszaal Bijzondere Collecties. Fellows Chin Nyuk Tin, Evi Fuji Fauziyah en Arman AZ doen alle drie verschillende onderzoeken. Toch zijn hun doelen hetzelfde: bruggen slaan tussen Zuidoost-Azië…

Van de snel stijgende wereldwijde temperaturen tot de steeds toenemende frequentie van extreme weersomstandigheden, ieder jaar worden de gevolgen van de klimaatcrisis duidelijker. Kan literatuur ons helpen ons een leven na de klimaatverandering voor te stellen?

Wanneer realiseer je je dat we anders moeten kijken naar Indische foto’s? En in hoeverre vullen fotografische en literaire bronnen elkaar aan over hoe je naar Indië en de Indische literatuur kijkt? In deze aflevering van De postkoloniale podcast is acteur en fotograaf Thom Hoffman te gast. Indië speelt…

Van bloemen, planten en gesteenten tot vulkanen, vogels, vissen, insecten en andere dieren. In de negentiende eeuw kreeg het natuuronderzoek in Indië een nieuwe impuls. In 1815 vertrok Caspar Georg Carl Reinwardt in opdracht van koning Willem I naar Java om onderzoek te doen naar de natuurlijke gesteldheid…

De komst van Molukse militairen en hun gezinnen, treinkapingen in Drenthe en de Molukse band Massada: de kennis van de doorsnee Nederlander over de Molukken en hun bewoners houdt daarmee wel zo’n beetje op. En dat is jammer want de Molukse geschiedenis heeft zoveel meer te bieden, waaronder de Molukse…

Donderdag 10 oktober werd de Nobelprijs voor de Literatuur voor 2018 én 2019 uitgereikt, respectievelijk aan Olga Tokarczuk en Peter Handke. Ontdek waarom de prijs dit keer voor twee jaar werd uitgereikt, en wat de UBL in de collectie heeft van de winnaars.

Wie kent Jan Wolkers niet? Hij is een van de meest gelezen auteurs van ons land, hij verscheen vaak op televisie en in andere media en toch is hij maar half gekend. Met de tentoonstelling De zeven gezichten van Jan Wolkers wil de Universitaire Bibliotheken Leiden daar verandering in brengen. Tegelijkertijd…

Hoe te schrijven over de terreur van totalitaire regimes, over het leed, de onderdrukking, vervolging en vernietiging die daaruit voortkomen? En hoe komt het dat schrijvers in de nationaalsocialistische concentratie- en vernietigingskampen, ondanks de immense druk en huiveringwekkende omstandigheden,…

Ingrid Simons, Annesas Appel, Natasja Kensmil, ze zijn allen aanwezig met hun werk in de collecties van de UBL. Met hen nog zo’n 120 andere vrouwelijke kunstenaars. Dat lijkt heel wat maar het aantal mannelijke kunstenaars is vele malen groter, ongeveer 4000. Wat vinden wij van die cijfers, wat zouden…

Over Wilhelmina werd gezegd dat zij koningin was van het grootste moslimland ter wereld. Dat was toen Nederland de kolonie Nederlands-Indië nog had. Nu is Indonesië het land met de meeste islamitische inwoners ter wereld. De islam heeft uiteraard ook sporen nagelaten in de koloniale literatuur over…

Ter gelegenheid van de 220ste sterfdag van Betje Wolff (en Aagje Deken) én ter gelegenheid van de verschijning van de nieuwe biografie door Marita Mathijsen, wordt op donderdag 12 december een symposium gehouden over Betje Wolff, misschien wel de modernste schrijver van de achttiende eeuw.

Ze hadden geen Twitter, maar wel brochures: katholieken en 'moderne protestanten' tussen 1840 en 1870. Daarmee bevochten ze vol passie elkaars ideeën. Ineke Smit maakte een catalogus van de brochures uit de collectie van de Universiteitsbibliotheek en overziet de discussie. Promotie 17 september.

Een tijdreis langs voorouders en toekomstige generaties, vergezichten aan een waslijn en LEGO-creaties. Het kwam allemaal voorbij tijdens de Verderkijkdag, waar creatievelingen hun blik op de toekomst van studeren uitwerkten.

Op dinsdag 26 oktober is de online tentoonstelling ‘De wereld van Jan Wolkers’ gelanceerd, tijdens de boekensalon met Karina Wolkers, Arnon Grunberg en Wolkersbiograaf Onno Blom. Als gastcurator heeft Blom, samen met conservatoren van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL), een tentoonstelling samengesteld…

Hard werk, gelukte en mislukte experimenten, dwaalsporen en toeval. Slechts zelden komen wetenschappelijke ontdekkingen tot stand door een eenmalige geniale ingeving. Wetenschap is het verhaal van mensen getekend door doorzettingsvermogen en tegenslag, geduld en ongeduld, concurrentie, miskenning en…

Excuses voor het slavernijverleden. Op 19 december 2022 bood premier Mark Rutte die namens de Nederlandse staat aan en op 1 juli 2023 volgde koning Willem-Alexander. Die tweede datum, waarop het precies 150 jaar geleden was dat de slavernij feitelijk werd afgeschaft in Suriname, markeerde ook het begin…

Op donderdag 27 januari zijn Rick Honings, Coen van ’t Veer en Jacqueline Bel te gast in de online boekensalon van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Hoofdconservator Garrelt Verhoeven interviewt de drie redacteuren over het boek De postkoloniale spiegel. De Nederlands-Indische letteren herlezen.…

Hoe zien wij vriendschap? En hoe hebben schrijvers door de eeuwen heen die onvoorwaardelijke vertrouwensband beschreven in gedichten en in literatuur? Het is Poëzieweek! En je raadt het al; het thema is dit jaar 'Vriendschap'. Voor deze leeslijst doken wij onze collecties in op zoek naar de vele manieren…

In 2022 werd iedere euro in Nederland ongeveer 10% minder waard, prijsstijgingen vergelijkbaar met de stagflatie-periode van de jaren 1970. In hetzelfde jaar halveerde de waarde van de Argentijnse peso, terwijl prijzen in China slechts met 2% stegen. Hoe goed begrijpen we de economische mechanismen…

In november zijn er Tweede Kamerverkiezingen, maar niet iedereen gaat stemmen. Hoe komt dat, en hoe erg is dat? Internationaal onderzoek naar opkomstpercentages bij verkiezingen werpt nieuw licht op deze vraag – en biedt alternatieven.

Al jarenlang is de discussie rond Zwarte Piet in Nederland een van de meest controversiële onderwerpen in de publieke sfeer. En de hevigheid van het debat is niet veel minder geworden in deze tijd. Volgens sommigen is Zwarte Piet slechts een personage binnen een onschuldige traditie gericht op kinderen,…

Op zaterdag 11 september is het 20 jaar geleden dat twee vliegtuigen zich op een Nederlandse namiddag in het World Trade Centre in het hart van Manhattan boorden. De gebeurtenis die op ongeëvenaarde wijze live in beeld kon worden gebracht op televisie, grifte zich in het geheugen van velen, niet alleen…

Overzicht van databases, naslagwerken en websites voor onderzoek naar de Caraïben

Kunst en cultuur

Deze maand is het precies 700 jaar geleden dat een van de bekendste Italiaanse schrijvers, Dante Alighieri, overleed. 2021 is dus een Dante-jaar. Dante stierf op 14 september als Florentijnse balling in Ravenna. Hij werd vooral bekend door zijn Divina Commedia, het lange verhalende gedicht over zijn…

Tijdens de bestorming van het Capitool in de Verenigde Staten in januari 2021, verstoorden demonstranten het democratische proces in naam van ‘echte democratie’. Zowel verkozen volksvertegenwoordigers als de Capitool-bestormers zeiden te handelen in naam van ‘het volk’. Het incident illustreerde het…

Van geschreven taal tot analyse van dierengeluiden; ieder AI-gerelateerd onderwerp komt aan bod. Tijdens de Nacht van Ontdekkingen kun jij je in de UB laten meevoeren op een artistieke en wetenschappelijke reis door de volledige geschiedenis van informatie, kennisdeling en het woord.

Op 30 oktober opent de online tentoonstelling Keuzes in oorlogstijd. In de Tweede Wereldoorlog kwamen studenten en hoogleraren voor moeilijke keuzes te staan: het al dan niet tekenen van de loyaliteitsverklaring, meewerken met de bezetter of in het verzet gaan, of noodgedwongen onderduiken. Aan de hand…

Tijdens de uitreiking van de Christiaan Huygensprijs op 16 oktober, heeft wiskundige Rosa Schwarz een eervolle vermelding ontvangen. Schwarz, voormalig promovendus van het Mathematisch Instituut, ontving de vermelding voor haar proefschrift ‘Logarithmic approach to the double ramification cycle’.

Zelden heeft iemand zich zo zeer verdiept in de islam als Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936). Snouck studeerde in Leiden en promoveerde in 1880 op zijn dissertatie over Het Mekkaansche feest. Daarmee was zijn onderzoek naar de islam niet ten einde. Voor zijn onderzoek bekeerde hij zich zelfs tot…

Een map met daarin de eerste versie van Kort Amerikaans en de kopij met aantekeningen voor de 40ste druk. Karina Wolkers, weduwe van schrijver en kunstenaar Jan Wolkers, overhandigde deze op 19 oktober aan Kurt De Belder, directeur van de Leidse Universiteitsbibliotheek. Ze markeerde daarmee de overdracht…

In 1969 verklaarde Indië-veteraan Joop Hueting in een spraakmakend televisie-interview dat hij en andere Nederlandse militairen in Indonesië oorlogsmisdaden hadden gepleegd. De regering liet vervolgens door Cees Fasseur een onderzoek uitvoeren en kwam op grond daarvan tot de slotsom dat zich tijdens…

Rariteiten uit het anatomisch theater, degens van de schermschool en 17e-eeuwse portretten van de oprichters. De nieuwe Universiteitskamer in Museum De Lakenhal verbeeldt de eerste turbulente honderd jaar van de Universiteit Leiden.

De Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) nam onlangs als Associated Partner deel aan het Pagode-Europeana-China project. Het project. Hierdoor zijn nu bijna tweehonderd aan China gerelateerde items uit de Bijzondere Collecties van de UBL beschikbaar via het Europeana platform. De UBL was de enige…

Van Soledad Acosta de Samper en Albalucía Angel tot Hazel Robinson Abrahams en Amalialú Posso Figueroa. Tijdens het symposium & de workshop 'Experience and Voice: Library of Colombian Women Writers’ staan de boeken van Colombiaanse schrijfsters uit verschillende historische periodes centraal. De bijeenkomst…

Lezing

Stadswandeling

Zo af en toe duiken manuscripten op die eeuwenlang zijn verscholen gebleven in de verzamelingen van bibliotheken en archieven. In het archief van de 17de-eeuwse Bibliotheca Thysiana aan het Rapenburg in Leiden, dat wordt bewaard in de Leidse universiteitsbibliotheek, ontdekte de Rotterdamse onderzoeker…

De Nobelprijs voor de Literatuur van 2022 is toegekend aan de Franse schrijver Annie Ernaux. In een toelichting noemt de Zweedse Academie Ernaux’ ‘moed en klinische scherpte, waarmee zij de wortels, vervreemding en collectieve binding van de persoonlijke herinnering blootlegt’ als reden voor de toek…