Van kunstmatige intelligentie tot brieven uit Nederlands-Indië en van borstkankergen BRCA-1 tot de samenwerking tussen regering en oppositie: negen onderzoekers van de Universiteit Leiden ontvangen een Vidi-subsidie voor hun onderzoek.

Leiden scoort goed bij de Vici's. Onder de 31 Vici-winnaars wier namen NWO begin februari bekendmaakte, zijn vier Leidse wetenschappers. De winnaars zijn: gezinspedagoog Marian Bakermans-Kranenburg, informaticus Peter Grünwald, sterrenkundige Harold Linnartz en hoogleraar Boeddhisme Jonathan Silk.

Een nieuwe klasse polymeren is voor het eerst bij patiënten toegepast. Het gaat om de eerste nieuwe hulpstof in decennia die medicijnen beter oplosbaar maakt. Scheikundige Matthias Barz introduceerde de stof in 2014, die een uniek alternatief op de huidige opties biedt.

Wat ooit een saai en stoffig onderdeel van de chemie was, is tegenwoordig hip en booming: de elektrochemie. Met hulp van elektrochemie pakken chemici grote milieuvraagstukken aan. Marc Koper, hoogleraar Katalyse en oppervlaktechemie, is expert op dit gebied. Dit voorjaar ontving hij voor zijn werk de…

Van het ontstaan van het heelal tot de moleculen in de atmosfeer van een planeet. De eerste vijf foto’s van de James Webb Space Telescoop (JWST) laten de enorme verscheidenheid zien waarbinnen de ruimtetelescoop kan werken. Ewine van Dishoeck, hoogleraar moleculaire astrofysica, wierp dinsdag in Rijksmuseum…

Weinig onderzoekers zien heil in onderzoek naar glioblastoom, een ongeneselijke hersentumor. Alexander Kros bracht collega’s bij elkaar die de uitdaging aangaan. Europese onderzoeksfinancier ERC stelde onlangs 10,6 miljoen euro ter beschikking, een jaar eerder stelde NWO 3 miljoen euro beschikbaar.…

Hoe ontstaan sterren en planeten? Is er leven mogelijk buiten de aarde? Dit onderzoekt hoogleraar moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck van de Universiteit Leiden. Voor haar baanbrekende werk krijgt ze de prestigieuze Kavli-prijs in de categorie astrofysica: 1.000.000 dollar en een gouden medaille.…

Het klinkt futuristisch, maar het kan toch: miniatuurorganen van patiënten maken en hierin bestuderen hoe ziektes zich ontwikkelen en behandeld kunnen worden. Dat willen onderzoekers van het LUMC, de Universiteit Twente (UT), UMCG, TU Delft en het Hubrecht Instituut de komende 10 jaar bereiken met een…

Geen rekening houden met de verzadiging van medicijnendoelwitten kan leiden tot verkeerde conclusies over de werkingsduur van een medicijn. Dat schrijft voormalig promovendus Wilbert de Witte samen met de Leidse hoogleraren farmacologie Meindert Danhof, Piet van der Graaf en Liesbeth de Lange in Nature…

Tien Leidse wetenschappers ontvangen een Veni-subsidie van wetenschapsfinancier NWO. Met de subsidie, van maximaal 280.000 euro, kunnen de onderzoekers drie jaar lang hun eigen onderzoeksideeën verder ontwikkelen.

Negen studenten doken deze zomer in een uitdagend iGEM-project. Met hun idee willen ze antilichamen efficiënter maken – en leren ze ondertussen minstens zoveel over samenwerking, creativiteit en hun eigen toekomst.

Wetenschappers hebben in een laboratorium van de Universiteit Leiden laten zien dat methaan kan ontstaan op ijzige stofdeeltjes in de ruimte. Ze publiceren hun bevindingen in het tijdschrift Nature Astronomy.

Een nieuw bestuur is geïnstalleerd bij NeCEN, een ultramoderne faciliteit die wereldwijd de meest geavanceerde cryo-elektronenmicroscopen biedt. De nieuwe bestuursleden zitten vol enthousiasme: wat zijn hun ideeën voor de toekomst van de faciliteit?

Verstoringen in de darmflora kunnen invloed hebben op mentaal welzijn. Hoe kan deze kennis worden gebruikt bij het voorkomen van stress-gerelateerde aandoeningen? Psycholoog Laura Steenbergen zoekt het uit met een projectsubsidie van het Leids Universiteits Fonds (LUF) en de Gratama-Stichting.

Hoe is het om als masterstudent uit Oekraïne deel te nemen aan het Erasmus+ subsidieprogramma? Yevhenii Radchenko liep in 2018 acht maanden stage bij de Universiteit Leiden. Snel daarna kwam hij terug als promovendus. ‘Je hebt weinig te verliezen, maar veel te winnen.’

De Leidse promovenda Karin Öberg is een van de 17 winnaars van de NASA Hubble Fellowship. Na haar promotie dit najaar verhuist ze naar de Verenigde Staten voor een driejarig postdoctoraal onderzoek naar de rol van ijs bij de geboorte van sterren.

Het Instituut Biologie Leiden is per 1 mei een gasthoogleraar rijker: bioinformaticus Marnix Medema bekleedt een jaar lang de Van der Klaauw-leerstoel. Hij kijkt uit naar samenwerking en wil het bioinformatica-onderwijs een boost geven.

Leidse en Eindhovense scheikundigen hebben na decennia de discussie beëindigd over het juiste model voor de eenvoudigste chemische reactie in heterogene katalyse, die essentieel is voor brandstofcellen. Met behulp van een uniek gekromd platinaoppervlak toonden de Leidse Ludo Juurlink, zijn promovendus…

Zeven talentvolle vrouwelijke wetenschappers sluiten zich als Junior Investigator aan bij de strijd tegen kanker van het Oncode Insitute. Laura Heitman van het Leiden Academic Centre for Drug Research is één van hen. ‘Ik hoop nieuwe aangrijpingspunten voor geneesmiddelen te ontdekken.’

Tijdens de Leiden Science Family Day maakten meer dan 700 bezoekers kennis met de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. Jong en oud konden genieten van fascinerende proefjes, rondleidingen, interessante lezingen, spectaculaire stikstofshows en verschillende workshops. Een leerrijke dag met veel…

Per 1 juli krijgt Hoogleraar Mathematische Biologie Roeland Merks een volledige aanstelling bij de Universiteit Leiden. Voor deze uitbreiding was Merks één dag per week werkzaam bij het Mathematisch Instituut (MI). Zijn vernieuwde aanstelling verdeelt hij evenredig over het MI en het Instituut Biologie…

Chemici, waaronder Sander van Kasteren en Hermen Overkleeft, hebben ontdekt dat azides, een bepaalde chemische verbinding, specifieke T-cellen kunnen laten reageren op een vaccin of juist het vaccin kunnen laten negeren. Publicatie in Angewandte Chemie.

Leidse natuurkundigen gebruiken een nieuwe methode om zogenoemde oppervlakteplasmonen te meten. Onderzoek naar deze deeltjes kan leiden tot nieuwe technologie op basis van licht, zoals sneller internet.

Aan het begin van de zomer, op 4 juli, heeft de VO-S in samenwerking met de Sterrewacht een bijeenkomst georganiseerd op het Huygens Lab.

Kunstmatige Intelligentie (AI) kan de mensheid op allerlei manieren verder helpen: van geneeskunde op maat tot zelfrijdende auto’s, tot verrijking van cultureel erfgoed. Op 4 april vertellen Leidse wetenschappers op een gratis publiekssymposium over de verworvenheden en kansen van AI. Ook is nu het…

Deze week viert de Europese onderzoeksraad (ERC) haar tienjarig bestaan. In het afgelopen decennium heeft de ERC bijgedragen aan vele wetenschappelijke projecten door heel Europa, waaronder op de Universiteit Leiden. De onderzoeksraad heeft bijna 7.000 onderzoekers gefinancierd, wat heeft geleid tot…

Anjali Pandit (Leids Instituut voor Chemisch onderzoek) heeft een FOM-projectruimte onderzoeksbeurs toegekend gekregen voor haar voorstel ‘Tuning into the photosynthetic membrane with atomistic precision’.

Internist- klinisch farmacoloog Teun van Gelder is per 1 december 2019 benoemd tot Leidse hoogleraar Drug Discovery & Development. Hij zal zich bezighouden met het ontwikkelen van geneesmiddelen binnen de academische wereld, ook wel Academic Pharma genoemd.

Leidse onderzoekers Remko Offringa, Salma Balazadeh en Frederic Lens hebben een NWO-XL beurs ontvangen (2,5 millioen euro). Samen met onderzoekers in Wageningen en Groningen zullen ze bekijken hoe de verhouting van planten ontstaat. De groep zal van plant tot molecuul onderzoeken welke genen betrokken…

Het Nationaal Groeifonds kende op 14 april miljoenensubsidies toe aan twee consortia waarvan de Leidse bètafaculteit deel uitmaakt. Pharma-NL ontvangt 80 miljoen euro en Oncode-PACT 325 miljoen euro. Pharma-NL wil geneesmiddelen sneller en duurzamer beschikbaar maken voor de patiënt. Oncode-PACT wil…

Bij vrouwen komen andere ontstekingscellen in actie tegen slagaderverkalking dan bij mannen. Preventie én behandeling van hart- en herseninfarcten moet beter worden afgestemd op dit soort man-vrouwverschillen. Dat concludeert promovendus Thijs Zweers. Promotie op 22 december 2015. De Hartstichting steunde…

Evolutie is elke dag om je heen. Dat is de boodschap van de nieuwe Massive Open Online Course (MOOC) van de Universiteit Leiden en Naturalis die 19 september van start gaat.

Leidse wetenschappers gaan een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een camera voor de in aanbouw zijnde European Extremely Large Telescope. Op 28 september tekende de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie een samenwerkingsovereenkomst met de European Southern Observatory.

Onderzoekers onder leiding van chemicus prof. Marcellus Ubbink hebben onlangs een onderzoek gepubliceerd in Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) over de dynamica van een belangrijk redoxenzym. Het werk is tot stand gekomen dankzij een NWO VICI subsidie van prof. Ubbink.

Onderzoekers van het Leiden/Amsterdam Centre for Drug Research en het Netherlands Metabolomics Centre hebben een van ’s werelds kleinste scheidingstechnieken weten te ontwikkelen door nanofluidische en elektrokinetische effecten te combineren. Vorige week verscheen hun onderzoek op de voorkant van het…

Onderzoekers Indu Khatri, Frank Staal en Jacques van Dongen van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) schreven een wetenschappelijke opinie in Frontiers in Immunology over het coronavirus en het karakteristieke ‘spike-eiwit’. Ze voorspellen welke antistoffen waarschijnlijk de beste bescherming…

De interactie van water met platina oppervlakken is van groot belang voor de vele chemische reacties die gekatalyseerd worden door platina en waarbij een water cruciale rol speelt. Dit geldt met name voor elektrochemische reacties die plaatsvinden aan het grensvlak tussen een platina elektrode en een…

De Nederlandse sterrenkundige prof. dr. Ewine F. van Dishoeck (Universiteit Leiden) heeft de James Craig Watson Medal 2018 toegekend gekregen van de Amerikaanse National Academy of Sciences (NAS).

De Nobelprijs voor de Geneeskunde gaat dit jaar naar de drie Amerikaanse onderzoekers die het mechanisme achter de biologische klok ontrafelden. Joke Meijer, hoogleraar Neurofysiologie en expert op het gebied van het slaap-waakritme, legt in Trouw en NRC uit waarom deze ontdekking zo belangrijk is.

Leiden was jarenlang het koudste plekje op aarde dankzij het baanbrekende werk van de Leidse natuurkundige Kamerlingh Onnes. Dat leverde hem op 10 december 1913 de Nobelprijs op.

Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen op 11 januari is bekend gemaakt wie de Ontdekker van het jaar 2009 is geworden, wie de Onderwijsprijs en wie de Juryprijs heeft gewonnen.

In hun zoektocht naar materialen die zonder weerstand stroom geleiden bij gematigde temperaturen, sleutelen wetenschappers meestal aan de chemische samenstelling. Leidse natuurkundigen komen nu met een radicaal nieuwe benadering: gaatjes prikken in een periodiek patroon. Publicatie in SciPost.

Zoutkristallen, een golfstick van nanoformaat en gesmolten glas. De LION Image Award-wedstrijd van 2023 leverde weer een heleboel prachtige beelden op. Maar uiteindelijk kan er maar één de winnaar zijn.

Hoogleraar Experimentele natuurkunde Jan van Ruitenbeek is op 26 april benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij ontving de versierselen uit handen van burgemeester Emile Jaensch van zijn woonplaats Oegstgeest. Ruitenbeek kreeg de onderscheiding voor zijn betekenis voor de natuurku…

Een internationaal team astronomen, onder leiding van sterrenkundigen werkzaam aan de universiteiten van Amsterdam, Leiden en Hawaii, mag als een van de eerste in de wereld gaan meten met de James Webb Space Telescoop. Met hun project 'Ice Age' gaan ze ijzige stofdeeltjes in de ruimte onderzoeken.

Met ingang van 1 juni heeft de Universiteit Leiden Sense Jan van der Molen benoemd tot hoogleraar Fysica van de Gecondenseerde Materie. Hij onderzoekt de unieke elektronische eigenschappen die ontstaan als je atomair dunne laagjes op elkaar stapelt tot nieuwe materialen.

Maar liefst drie Leidse chemici en farmacologen ontvingen op 2 en 3 oktober onderscheidingen tijdens de FIGON / Dutch Medicines Days gehouden in Ede.

Thomas Hansen ontvangt op 28 november de AkzoNobel Graduation Prize for Chemistry and Process Engineering bij de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW) te Haarlem. Hij wint deze prijs voor fundamenteel onderzoek naar de glycosyleringsreactie, de meest gebruikte reactie in de synthese…

Dr. Bela Bode ontvangt van de Alexander von Humboldt-stichting de Feodor Lynen onderzoeksbeurs voor de ontwikkeling van nieuwe methoden voor verbetering van het signaal in de vaste stof NMR. Hij streeft naar een specifiek analytisch instrument voor oppervlakte-studies en onderzoek over membranen en…

Met een prachtige tekening staat hoogleraar Moleculaire Astrofysica Ewine van Dishoeck als heldin geportretteerd in een kinderboek. ‘Het begint met een droom’ vertelt de verhalen van twintig bijzondere Nederlandse vrouwen die een positieve impact hebben op de samenleving. Het boek wil jonge meisjes…